Odwołanie od decyzji

Odwołanie od decyzji - Zgodnie z Ustawą - Kodeks postępowania administracyjnego, od każdej decyzji administracyjnej wydanej przez organ I instancji wnioskodawca, czyli osoba, która domaga się rozstrzygnięcia w sprawie ma możliwość złożenia odwołania (Dz.U.2020 nr 30, poz. 256). Strona może odwołać się wyłącznie do jednej instancji (Mrozek i in., 2019). Strona, która zaakceptuje rozstrzygnięcie organu, który wydał decyzję może w trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania zrzec się prawa do jego wniesienia (Mrozek i in., 2019). Wnioskodawca składając oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przyspiesza procedurę wynikającą z rozstrzygnięcia (Mrozek i in., 2019). Zgodnie z art. 127a § 2 z dniem, w którym do organu wydającego decyzję wpłynie oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja ta staje się prawomocna i ostateczna bez konieczności oczekiwania na upłynięcie terminu do wniesienia odwołania (Mrozek i in., 2019).

TL;DR

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego, każda strona ma prawo złożyć odwołanie od decyzji organu I instancji. Odwołanie można złożyć na piśmie, telegraficznie, ustnie do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Organ I instancji musi zbadać odwołanie i może wydać inną decyzję. Odwołanie można złożyć do organu odwoławczego w terminie do 14 dni od otrzymania decyzji. Możliwe jest także zrzeczenie się prawa do odwołania. Organ odwoławczy może utrzymać w mocy decyzję pierwszej instancji, umorzyć postępowanie lub zmienić zaskarżoną decyzję.

Tryb postępowania w przypadku złożenia odwołania od decyzji I instancji

Zgodnie z art. 3 § 1 Ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego odwołanie można wnieść w sposób pisemny, telegraficznie. Można także odwołać się od decyzji ustnie do protokołu bądź za pomocą środków komunikacji elektronicznej (Dz.U. 2020 nr 30, poz. 256). Ze względu na fakt, iż Kodeks postępowania administracyjnego nie przewiduje ograniczeń dotyczących możliwości odwołania się od decyzji, strona może odwołać się od każdej decyzji, również tej, która zdaniem organu wydającego spełnia jej żądanie (Kmieciak, 2011). Jeżeli strona złożyła odwołanie od decyzji, wówczas organ I instancji musi podjąć kroki przewidziane w Kodeksie postępowania administracyjnego (Mrozek i in., 2019):

• Zgodnie z art. 128 i 129 § 1 organ I instancji musi zbadać czy pismo które zostało wniesione, stanowi odwołanie od wcześniej wydanej decyzji oraz czy zostało wniesione do właściwego organu odwoławczego.
• Zgodnie z art. 129 § 2 organ I instancji bada czy został zachowany właściwy termin do wniesienia odwołania.
• W dalszym postępowaniu, zgodnie z art. 132 organ I instancji sprawdza czy wniesione przez stronę, bądź wszystkie strony postępowania odwołanie zasługuje w całości na uznanie. Jeżeli organ, który wydał decyzję uzna racje odwołującego się wnioskodawcy, wówczas może wydać inną decyzję, w której uchyli albo zmieni zaskarżone wcześniej rozstrzygnięcie.
• Jeżeli organ administracji publicznej, który wydał zaskarżoną decyzję, nie skorzysta z możliwości zawartej w art. 132, wówczas zobowiązany jest przesłać niniejszą decyzję wraz z aktami sprawy oraz odwołaniem do organu wyższej instancji w ciągu 7 dni od daty otrzymania odwołania.

