Techniki manipulacji: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 13: Linia 13:
</ul>
</ul>
}}
}}
'''Techniki manipulacji''' – techniki, które mają na celu zmianę myślenia i całej postawy jednostki. "Zmiana ta ma doprowadzić do uzyskania zamierzonej przez manipulatora korzyści. Manipulacja jest takim kontaktem, w którym jedna osoba próbuje sterować uczuciami, zachowaniem, myśleniem drugiej osoby bez jej przyzwolenia. Istnieją różne możliwości takich działań, główny ich podział dotyczy liczby osób uwikłanych w interakcję manipulacyjną. Może dotyczyć dwóch osób, kiedy udział bierze tylko manipulator i osoba manipulowana, może być zaangażowana niewielka grupa osób, a czasem manipulacja dotyczy całych grup ludzkich, z tym, że w takim przypadku mówi się raczej o propagandzie <ref>Grzywa A. (2010) ''Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu''</ref>".
'''Techniki manipulacji''' – techniki, które mają na celu zmianę myślenia i całej postawy jednostki. "[[Zmiana]] ta ma doprowadzić do uzyskania zamierzonej przez manipulatora korzyści. [[Manipulacja]] jest takim kontaktem, w którym jedna osoba próbuje sterować uczuciami, zachowaniem, myśleniem drugiej osoby bez jej przyzwolenia. Istnieją różne możliwości takich działań, główny ich podział dotyczy liczby osób uwikłanych w interakcję manipulacyjną. Może dotyczyć dwóch osób, kiedy [[udział]] bierze tylko manipulator i osoba manipulowana, może być zaangażowana niewielka [[grupa]] osób, a czasem manipulacja dotyczy całych grup ludzkich, z tym, że w takim przypadku mówi się raczej o propagandzie <ref>Grzywa A. (2010) ''Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu''</ref>".


==Najczęściej stosowane techniki manipulacji==
==Najczęściej stosowane techniki manipulacji==
Obecnie mamy wiele technik manipulacji, z których możemy korzystać <ref>Kizińczuk S. (2015)''Techniki manipulacji. Poznaj techniki manipulacji i już nigdy nie daj się wpuścić w kanał''</ref>. Do najbardziej popularnych należą:
Obecnie mamy wiele technik manipulacji, z których możemy korzystać <ref>Kizińczuk S. (2015)''Techniki manipulacji. Poznaj techniki manipulacji i już nigdy nie daj się wpuścić w kanał''</ref>. Do najbardziej popularnych należą:
# '''Pranie mózgu (inaczej kontrola umysłu)'''-polega na wymuszeniu wykonania pewnych działań, bądź zmiany poglądów danej jednostce lub większej grupie osób. Najczęściej stosowane jest, żeby narzucić komuś pewne myślenie, albo zachowania z zakresu polityki, religii, czy też marketingu.
# '''Pranie mózgu (inaczej [[kontrola]] umysłu)'''-polega na wymuszeniu wykonania pewnych działań, bądź zmiany poglądów danej jednostce lub większej grupie osób. Najczęściej stosowane jest, żeby narzucić komuś pewne myślenie, albo zachowania z zakresu polityki, religii, czy też marketingu.
# '''Spin'''-jest to bardzo mocno zniekształcony obraz rzeczywistości na korzyść danej jednostki, w związku z jakimś wydarzeniem, którego najważniejszym założeniem jest uzyskanie subiektywnie najlepszego wyniku.
# '''Spin'''-jest to bardzo mocno zniekształcony obraz rzeczywistości na [[korzyść]] danej jednostki, w związku z jakimś wydarzeniem, którego najważniejszym założeniem jest uzyskanie subiektywnie najlepszego wyniku.
# '''Manipulacja medialna'''-zamierzone i świadome zastosowanie jakiejś techniki manipulacji w dowolnym przekazie medialnym, np. w reklamie wykorzystany do manipulacji mediami (czyli działaniach poza świadomością odbiorcy, które w zamierzeniu mają narzucić imś jakiś pogląd, postawę lub stworzyć zupełnie inny obraz rzeczywistości)
# '''Manipulacja medialna'''-zamierzone i świadome zastosowanie jakiejś techniki manipulacji w dowolnym przekazie medialnym, np. w reklamie wykorzystany do manipulacji mediami (czyli działaniach poza świadomością odbiorcy, które w zamierzeniu mają narzucić imś jakiś pogląd, postawę lub stworzyć zupełnie inny obraz rzeczywistości)
<google>t</google>
<google>t</google>
Linia 24: Linia 24:
# '''Prowokacja'''-podstępne i zamierzone ingerowanie osoby trzeciej, którego celem jest spowodowanie reakcji u ofiary, najczęściej wywołanie silnych emocji, które są zazwyczaj szkodliwe dla tej ofiary.
# '''Prowokacja'''-podstępne i zamierzone ingerowanie osoby trzeciej, którego celem jest spowodowanie reakcji u ofiary, najczęściej wywołanie silnych emocji, które są zazwyczaj szkodliwe dla tej ofiary.
# '''Poczucie winy'''-powstanie stanu emocjonalnego, który wywołuje u nas poczucie i uświadomienie sobie popełnienia czynu, który nie zawsze jest zgodny z zasadami prawnymi bądź moralnymi. Nie zawsze jest to spostrzeżenie słuszne.
# '''Poczucie winy'''-powstanie stanu emocjonalnego, który wywołuje u nas poczucie i uświadomienie sobie popełnienia czynu, który nie zawsze jest zgodny z zasadami prawnymi bądź moralnymi. Nie zawsze jest to spostrzeżenie słuszne.
# '''Technika scenariusza''' - jej zadaniem jest skłonienie jednostki do stworzenia odpowiednich wyobrażeń, których rezultatem jest, że ta jednostka ma większą skłonność do spełniania ich w rzeczywistości
# '''[[Technika]] scenariusza''' - jej zadaniem jest skłonienie jednostki do stworzenia odpowiednich wyobrażeń, których rezultatem jest, że ta jednostka ma większą skłonność do spełniania ich w rzeczywistości
# '''Technika pozornego wyboru''' - polega ona na ty, że manipulator wytwarza na ofierze poczucie, że ma ona jakiś wybór, jednakże w rzeczywistości jest inaczej
# '''Technika pozornego wyboru''' - polega ona na ty, że manipulator wytwarza na ofierze poczucie, że ma ona jakiś wybór, jednakże w rzeczywistości jest inaczej
# '''Twarzyzm''' - polega on na tym, że w środkach masowego przekazu jak reklamach i banerach zwykle jest pokazywanie głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet, natomiast w przypadku płci przeciwnej jest to jedynie zbliżenie na twarz.
# '''Twarzyzm''' - polega on na tym, że w środkach masowego przekazu jak reklamach i banerach zwykle jest pokazywanie głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet, natomiast w przypadku płci przeciwnej jest to jedynie zbliżenie na twarz.
# '''Społeczny dowód słuszności''' - polega ona na tym, że jednostka, nie znając jaki pogląd lub działanie jest słuszne, podąża za decyzjami jakie podejmuje grupa.
# '''Społeczny dowód słuszności''' - polega ona na tym, że jednostka, nie znając jaki pogląd lub [[działanie]] jest słuszne, podąża za decyzjami jakie podejmuje grupa.
# '''Drzwiami w twarz''' - założeniem tej techniki jest to, że gdy chcesz, aby druga osoba spełniła twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną prośbą, która jest bardziej wymagająca i masz pewność, że druga osoba na pewno się jej nie podejmie.
# '''Drzwiami w twarz''' - założeniem tej techniki jest to, że gdy chcesz, aby druga osoba spełniła twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną prośbą, która jest bardziej wymagająca i masz pewność, że druga osoba na pewno się jej nie podejmie.


