Wspólna skonsolidowana podstawa opodatkowania przedsiębiorstw

Wspólna skonsolidowana podstawa opodatkowania przedsiębiorstw
Polecane artykuły
System podatkowy Harmonizacja podatków Rezydencja podatkowa Cena transferowa Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych Import Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania Optymalizacja podatkowa Liberalizacja handlu

Koncepcja wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania (Common Consolidated Corporate Tax Base - CCCTB) zrodziła się wśród struktur Unii Europejskiej jako pomysł na harmonizację podatku dochodowego od osób prawnych ("CIT"). Podatki bezpośrednie, do których należy CIT, są postrzegane przez kraje członkowskie jako bardzo istotne z punktu widzenia prowadzenia polityki gospodarczej, a wszelka próba harmonizacji tych podatków jest odbierana przez kraje członkowskie, jako zamach na ich suwerenność w zakresie prowadzenia polityki fiskalnej.

Szczególnie niemile widziane były próby harmonizacji, tj. ujednolicenia, stawek podatkowych wśród krajów członkowskich. Zagrożenia w tym procesie upatrywały przede wszystkim kraje o systemie podatkowym charakteryzującym się niskimi stawkami CIT. Wprowadzenie ujednoliconych stawek CIT sprawiłoby, że te kraje przestałyby być konkurencyjne wobec innych. Koncepcja CCCTB wywołuje podobne reakcje wśród krajów o konkurencyjnym systemie podatkowym. Pomimo tego, że nie prowadzi ona do ujednolicenia stawek podatkowych, eliminuje ona możliwość osiągania korzyści podatkowych z lokowania działalności w krajach charakteryzujących się niższymi obciążeniami fiskalnymi.

Mechanizm działania CCCTB

Koncepcja CCCTB dotyczy sytuacji, gdy jeden podmiot, bądź podmioty należące do tej samej grupy kapitałowej działają na terenie więcej niż jednego kraju członkowskiego. Omawiana koncepcja zakłada nie ujednolicenie stawek podatkowych, lecz podstawy opodatkowania. Jej założenia mówią, że należy ujednolicić przepisy stosowane do kwalifikowania kosztów i przychodów finansowych jako kosztów i przychodów podatkowych. Ujednolicenie to sprawiłoby, że w każdym kraju stosowana byłaby ta sama metoda ustalenia podstawy opodatkowania. Następnie, gdy byłaby ona juzż wyznaczona w każdym kraju, dodawanoby poszczególne jej wielkości w celu uzyskania ogólnej zagregowanej podstawy opodatkowania. Kolejnym krokiem byłoby przydzielenie konkretnym krajom członkowskim określonej części zagregowanej podstawy opodatkowania zgodnie z ustalonym wcześniej kluczem. Na końcu, przyporządkowana część podstawy opodatkowania byłaby opodatkowana w każdym kraju członkowskim według krajowych stawek CIT.

Wady i zalety CCCTB

Jako główne plusy CCCTB wymienia się:

• ujednolicenie przepisów wśród krajów członkowskich - co przełożyłoby się na zmniejszenie kosztów zapewnienia zgodności z wytycznymi poszczególnych krajów w zakresie ustalania podstawy opodatkowania,
• brak konieczności stosowania regulacji z zakresu cen transferowych,
• możliwość ustalenia zagregowanej straty i brak konieczności płacenia podatku w ogóle (obecnie, gdy dany podmiot ma dużą stratę podatkową w jednym kraju oraz zysk w innym, to zysk podlega opodatkowaniu natomiast strata nie, w przypadku gdyby wprowadzona była koncepcja CCCTB a duża strata nie byłaby pokryta przez zysk, podmiot wykazałby stratę ogólną i nie zapłacił podatku),
• zwiększenie przejrzystości systemów podatkowych,
• zwiększenie porównywalności systemów podatkowych,
• wyeliminowanie problemu podwójnego opodatkowania.

Do minusów należy głównie utrata możliwości prowadzenia aktywnej polityki fiskalnej oraz spadek konkurencyjności gospodarek o najniższych stawkach CIT-u.

Bibliografia

• Leokadia Oręziak, Konkurencja Podatkowa i Harmonizacja Podatków w Ramach Unii Europejskiej, Implikacje dla Polski, Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie, Warszawa 2007, s. 232-240
• Hanna Litwińczuk, Wspólnej Skonsolidowanej Podstawy Opodatkowania dla Spółek, Przegląd Podatkowy - Nr 12/2007, Wolters Kluwer Polska - ABC, Warszawa 2007, s. 15-20

Autor: Maciej Sawicki