Organy odwoławcze

Zasada dwuinstancyjności oznacza, że każda decyzja, która została wydana przez organ I instancji, może zostać zaskarżona do organu administracji publicznej wyższego stopnia (Lis, 2014). Na podstawie art. 17 Ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego organami wyższego stopnia są:

1. dla organów jednostek samorządu terytorialnego - Samorządowe Kolegia Odwoławcze, poza wyjątkiem, w których ustawy szczególne mówią inaczej;
2. dla wojewody - właściwi w sprawie ministrowie
3. dla organów administracji publicznych innych niż jednostki samorządu terytorialnego oraz wojewodowie - organy nadrzędne, właściwi ministrowie, a w przypadku ich braku organy państwowe, które sprawują nadzór nad ich działalnością.
4. dla organów organizacji społecznych - organ wyższego stopnia tych organizacji, bądź w przypadku ich braku - organ państwowy, który nadzoruje ich działalność.

Termin wniesienia odwołania

Zgodnie z art. 129 § 1 i 2 Ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego, odwołanie można wnieść do organu odwoławczego poprzez organ, który wydał decyzję w terminie do 14 dni od daty jej otrzymania. W przypadku decyzji ogłoszonych ustnie, odwołanie można wnieść od dnia jej ogłoszenia (Dz.U. 2020 nr 30, poz. 256). Przepisy szczególne mogą jednak przewidywać inny termin do wniesienia odwołania. Terminy wskazane w Kodeksie postępowania administracyjnego są termiami ustawowymi co oznacza, że nie mogą być w żaden sposób przedłużane ani skracane przez organ, który wydał decyzję (Jaśkowska, Wilbrandt-Gotowicz, Wróbel, 2018).

Zrzeczenie się prawa do odwołania

Kodeks postępowania administracyjnego przewidział możliwość zrzeczenia się prawa do odwołania, co ma przyczynić się do skrócenia czasu trwania postępowania. Oświadczenie woli, w którym strona zawrze zrzeczenie się prawa do wniesienia odwołania skutkować będzie tym, że od decyzji nie służy odwołanie oraz nie jest możliwe ponowne rozpatrzenie sprawy (Passon, 2019). Dodatkowo decyzja staje się prawomocna, co oznacza, że nie przysługuje na nią skarga do sądu administracyjnego (Passon, 2019).

Wydanie decyzji przez organ odwoławczy

Organ drugiej instancji może (Kaszubowski, 2019):

1. W przypadku uznania, że decyzja jest prawidłowa - utrzymać w mocy decyzję pierwszej instancji
2. W przypadku cofnięcia przez stronę odwołania - umorzyć postępowanie
3. Uchylić w całości bądź w części zaskarżoną decyzję oraz orzec w tym zakresie co do istoty sprawy
4. Uchylić w całości bądź w części i umorzyć w całości bądź w części zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji
5. Uchylić zaskarżoną decyzję w całości oraz przekazać sprawę organowi, który wydał decyzję do ponownego rozpatrzenia
6. Uchylić zaskarżoną decyzję oraz zobowiązać organ pierwszej instancji do wydania decyzji o sprecyzowanej treści.

Odwołanie od decyzji — artykuły polecane

Uchylenie decyzji — Sąd administracyjny — Rozporządzenie — Skarga kasacyjna — Naczelny Sąd Administracyjny — Ustawa — Rzecznik Praw Obywatelskich — Postępowanie nakazowe — Sąd apelacyjny

Bibliografia

• Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Wróbel A. (2018), Kodeks postępowania administracyjnego, Wolter Kluwer, Warszawa
• Kaszubowski K. (2019), Decyzja reformatoryjna organu odwoławczego w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa
• Kmieciak Z. (2011), Odwołania w postępowaniu administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa
• Lis A. (2014), Wybrane zasady postępowania administracyjnego w świetle standardów europejskich, Przegląd prawno-ekonomiczny, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Nr 27
• Mrozek P., Pawka-Nowak E., Rączka M., Sarna M. (2019), Zmiany w świadczeniach wychowawczych, rodzinnych, z funduszu alimentacyjnego, dobry start, C.H. Beck, Warszawa
• Passon M. (2019), Możliwość zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania w Kodeksie postępowania administracyjnego w świetle Konstytucji RP, Studenckie Zeszyty Naukowe, Vol. XXII, nr 41
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego Dz.U. 1960 Nr 30 poz. 168

Autor: Monika Bratek