Unia celna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (cleanup bibliografii i rotten links)
m (Infobox5 upgrade)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
|list1=
<ul>
<li>[[Gospodarka zamknięta]]</li>
<li>[[Teoria wyrównywania się cen czynników produkcji]]</li>
<li>[[Wymiana]]</li>
<li>[[Cefta]]</li>
<li>[[Etatyzm]]</li>
<li>[[Austriacka teoria pieniądza]]</li>
<li>[[Unia]]</li>
<li>[[Unia walutowa]]</li>
<li>[[Polityka handlowa]]</li>
</ul>
}}
'''Unia celna''' to porozumienie handlowe, na mocy którego likwidowane są [[Cło|cła]] i inne ograniczenia ilościowe w [[Transakcja|transakcjach]] handlowych pomiędzy państwami członkowskimi. Wprowadza ona również wśród tych państw wspólną zewnętrzną [[Taryfa celna|taryfę celną]], a także normuje [[Polityka handlowa|politykę handlową]] z krajami nienależącymi do [[Unia|unii]].<ref>Kalicka - Mikołajczyk A. (2011) s. 100</ref>
'''Unia celna''' to porozumienie handlowe, na mocy którego likwidowane są [[Cło|cła]] i inne ograniczenia ilościowe w [[Transakcja|transakcjach]] handlowych pomiędzy państwami członkowskimi. Wprowadza ona również wśród tych państw wspólną zewnętrzną [[Taryfa celna|taryfę celną]], a także normuje [[Polityka handlowa|politykę handlową]] z krajami nienależącymi do [[Unia|unii]].<ref>Kalicka - Mikołajczyk A. (2011) s. 100</ref>


Linia 59: Linia 44:
==Przypisy==
==Przypisy==
<references />
<references />
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Gospodarka zamknięta]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Teoria wyrównywania się cen czynników produkcji]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Wymiana]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Cefta]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Etatyzm]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Austriacka teoria pieniądza]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Unia]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Unia walutowa]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Polityka handlowa]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==

Wersja z 05:50, 18 lis 2023

Unia celna to porozumienie handlowe, na mocy którego likwidowane są cła i inne ograniczenia ilościowe w transakcjach handlowych pomiędzy państwami członkowskimi. Wprowadza ona również wśród tych państw wspólną zewnętrzną taryfę celną, a także normuje politykę handlową z krajami nienależącymi do unii.[1]

TL;DR

Unia celna to porozumienie handlowe, które likwiduje cła i inne ograniczenia w handlu między państwami członkowskimi. Ustanawia wspólną taryfę celną i reguluje politykę handlową z krajami spoza unii. Unia celna ma funkcje ochronne i fiskalne. Istnieją statyczne i dynamiczne efekty unii celnej, takie jak zastępowanie drogiej produkcji importem, obniżenie cen, kreowanie nowych strumieni handlu i poprawa jakości życia mieszkańców. Unia celna różni się od strefy wolnego handlu tym, że ma wspólną taryfę celną i politykę handlową wobec krajów spoza unii.

Podział i funkcje unii celnej

Unia celna składa się zatem z dwóch elementów:

  • wewnętrzny, który polega na eliminowaniu barier
  • zewnętrzny, polegający na wprowadzeniu jednakowych norm w stosunku do państw, niebędących członkiem unii

Możemy wyróżnić dwie podstawowe funkcje unii celnej:

  • funkcja ochronna (zapewnienie odpowiednich okoliczności do rozwoju gospodarki, co dokonywane jest poprzez przyjęcie ceł na konkretne rodzaje artykułów na odpowiedniej wysokości)
  • funkcja fiskalna (opłaty celne zasilają budżet Wspólnoty)[2]

Z unią celną ściśle powiązane są dwa terminy:

