Wynalazek

Wynalazek - to według encyklopedii technologiczna nowinka, która może po spełnieniu określonych przepisów stać się patentem. Każdy kto wynajdzie wynalazek, ma prawo z tego tytułu otrzymać wynagrodzenie. Autorstwo wynalazku przysługuje tylko i wyłącznie twórcy lub współtwórcom wynalazku. Wszystkie zagadnienia związane z wynalazkiem są objaśnione przez prawo wynalazcze. Prawo to nie jest tylko odnośnikiem do wynalazków, ale też innych projektów czy wzorców użytkowych. Zdobycie praw do wynalazku wiąże się z przejściem przez kilka operacji.

Etapy zdobycia prawa patentowego dla wynalazku

W pierwszej kolejności należy przygotować pełne zestawienie dokumentowe nowego wynalazku. Dokładny opis techniczny, przedstawione cechy, funkcje i właściwości. Kolejnym etapem jest nadanie praw patentowych - prawa te uzyskuje się w urzędzie patentowym. Daje to możliwość protekcji wynalazku. Aby wynalazek został uznany za element, który zasługuje na przyznanie mu praw, i stanie się patentem musi spełniać kryteria tj.: możliwość wykorzystania w przemyśle, a także musi on być niepowielony - pierwszy. By dokonać zgłoszenia patentowego należy opracować wszystkie dane dotyczące wynalazku. Dane podstawowe w skład których wchodzą: autor, właściciel, nazwa wynalazku. Kolejnymi dokumentami, które należy opracować i przedstawić są charakterystyka wynalazku - związana z animacjami lub rysunkiem technicznym. A także abstrakt, czyli skrót opisu wynalazku, tzw. streszczenie

Patentu nie mogą otrzymać wynalazki, które:

• Są niezgodne z zasadami funkcjonowania społeczeństwa
• Są gatunkami roślin i zwierząt
• Są uzdrawianiem za pomocą operacji chirurgicznych czy terapii zajęciowej

Ważne jest, że autor czy twórca wynalazku ma możliwość darować prawa patentowe określonego wynalazku w pełni lub tylko częściowo na działalność gospodarczą bezpłatnie lub za określonym wynagrodzeniem

TL;DR

Wynalazek to nowa technologiczna innowacja, która może zostać opatentowana. Autor wynalazku otrzymuje prawo do wynagrodzenia. Aby zdobyć prawo patentowe dla wynalazku, należy przejść przez kilka etapów, w tym przygotować pełną dokumentację i złożyć wniosek w urzędzie patentowym. Prawa patentowe nie mogą być przyznane niezgodnym z zasadami społeczeństwa, gatunkom roślin i zwierząt, ani operacjom chirurgicznym czy terapiom. Istnieją podstawowe przepisy prawne dotyczące ochrony wynalazków. Ważne jest rozróżnienie między wynalazkiem a innowacją, ponieważ innowacja obejmuje wprowadzenie wynalazku do praktyki gospodarczej.

Ochrona wynalazków

Ustawa Prawo Własności Przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r., wraz z następnymi nowelizacjami, podaje trzy kryteria, które musi spełniać wynalazek, by być za takowy uznany: po pierwsze musi być nowy, po drugie musi mieć poziom wynalazczy, to znaczy nie może wynikać w sposób oczywisty, dla fachowców w danej dziedzinie, ze stanu techniki ; i po trzecie musi się nadawać do przemysłowego wykorzystania.

Ustawa podaje trzy kategorie wynalazków: wytworów, sposobów oraz wytworów i sposobów. Dokument ten określa również, co nie może być wynalazkiem. Ponadto definiuje formy i sposoby zabezpieczania swych wynalazków, np. poprzez patenty.

Historia wynalazków wskazuje na takie, które od razu zyskały zastosowanie, ale też na te, które "musiały" poczekać na swoją kolej. Do tych drugich można zaliczyć aluminium, wynalezione w 1854 roku przez francuskiego chemika, H.Sainte-Claira Deville. Metal, mimo iż dostrzeżono jego lekkość, zaczął być używany powszechnie dopiero po drugiej wojnie światowej, jako domieszka do innych metali w produkcji naczyń czy wagonów kolejowych. Wynalazkiem, który znalazł od razu zastosowanie w praktyce są z pewnością promienie rentgenowskie, które odkryte przez Wilhelma Rőntgena w 1895 roku, stały się "przydatne" już na początku XX wieku. Podobnych wynalazków jest jednak niewiele. Wynika to z faktu, iż najczęściej od momentu wynalezienia do wprowadzenia danej "nowości" w życie upływa wiele czasu.

Warto również zauważyć, że bardzo często nie byłoby jednego wynalazku bez szeregu innych, pojedynczych, wynalezionych wcześniej. Tutaj przykładem może transmisja światła przez rurkę- światłowód. W 1881 roku William Wheeler opatentował koncepcję transmisji światła przez rurkę, po nim wynalazek był unowocześniany, dzięki czemu dziś mamy wspomniane wyżej światłowody.

Trzeba również rozgraniczyć pojęcie wynalazku i innowacji, bowiem to drugie pojęcie obejmuje wprowadzanie wynalazku do praktyki gospodarczej; opiera się na transferze technologii i prowadzi do praktycznego wykorzystania wynalazków, nie jest więc z nim równoznaczne.

Podstawy prawne

• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej wraz z późniejszymi zmianami
• Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o ratyfikacji Aktu z dnia 29 listopada 2000 r. rewidującego Konwencję o udzielaniu patentów europejskich
• Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej
• Ustawa z dnia 19 września 2003 r. o ratyfikacji Konwencji o udzielaniu patentów europejskich, sporządzonej w Monachium dnia 5 października 1973 r., zmienionej aktem zmieniającym art. 63 Konwencji z dnia 17 grudnia 1991 r. oraz decyzjami Rady Administracyjnej Europejskiej Organizacji Patentowej z dnia 21 grudnia 1978 r., 13 grudnia 1994 r., 20 października 1995 r., 5 grudnia 1996 r. oraz 10 grudnia 1998 r., wraz z protokołami stanowiącymi jej integralną część
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2001 r. w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych ; zmienione rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 marca 2004 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych zmienione rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2008 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych ; zmienione rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie wynalazków i wzorów użytkowych dotyczących obronności lub bezpieczeństwa Państwa

Wynalazek — artykuły polecane

Ustawa o prawie autorskim — Własność intelektualna — Użytkowanie wieczyste — Kodeks karny — Niszczarka — Ochrona własności intelektualnej — Ocena oddziaływania na środowisko — Stopień naukowy — Wzór użytkowy

Bibliografia

• Gizinska-Schohe M. (2012), Kiedy warto prawnie ochraniać swoje innowacyjne pomysły?, Chemik nr 1
• Krzyżanowski L. (2016), Ochrona własności intelektualnej prawo prasowe, Od.Nowa, Bielsko-Biała
• Piotrowski P. (2012), Podstawy patentowania wynalazków - wycena, sporządzanie dokumentacji, procedury, CORE, nr 8
• Prandecki K. (2013), Innowacyjność, a rozwój - ujęcie teoretyczne, Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula, nr 2(36)
• Samuelson P., Nordhaus W., (2007), Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508
• Zaleski J. (2014), Zarządzanie własnością intelektualną. Syndrom marchewki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Obińska Emilia, Dąbrowa Paulina