Techniki manipulacji: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''Techniki manipulacji''' – techniki, które mają na celu zmianę myślenia i całej postawy jednostki. "Zmiana ta ma doprowadzić do uzyskania zamierzonej przez manipulatora korzyści. Manipulacja jest takim kontaktem, w którym jedna osoba próbuje sterować uczuciami, zachowaniem, myśleniem drugiej osoby bez jej przyzwolenia. Istnieją różne możliwości takich działań, główny ich podział dotyczy liczby osób uwikłanych w interakcję manipulacyjną. Może dotyczyć dwóch osób, kiedy udział bierze tylko manipulator i osoba manipulowana, może być zaangażowana niewielka grupa osób, a czasem manipulacja dotyczy całych grup ludzkich, z tym, że w takim przypadku mówi się raczej o propagandzie <ref>Grzywa A. (2010) ''Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu''</ref>". | '''Techniki manipulacji''' – techniki, które mają na celu zmianę myślenia i całej postawy jednostki. "[[Zmiana]] ta ma doprowadzić do uzyskania zamierzonej przez manipulatora korzyści. [[Manipulacja]] jest takim kontaktem, w którym jedna osoba próbuje sterować uczuciami, zachowaniem, myśleniem drugiej osoby bez jej przyzwolenia. Istnieją różne możliwości takich działań, główny ich podział dotyczy liczby osób uwikłanych w interakcję manipulacyjną. Może dotyczyć dwóch osób, kiedy [[udział]] bierze tylko manipulator i osoba manipulowana, może być zaangażowana niewielka [[grupa]] osób, a czasem manipulacja dotyczy całych grup ludzkich, z tym, że w takim przypadku mówi się raczej o propagandzie <ref>Grzywa A. (2010) ''Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu''</ref>". | ||
==Najczęściej stosowane techniki manipulacji== | ==Najczęściej stosowane techniki manipulacji== | ||
Obecnie mamy wiele technik manipulacji, z których możemy korzystać <ref>Kizińczuk S. (2015)''Techniki manipulacji. Poznaj techniki manipulacji i już nigdy nie daj się wpuścić w kanał''</ref>. Do najbardziej popularnych należą: | Obecnie mamy wiele technik manipulacji, z których możemy korzystać <ref>Kizińczuk S. (2015)''Techniki manipulacji. Poznaj techniki manipulacji i już nigdy nie daj się wpuścić w kanał''</ref>. Do najbardziej popularnych należą: | ||
# '''Pranie mózgu (inaczej kontrola umysłu)'''-polega na wymuszeniu wykonania pewnych działań, bądź zmiany poglądów danej jednostce lub większej grupie osób. Najczęściej stosowane jest, żeby narzucić komuś pewne myślenie, albo zachowania z zakresu polityki, religii, czy też marketingu. | # '''Pranie mózgu (inaczej [[kontrola]] umysłu)'''-polega na wymuszeniu wykonania pewnych działań, bądź zmiany poglądów danej jednostce lub większej grupie osób. Najczęściej stosowane jest, żeby narzucić komuś pewne myślenie, albo zachowania z zakresu polityki, religii, czy też marketingu. | ||
# '''Spin'''-jest to bardzo mocno zniekształcony obraz rzeczywistości na korzyść danej jednostki, w związku z jakimś wydarzeniem, którego najważniejszym założeniem jest uzyskanie subiektywnie najlepszego wyniku. | # '''Spin'''-jest to bardzo mocno zniekształcony obraz rzeczywistości na [[korzyść]] danej jednostki, w związku z jakimś wydarzeniem, którego najważniejszym założeniem jest uzyskanie subiektywnie najlepszego wyniku. | ||
# '''Manipulacja medialna'''-zamierzone i świadome zastosowanie jakiejś techniki manipulacji w dowolnym przekazie medialnym, np. w reklamie wykorzystany do manipulacji mediami (czyli działaniach poza świadomością odbiorcy, które w zamierzeniu mają narzucić imś jakiś pogląd, postawę lub stworzyć zupełnie inny obraz rzeczywistości) | # '''Manipulacja medialna'''-zamierzone i świadome zastosowanie jakiejś techniki manipulacji w dowolnym przekazie medialnym, np. w reklamie wykorzystany do manipulacji mediami (czyli działaniach poza świadomością odbiorcy, które w zamierzeniu mają narzucić imś jakiś pogląd, postawę lub stworzyć zupełnie inny obraz rzeczywistości) | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
Linia 24: | Linia 24: | ||