===Efekt Placebo===
===Efekt Placebo===
Określane również jako ''prawo oczekiwań''. Z medycznego punktu widzenia placebo to imitacja jakiegoś lekarstwa, która w praktyce nie ma żadnych właściwości i może nią być nawet zwykła woda. Cały haczyk tkwi w tym, jakie podejście i wiarę w działanie tego leku ma sam pacjent. W praktyce manipulacji działa to identycznie. Manipulant sugeruje, w co manipulowany ma uwierzyć. W zasadzie chodzi o to, by powiedzieć osobie którą manipulujemy, to co ona '''chce usłyszeć''', co ma spełnić jego oczekiwania.
Określane również jako ''[[prawo]] oczekiwań''. Z medycznego punktu widzenia placebo to [[imitacja]] jakiegoś lekarstwa, która w praktyce nie ma żadnych właściwości i może nią być nawet zwykła woda. Cały haczyk tkwi w tym, jakie podejście i wiarę w działanie tego leku ma sam pacjent. W praktyce manipulacji działa to identycznie. Manipulant sugeruje, w co manipulowany ma uwierzyć. W zasadzie chodzi o to, by powiedzieć osobie którą manipulujemy, to co ona '''chce usłyszeć''', co ma spełnić jego oczekiwania.


==Dobre strony technik manipulacji==
==Dobre strony technik manipulacji==

Wersja z 04:08, 22 maj 2020

Techniki manipulacji
Polecane artykuły

Techniki manipulacji – techniki, które mają na celu zmianę myślenia i całej postawy jednostki. "Zmiana ta ma doprowadzić do uzyskania zamierzonej przez manipulatora korzyści. Manipulacja jest takim kontaktem, w którym jedna osoba próbuje sterować uczuciami, zachowaniem, myśleniem drugiej osoby bez jej przyzwolenia. Istnieją różne możliwości takich działań, główny ich podział dotyczy liczby osób uwikłanych w interakcję manipulacyjną. Może dotyczyć dwóch osób, kiedy udział bierze tylko manipulator i osoba manipulowana, może być zaangażowana niewielka grupa osób, a czasem manipulacja dotyczy całych grup ludzkich, z tym, że w takim przypadku mówi się raczej o propagandzie [1]".