  1. "Efekt kreacji handlu wiąże się ze zniesieniem wewnętrznych barier celnych i polega na tym, że względnie drogą produkcję w danym kraju członkowskim można zastąpić względnie tanim importem z innego państwa członkowskiego. Oznacza to pojawienie się nowych strumieni handlu w obrębie unii celnej.
  2. Efekt przesunięcia handlu wynika z dyskryminacji państw trzecich wywołanej wspólną zewnętrzną taryfą celną. Taryfa ta może doprowadzić do zmiany struktury geograficznej handlu w taki sposób, że import z krajów trzecich zostanie zastąpiony importem od dostawców pochodzących z unii celnej". [3]

Unia celna jest jednym z etapów integracji gospodarczej. Integracja gospodarcza to proces łączenia, organizowania w całość co najmniej dwóch krajów w celu współpracy ekonomicznej. Dokonuje się to poprzez sukcesywne usuwanie przeszkód, które mogłyby ograniczać współpracę gospodarczą. Możemy wyróżnić pięć głównych jej etapów:

Termin unii celnej znany był długo wcześniej. Został jednak dokładnie zbadany w latach 50. XX wieku. Wtedy to konkretnie sprecyzowano to pojęcie. Jest ono powiązane szczególnie z teorią przedstawioną przez J. Vinera, kontynuowaną przez między innymi J. Meade’a, R. Lipseya.

Efekty unii celnej

Istnieje podział efektów unii celnej na:

  • statyczne, które dzielimy na produkcyjne oraz konsumpcyjne
  • dynamiczne

Najważniejszymi efektami statycznymi, oraz dynamicznymi są między innymi:

  • efekt produkcyjny, który mówi o zastępowaniu kosztownej produkcji wewnątrz kraju korzystniejszym importem z innych państw należących do unii
  • efekt konsumpcyjny, wynikający z obniżenia cen w kraju do wysokości cen w krajach członkowskich, co prowadzi do wzrostu konsumpcji całkowitej
  • efekt ekspansji handlu, który polega na kreowaniu strumieni handlu przez unię, zamiast ich przesuwania
  • efekt fiskalny, polegający na zmniejszeniu wpływów finansowych z pobieranego cła, zanim unia została utworzona
  • efekt akumulacyjny, polegający na przyroście ekonomicznym oraz poprawie jakości życia mieszkańców kraju będącego członkiem unii celnej. Ma to związek z akumulacją głównych składników produkcji

Warto zaznaczyć, że część z tych efektów można odnieść także do strefy wolnego handlu, jednakże dużo bardziej intensywne są one w przypadku unii celnej. Jako przykład unii celnej można podać najstarszą na świecie unię celną krajów południowej Afryki (Southern African Customs Union, SACU), która została założona już w 1910 roku, unię celną Szwajcarii i Lichtensteinu, założoną w 1924 roku, unię celną państw Beneluksu, utworzoną w 1948 roku oraz unię państw, które tworzą Europejską Wspólnotę Gospodarczą. [5]

Unia celna, a strefa wolnego handlu

Cechą łączącą unię celną i strefę wolnego handlu jest całkowite wykluczenie cła oraz innych barier handlowych występujących pomiędzy krajami partnerskimi. Powyższe formy integracji różnią się pomiędzy sobą tym, że mówiąc o strefie wolnego handlu mamy na myśli fakt samodzielnego określenia wielkości, wysokości ceł zewnętrznych, a także zasad polityki handlowej w stosunku do krajów poza tą strefą.[6]

Przypisy

  1. ↑ Kalicka - Mikołajczyk A. (2011) s. 100
  2. ↑ Jaśkowski M. (2010) s. 123-124
  3. ↑ Bijak-Kaszuba M. (2012) s. 12
  4. ↑ Czarczyńska A. (2007) s. 4-5
  5. ↑ Komor M. (2017) s. 23-24
  6. ↑ Jantoń- Drozdowska E. (1998) s. 63


Unia celna — artykuły polecane
Gospodarka zamknięta — Teoria wyrównywania się cen czynników produkcji — Wymiana — Cefta — Etatyzm — Austriacka teoria pieniądza — Unia — Unia walutowa — Polityka handlowa

Bibliografia


Autor: Aleksandra Longa


Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Unia_celna&oldid=185299”