# '''Prowokacja'''-podstępne i zamierzone ingerowanie osoby trzeciej, którego celem jest spowodowanie reakcji u ofiary, najczęściej wywołanie silnych emocji, które są zazwyczaj szkodliwe dla tej ofiary. | # '''Prowokacja'''-podstępne i zamierzone ingerowanie osoby trzeciej, którego celem jest spowodowanie reakcji u ofiary, najczęściej wywołanie silnych emocji, które są zazwyczaj szkodliwe dla tej ofiary. | ||
# '''Poczucie winy'''-powstanie stanu emocjonalnego, który wywołuje u nas poczucie i uświadomienie sobie popełnienia czynu, który nie zawsze jest zgodny z zasadami prawnymi bądź moralnymi. Nie zawsze jest to spostrzeżenie słuszne. | # '''Poczucie winy'''-powstanie stanu emocjonalnego, który wywołuje u nas poczucie i uświadomienie sobie popełnienia czynu, który nie zawsze jest zgodny z zasadami prawnymi bądź moralnymi. Nie zawsze jest to spostrzeżenie słuszne. | ||
# '''Technika scenariusza''' - jej zadaniem jest skłonienie jednostki do stworzenia odpowiednich wyobrażeń, których rezultatem jest, że ta jednostka ma większą skłonność do spełniania ich w rzeczywistości | # '''[[Technika]] scenariusza''' - jej zadaniem jest skłonienie jednostki do stworzenia odpowiednich wyobrażeń, których rezultatem jest, że ta jednostka ma większą skłonność do spełniania ich w rzeczywistości | ||
# '''Technika pozornego wyboru''' - polega ona na ty, że manipulator wytwarza na ofierze poczucie, że ma ona jakiś wybór, jednakże w rzeczywistości jest inaczej | # '''Technika pozornego wyboru''' - polega ona na ty, że manipulator wytwarza na ofierze poczucie, że ma ona jakiś wybór, jednakże w rzeczywistości jest inaczej | ||
# '''Twarzyzm''' - polega on na tym, że w środkach masowego przekazu jak reklamach i banerach zwykle jest pokazywanie głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet, natomiast w przypadku płci przeciwnej jest to jedynie zbliżenie na twarz. | # '''Twarzyzm''' - polega on na tym, że w środkach masowego przekazu jak reklamach i banerach zwykle jest pokazywanie głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet, natomiast w przypadku płci przeciwnej jest to jedynie zbliżenie na twarz. | ||
# '''Społeczny dowód słuszności''' - polega ona na tym, że jednostka, nie znając jaki pogląd lub działanie jest słuszne, podąża za decyzjami jakie podejmuje grupa. | # '''Społeczny dowód słuszności''' - polega ona na tym, że jednostka, nie znając jaki pogląd lub [[działanie]] jest słuszne, podąża za decyzjami jakie podejmuje grupa. | ||
# '''Drzwiami w twarz''' - założeniem tej techniki jest to, że gdy chcesz, aby druga osoba spełniła twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną prośbą, która jest bardziej wymagająca i masz pewność, że druga osoba na pewno się jej nie podejmie. | # '''Drzwiami w twarz''' - założeniem tej techniki jest to, że gdy chcesz, aby druga osoba spełniła twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną prośbą, która jest bardziej wymagająca i masz pewność, że druga osoba na pewno się jej nie podejmie. | ||
===Efekt Placebo=== | ===Efekt Placebo=== | ||
Określane również jako ''prawo oczekiwań''. Z medycznego punktu widzenia placebo to imitacja jakiegoś lekarstwa, która w praktyce nie ma żadnych właściwości i może nią być nawet zwykła woda. Cały haczyk tkwi w tym, jakie podejście i wiarę w działanie tego leku ma sam pacjent. W praktyce manipulacji działa to identycznie. Manipulant sugeruje, w co manipulowany ma uwierzyć. W zasadzie chodzi o to, by powiedzieć osobie którą manipulujemy, to co ona '''chce usłyszeć''', co ma spełnić jego oczekiwania. | Określane również jako ''[[prawo]] oczekiwań''. Z medycznego punktu widzenia placebo to [[imitacja]] jakiegoś lekarstwa, która w praktyce nie ma żadnych właściwości i może nią być nawet zwykła woda. Cały haczyk tkwi w tym, jakie podejście i wiarę w działanie tego leku ma sam pacjent. W praktyce manipulacji działa to identycznie. Manipulant sugeruje, w co manipulowany ma uwierzyć. W zasadzie chodzi o to, by powiedzieć osobie którą manipulujemy, to co ona '''chce usłyszeć''', co ma spełnić jego oczekiwania. | ||
==Dobre strony technik manipulacji== | ==Dobre strony technik manipulacji== |
Wersja z 04:08, 22 maj 2020
Techniki manipulacji |
---|
Polecane artykuły |
Techniki manipulacji – techniki, które mają na celu zmianę myślenia i całej postawy jednostki. "Zmiana ta ma doprowadzić do uzyskania zamierzonej przez manipulatora korzyści. Manipulacja jest takim kontaktem, w którym jedna osoba próbuje sterować uczuciami, zachowaniem, myśleniem drugiej osoby bez jej przyzwolenia. Istnieją różne możliwości takich działań, główny ich podział dotyczy liczby osób uwikłanych w interakcję manipulacyjną. Może dotyczyć dwóch osób, kiedy udział bierze tylko manipulator i osoba manipulowana, może być zaangażowana niewielka grupa osób, a czasem manipulacja dotyczy całych grup ludzkich, z tym, że w takim przypadku mówi się raczej o propagandzie [1]".
