Kasa oszczędnościowa: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Kasa oszczędnościowa''' - tzw. ''[[parabank|instytucja parabankowa]]'', tzn. oferująca [[usługi]] podobne do usług bankowych jednak niepodlegająca przepisom prawa bankowego. Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe to [[organizacja non-profit|organizacje non-profit]] działające na podstawie ustawy o [[Spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa|SKOK]] i prawa bankowego. | |||
[[SKOK]]-i traktowane jako samopomoc finansowa, swoją historię w gospodarce polskiej rozpoczynają już w średniowieczu, ich najbardziej znanym i najstarszym odpowiednikiem były kasy tworzone w Galicji przez Stefana Stefczyka (obecnie największa Polska kasa oszczędnościowo-kredytowa). [[działanie]] kas w Polsce została przerwana przez wybuch II wojny światowej i wznowiona dopiero w 1992 roku. | |||
Skok-i tworzone są przez grupę [[osoba fizyczna|osób fizycznych]] w celu zapewnienia im łatwiejszego dostępu do [[kapitał]]u i bezpieczniejszego sposobu pomnażania kapitału. SKOK-i działają na zasadzie [[spółdzielnia|spółdzielni]], nie są więc podmiotami komercyjnymi. | Skok-i tworzone są przez grupę [[osoba fizyczna|osób fizycznych]] w celu zapewnienia im łatwiejszego dostępu do [[kapitał]]u i bezpieczniejszego sposobu pomnażania kapitału. SKOK-i działają na zasadzie [[spółdzielnia|spółdzielni]], nie są więc podmiotami komercyjnymi. | ||
Członkiem SKOK-u może zostać każda osoba fizyczna połączona więzią o charakterze zawodowym bądź organizacyjnym, która wypełni odpowiednią deklarację, wniesie opłatę wpisową, wykupi co najmniej jeden [[udział]] i wniesie wkład członkowski. | Członkiem SKOK-u może zostać każda [[osoba fizyczna]] połączona więzią o charakterze zawodowym bądź organizacyjnym, która wypełni odpowiednią deklarację, wniesie opłatę wpisową, wykupi co najmniej jeden [[udział]] i wniesie wkład członkowski. | ||
== Nadzór nad SKOK-ami | ==TL;DR== | ||
SKOK-i to spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, które oferują podobne usługi jak banki, ale nie są objęte przepisami prawa bankowego. SKOK-i są tworzone przez grupę osób fizycznych, które chcą łatwiej uzyskać kapitał i bezpieczniej go pomnażać. Nadzór nad SKOK-ami sprawuje Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa. Kasy muszą posiadać odpowiednie fundusze własne i utrzymywać poziom wypłacalności. Istnieją różnice między SKOK-ami a bankami, m.in. w zakresie działalności zarobkowej, obsługi członków i funduszu własnego. | |||
Społeczne Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są instytucjami zaufania publicznego dlatego tez konieczne jest posiadanie odpowiedniego aparatu nadzoru i [[kontrola|kontroli]] ich działalności, rolę tę spełnia KSKOK czyli Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zrzeszająca wszystkie Kasy. | ==Nadzór nad SKOK-ami== | ||
Społeczne Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są instytucjami zaufania publicznego dlatego tez konieczne jest [[posiadanie]] odpowiedniego aparatu nadzoru i [[kontrola|kontroli]] ich działalności, rolę tę spełnia KSKOK czyli Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zrzeszająca wszystkie Kasy. | |||
'''Zadania KSKOK''': | '''Zadania KSKOK''': | ||
# wydawanie pozwoleń na prowadzenie określonej działalności | # wydawanie pozwoleń na prowadzenie określonej działalności | ||
# nadzór nad spełnianiem ustawowych wymagań przez Kasy | # [[nadzór]] nad spełnianiem ustawowych wymagań przez Kasy | ||
# kontrola kompetencji osób zasiadających w zarządach Kas | # [[kontrola]] kompetencji osób zasiadających w zarządach Kas | ||
KSKOK posiada pewne cechy [[Bank Centralny|Banku Centralnego]] bowiem w razie kłopotów z płynnością refinansuje działalność Kas. Natomiast rolę [[Bankowy Fundusz Gwarancyjny|Bankowego Funduszu Gwarancyjnego]] spełnia TUW SKOK czyli Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Spółdzielczych Kas Oszczędnoścuiowo-Kredytowych. | KSKOK posiada pewne cechy [[Bank Centralny|Banku Centralnego]] bowiem w razie kłopotów z płynnością refinansuje działalność Kas. Natomiast rolę [[Bankowy Fundusz Gwarancyjny|Bankowego Funduszu Gwarancyjnego]] spełnia TUW SKOK czyli Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Spółdzielczych Kas Oszczędnoścuiowo-Kredytowych. | ||
SKOK-i posiadają uprawnienia do wykonywania określonych usług finansowych na rzecz swoich członków, w tym także usług bankowych, których specyfika polega na pozyskiwaniu [[klient]]ów dzięki uproszczonym procedurom kredytowania. | SKOK-i posiadają [[uprawnienia]] do wykonywania określonych usług finansowych na rzecz swoich członków, w tym także usług bankowych, których specyfika polega na pozyskiwaniu [[klient]]ów dzięki uproszczonym procedurom kredytowania. | ||
Dodatkowymi zadaniami wykonywanymi przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową według ustawy na rzecz swoich podmiotów są: | Dodatkowymi zadaniami wykonywanymi przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową według ustawy na rzecz swoich podmiotów są: | ||
| Linia 41: | Linia 26: | ||