Najczęściej stosowane techniki manipulacji

Obecnie mamy wiele technik manipulacji, z których możemy korzystać [2]. Do najbardziej popularnych należą:

  1. Pranie mózgu (inaczej kontrola umysłu)-polega na wymuszeniu wykonania pewnych działań, bądź zmiany poglądów danej jednostce lub większej grupie osób. Najczęściej stosowane jest, żeby narzucić komuś pewne myślenie, albo zachowania z zakresu polityki, religii, czy też marketingu.
  2. Spin-jest to bardzo mocno zniekształcony obraz rzeczywistości na korzyść danej jednostki, w związku z jakimś wydarzeniem, którego najważniejszym założeniem jest uzyskanie subiektywnie najlepszego wyniku.
  3. Manipulacja medialna-zamierzone i świadome zastosowanie jakiejś techniki manipulacji w dowolnym przekazie medialnym, np. w reklamie wykorzystany do manipulacji mediami (czyli działaniach poza świadomością odbiorcy, które w zamierzeniu mają narzucić imś jakiś pogląd, postawę lub stworzyć zupełnie inny obraz rzeczywistości)

  1. Ingracjacja-głównym celem tej techniki jest zdobycie sympatii u odbiorcy
  2. Prowokacja-podstępne i zamierzone ingerowanie osoby trzeciej, którego celem jest spowodowanie reakcji u ofiary, najczęściej wywołanie silnych emocji, które są zazwyczaj szkodliwe dla tej ofiary.
  3. Poczucie winy-powstanie stanu emocjonalnego, który wywołuje u nas poczucie i uświadomienie sobie popełnienia czynu, który nie zawsze jest zgodny z zasadami prawnymi bądź moralnymi. Nie zawsze jest to spostrzeżenie słuszne.
  4. Technika scenariusza - jej zadaniem jest skłonienie jednostki do stworzenia odpowiednich wyobrażeń, których rezultatem jest, że ta jednostka ma większą skłonność do spełniania ich w rzeczywistości
  5. Technika pozornego wyboru - polega ona na ty, że manipulator wytwarza na ofierze poczucie, że ma ona jakiś wybór, jednakże w rzeczywistości jest inaczej
  6. Twarzyzm - polega on na tym, że w środkach masowego przekazu jak reklamach i banerach zwykle jest pokazywanie głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet, natomiast w przypadku płci przeciwnej jest to jedynie zbliżenie na twarz.
  7. Społeczny dowód słuszności - polega ona na tym, że jednostka, nie znając jaki pogląd lub działanie jest słuszne, podąża za decyzjami jakie podejmuje grupa.
  8. Drzwiami w twarz - założeniem tej techniki jest to, że gdy chcesz, aby druga osoba spełniła twoją prawdziwą prośbę, to poprzedź ją inną prośbą, która jest bardziej wymagająca i masz pewność, że druga osoba na pewno się jej nie podejmie.

Efekt Placebo

Określane również jako prawo oczekiwań. Z medycznego punktu widzenia placebo to imitacja jakiegoś lekarstwa, która w praktyce nie ma żadnych właściwości i może nią być nawet zwykła woda. Cały haczyk tkwi w tym, jakie podejście i wiarę w działanie tego leku ma sam pacjent. W praktyce manipulacji działa to identycznie. Manipulant sugeruje, w co manipulowany ma uwierzyć. W zasadzie chodzi o to, by powiedzieć osobie którą manipulujemy, to co ona chce usłyszeć, co ma spełnić jego oczekiwania.

Dobre strony technik manipulacji

Niektóre techniki manipulacji mają zastosowanie w celach prospołecznych (na rzecz lub dla dobra „ofiary”). Przykładem takiego działania jest altruistyczne kłamstwo, czyli nie przekazywaniu drugiemu człowiekowi pełnych informacji na dany temat w celu uniknięcia sprawienia im przykrości bądź stworzenia nadziei, np. Zatajenie przed pacjentem informacji o nieuleczalnej chorobie. Innym przykładem mogą być takie zabiegi wychowawcze, które mają na celu skłanianie dzieci do podejmowania odpowiednich decyzji i podążania za pożądanymi wzorcami zachowań. Skutkiem tych altruistycznych motywacji mogą być nie tylko społecznie korzystne skutki, ale również mogą zostać pozytywnie oceniane przez „ofiary” tych działań[3].

Przypisy

  1. Grzywa A. (2010) Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu
  2. Kizińczuk S. (2015)Techniki manipulacji. Poznaj techniki manipulacji i już nigdy nie daj się wpuścić w kanał
  3. Grzywa A. (2010)Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu

Bibliografia

Autor: Blanka Bojarska, Marcelina Drobot, Oliwia Skowron