Wypowiedzenie umowy

Wypowiedzenie umowy - jednostronna bądź zawarta między kilkoma członkami czynność prawna, której następstwem jest rozwiązanie umowy w formie ustnej bądź pisemnej. Wszystkie czynniki umożliwiające wypowiedzenie umowy zawarte są za pomocą odpowiednich przepisów prawnych. Wypowiedzenie umowy może być również spowodowane czynnikami odpowiadającymi za niewykonanie świadczenia zgodnie z ustaleniami opisanymi w treści porozumienia. Prawo wypowiedzenia umowy posiada każda ze stron zawierających ją.

TL;DR

Wypowiedzenie umowy jest możliwe za pomocą ustnej lub pisemnej deklaracji. Prawo wypowiedzenia umowy jest uregulowane przez różne przepisy prawa polskiego. Umowę można wypowiedzieć w przypadku niewykonania świadczenia zgodnie z ustaleniami. Wypowiedzenie powinno zawierać odpowiednie elementy, takie jak miejsce i data, dane stron umowy oraz powód wypowiedzenia. Przykładowe rodzaje wypowiedzeń to umowa o pracę, umowa sprzedaży i umowa najmu. Można napisać wypowiedzenie samodzielnie lub skorzystać z dostępnych wzorów.

Wypowiedzenie a prawo polskie

Zawieranie umów i ich przerwanie uwarunkowane są w kodeksach prawa materialnego:

• Kodeksie cywilnym - ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r.,
• Kodeksie karnym - ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r.,
• Kodeksie wyborczym - ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r.,
• Kodeksie pracy - ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r.,
• Kodeksie wykroczeń-ustawa z dnia 20 maja 1971 r.,
• Unijnym Kodeksie Celnym - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r.,
• Wspólnotowym Kodeksie Wizowym - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r.,
• Kodeksie spółek handlowych - ustawa z dnia 15 września 2000 r.,
• Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym - ustawa z dnia 25 lutego 1964 r.,
• Kodeksie morskim - ustawa z dnia 18 września 2001 r.

Strony zawierające umowę za pomocą podpisów godzą się na warunki zawieranej umowy, która ściśle określa wszystkie czynniki wpływające na możliwość wypowiedzenia, odstąpienia od porozumienia. Tematyce zawierania umów w prawie cywilnym została poświęcona Księga trzecia Kodeksu Cywilnego zatytułowana - Zobowiązania. Prawo polskie umożliwia stronom zawierającym umowę ułożenie stosunku prawnego według uznania, na mocy zasady swobody umów, jednakże jego treść, cel nie mogą się sprzeciwiać właściwości stosunku, zasadom współżycia społecznego ani ustawie.

Czynniki niewykonanego świadczenia

Prawo wypowiedzenia umowy jest przykładem instytucji prawa materialnego uprawniającego do zakończenia podjętego stosunku zobowiązaniowego. Jeśli czynniki opisujące w umowie zakres świadczenia nie zostaną spełnione przez jedną ze stron wtedy można skorzystać z możliwości wypowiedzenia porozumienia. Do takich czynników zaliczyć możemy, np.:

• należyta, opisana jakość świadczenia nie została spełniona,
• termin wykonania zobowiązania nie został dotrzymany lub nie został określony w zawartej umowie,
• świadczenie nie zostało spełnione w miejscu wskazanym w treści zobowiązania,
• dłużnik nie spełnił zobowiązania względem właściwego podmiotu.

Elementy wypowiedzenia

Niezależnie od rodzaju umowy jaką wypowiadamy, rezygnacja powinna zawierać następujące elementy:

• miejscowość i datę,
• dane osób pomiędzy, którymi zawarta została umowa,
• datę zawarcia umowy,
• opcjonalnie należy zawrzeć przyczynę zerwania umowy (np. w przypadku umów o pracę zawartych na czas nieokreślony jest to wymagane),
• podpisy wraz z datą: osoby wypowiadającej i osoby upoważnionej do akceptacji, przyjęcia dokumentu,
• opcjonalnie pouczenie prawne (np. w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi przysługuje możliwość odwołania się do sądu pracy).

Przykładowe rodzaje wypowiedzeń

Wypowiedzenia umów stosowane są w wielu dziedzinach życia, wyróżnić można m.in.:

• wypowiedzenie umowy o pracę,
• umowy sprzedaży,
• wypowiedzenie umowy najmu,
• wypowiedzenie umowy o świadczenie usług.

Wypowiedzenie może być napisane samodzielnie z zachowaniem wyżej wymienionych elementów bądź można skorzystać z dostępnych w wielu źródłach wzorów. Przykładowo wypowiedzenie umowy przez pracownika może być następującej treści:

                   …………………… dnia …………….. r.
                    (miejscowość i data)
Pracownik:
…………………………..
…………………………..
…………………………..                  Pracodawca:
 (dane pracownika)                …………………………..

                     (dane pracodawcy)

Wypowiedzenie umowy o pracę
Niniejszym wypowiadam umowę o pracę zawartą w dniu…………………..  (data podpisania umowy o pracę) w ………………….
 (miejscowość gdzie została podpisana umowa)pomiędzy ………………………. (pełna nazwa pracodawcy) a …………………………………..
 (imię i nazwisko pracownika) z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego (czas określony w umowie bądź
w kodeksie pracy)……………………………

z poważaniem
 …………………….              Potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia
 (podpis pracownika)              ………………………………………….
                 (podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej

Wypowiedzenie umowy — artykuły polecane

Zakaz konkurencji — Źródła powstawania stosunku pracy — Umowa cywilno-prawna — Aneks do umowy — Umowa składu — Układy zbiorowe pracy — Umowa ustna — Dochodzenie roszczeń — Sąd pracy

Bibliografia

• Muras Z. (2017), Podstawy prawa, C.H. Beck, Warszawa
• Olejniczak A. (2019), Prawo cywilne - część ogólna, C.H. Beck, Warszawa
• Stec M. (red.) (2017), Prawo umów handlowych. System Prawa Handlowego, C.H. Beck, Warszawa
• Strona internetowa: Kamień węgielny, Słownik języka polskiego PWN online
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Justyna Kozak