Najczęściej stosowane techniki manipulacji
Obecnie mamy wiele technik manipulacji, z których możemy korzystać [2]. Do najbardziej popularnych należą:
- Pranie mózgu (inaczej kontrola umysłu)-polega na wymuszeniu wykonania pewnych działań, bądź zmiany poglądów danej jednostce lub większej grupie osób. Najczęściej stosowane jest, żeby narzucić komuś pewne myślenie, albo zachowania z zakresu polityki, religii, czy też marketingu.
- Spin-jest to bardzo mocno zniekształcony obraz rzeczywistości na korzyść danej jednostki, w związku z jakimś wydarzeniem, którego najważniejszym założeniem jest uzyskanie subiektywnie najlepszego wyniku.
- Manipulacja medialna-zamierzone i świadome zastosowanie jakiejś techniki manipulacji w dowolnym przekazie medialnym, np. w reklamie wykorzystany do manipulacji mediami (czyli działaniach poza świadomością odbiorcy, które w zamierzeniu mają narzucić imś jakiś pogląd, postawę lub stworzyć zupełnie inny obraz rzeczywistości)
- Ingracjacja-głównym celem tej techniki jest zdobycie sympatii u odbiorcy
- Prowokacja-podstępne i zamierzone ingerowanie osoby trzeciej, którego celem jest spowodowanie reakcji u ofiary, najczęściej wywołanie silnych emocji, które są zazwyczaj szkodliwe dla tej ofiary.
- Poczucie winy-powstanie stanu emocjonalnego, który wywołuje u nas poczucie i uświadomienie sobie popełnienia czynu, który nie zawsze jest zgodny z zasadami prawnymi bądź moralnymi. Nie zawsze jest to spostrzeżenie słuszne.
- Technika scenariusza - jej zadaniem jest skłonienie jednostki do stworzenia odpowiednich wyobrażeń, których rezultatem jest, że ta jednostka ma większą skłonność do spełniania ich w rzeczywistości
- Technika pozornego wyboru - polega ona na ty, że manipulator wytwarza na ofierze poczucie, że ma ona jakiś wybór, jednakże w rzeczywistości jest inaczej
- Twarzyzm - polega on na tym, że w środkach masowego przekazu jak reklamach i banerach zwykle jest pokazywanie głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet, natomiast w przypadku płci przeciwnej jest to jedynie zbliżenie na twarz.
- Społeczny dowód słuszności - polega ona na tym, że jednostka, nie znając jaki pogląd lub działanie jest słuszne, podąża za decyzjami jakie podejmuje grupa.
- Drzwiami w twarz - założeniem tej techniki jest to, że gdy chcesz, aby druga osoba spełniła twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną prośbą, która jest bardziej wymagająca i masz pewność, że druga osoba na pewno się jej nie podejmie.
Efekt Placebo
Określane również jako prawo oczekiwań. Z medycznego punktu widzenia placebo to imitacja jakiegoś lekarstwa, która w praktyce nie ma żadnych właściwości i może nią być nawet zwykła woda. Cały haczyk tkwi w tym, jakie podejście i wiarę w działanie tego leku ma sam pacjent. W praktyce manipulacji działa to identycznie. Manipulant sugeruje, w co manipulowany ma uwierzyć. W zasadzie chodzi o to, by powiedzieć osobie którą manipulujemy, to co ona chce usłyszeć, co ma spełnić jego oczekiwania.
Dobre strony technik manipulacji
Niektóre techniki manipulacji mają zastosowanie w celach prospołecznych (na rzecz lub dla dobra „ofiary”). Przykładem takiego działania jest altruistyczne kłamstwo, czyli nie przekazywaniu drugiemu człowiekowi pełnych informacji na dany temat w celu uniknięcia sprawienia im przykrości bądź stworzenia nadziei, np. Zatajenie przed pacjentem informacji o nieuleczalnej chorobie. Innym przykładem mogą być takie zabiegi wychowawcze, które mają na celu skłanianie dzieci do podejmowania odpowiednich decyzji i podążania za pożądanymi wzorcami zachowań. Skutkiem tych altruistycznych motywacji mogą być nie tylko społecznie korzystne skutki, ale również mogą zostać pozytywnie oceniane przez „ofiary” tych działań[3].
Przypisy
Bibliografia
- Grzywa A. (2010) Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu, Wydawnictwo Psychologia Sukcesu, Kraśnik
- Hartley G., Karinch M. (2011) Podręcznik manipulacji, Bellona, Warszawa
- Kizińczuk S. (2015) Techniki manipulacji. Poznaj techniki manipulacji i już nigdy nie daj się wpuścić w kanał, Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice
Autor: Blanka Bojarska, Marcelina Drobot, Oliwia Skowron