* Opinie dotyczące ustaw którymi są objęte kasy | * Opinie dotyczące ustaw którymi są objęte kasy | ||
* Doradztwo prawne, finansowe oraz organizacyjne | * Doradztwo prawne, finansowe oraz organizacyjne | ||
* Organizacja szkoleń | * [[Organizacja]] szkoleń | ||
* Przyjmowanie lokat | * Przyjmowanie lokat | ||
* Udzielanie pożyczek i kredytów kasom | * Udzielanie pożyczek i kredytów kasom | ||
* Pomoc nowo powstałym kasom oszczędnościowo-kredytowym (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 44) | * Pomoc nowo powstałym kasom oszczędnościowo-kredytowym (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 44) | ||
<google>n</google> | |||
==Finansowa Gospodarka Kas== | ==Finansowa Gospodarka Kas== | ||
Do prawidłowego działania oraz zapewnienia sobie bezpieczeństwa ekonomiczno-finansowego kasy muszą posiadać fundusze własne, które są dostosowywane do rozmiaru działalności tych kas. | Do prawidłowego działania oraz zapewnienia sobie bezpieczeństwa ekonomiczno-finansowego kasy muszą posiadać [[fundusze]] własne, które są dostosowywane do rozmiaru działalności tych kas. | ||
Funduszami własnymi mogą być: | Funduszami własnymi mogą być: | ||
* Fundusz udziałowy- powstaje na drodze wpłat członków (udziały członkowskie) | * [[Fundusz]] udziałowy - powstaje na drodze wpłat członków (udziały członkowskie) | ||
* Fundusz zasobowy- wnoszone przez członków wpłaty wpisowe oraz nadwyżki bilansowe | * Fundusz zasobowy - wnoszone przez członków wpłaty wpisowe oraz nadwyżki bilansowe | ||
* Fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych | * Fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych | ||
* Zobowiązania z tytułu przejęcia przez kasę z stabilizacyjnego funduszu oraz innych źródeł ustalane pod decyzją Komisji Nadzoru Finansowego | * [[Zobowiązania]] z tytułu przejęcia przez kasę z stabilizacyjnego funduszu oraz innych źródeł ustalane pod decyzją Komisji Nadzoru Finansowego | ||
* Zyski niezrealizowane na instrumentach dłużnych kwalifikowane jako dostępne do sprzedaży | * Zyski niezrealizowane na instrumentach dłużnych kwalifikowane jako dostępne do sprzedaży | ||
* Zyski niezrealizowane na instrumentach kapitałowych kwalifikowane jako dostępne do sprzedaży | * Zyski niezrealizowane na instrumentach kapitałowych kwalifikowane jako dostępne do sprzedaży | ||
| Linia 60: | Linia 47: | ||
* Straty na instrumentach dłużnych oraz kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży | * Straty na instrumentach dłużnych oraz kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży | ||
* Brakująca kwota odpisów aktualizacyjnych | * Brakująca kwota odpisów aktualizacyjnych | ||
* Zaangażowania kapitałowe kasy w instytucje finansowe (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 24) | * Zaangażowania kapitałowe kasy w [[instytucje finansowe]] (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 24) | ||
Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są zobligowane do utrzymania poziomu współczynnika wypłacalności na poziomie 5%, w razie niespełnienia tego warunku, kasy muszą zgłosić tą sprawę do KNF-u. Dodatkowo SKOK-i muszą posiadać rezerwę płynną nie mniejszą niż 10% funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego. | Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są zobligowane do utrzymania poziomu współczynnika wypłacalności na poziomie 5%, w razie niespełnienia tego warunku, kasy muszą zgłosić tą sprawę do KNF-u. Dodatkowo SKOK-i muszą posiadać rezerwę płynną nie mniejszą niż 10% funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego. | ||
Rezerwę płynną stanowią: | Rezerwę płynną stanowią: | ||
* Środki pieniężne w kasie (gotówka) | * Środki pieniężne w kasie ([[gotówka]]) | ||
* Środki pieniężne w Kasie Krajowej | * Środki pieniężne w Kasie Krajowej | ||
* Papiery wartościowe emitowane przez NBP oraz Skarb Państwa | * [[Papiery wartościowe]] emitowane przez NBP oraz [[Skarb Państwa]] | ||
* Jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 38) | * Jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 38) | ||
Dodatkowo SKOK-i nie są objęte Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, lecz Funduszem Stabilizacyjnym Kasy Krajowej do której są zobligowane wnieść wkład w wysokości co najmniej 1% wartości posiadanych aktywów | ==Różnice między Spółdzielczymi Kasami Oszczędnościowymi a Bankami Spółdzielczymi== | ||
Wymieniane główne różnice między Bankami Spółdzielczymi a Spółdzielczymi Kasami Oszczędnościowo-Kredytowymi dotyczą między innymi: zarobkowy charakter działania banków, świadczenie usług dla członków jak i dla nie członków, brak ograniczeń co do podziału zysku oraz posiadanie wymogów co do funduszu własnego (M Stefański 2008, s. 45) | |||
Dodatkowo SKOK-i nie są objęte Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, lecz Funduszem Stabilizacyjnym Kasy Krajowej do której są zobligowane wnieść wkład w wysokości co najmniej 1% wartości posiadanych aktywów (P. Piechota 2011, s. 866) | |||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Prawo dewizowe]]}} — {{i5link|a=[[Spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa]]}} — {{i5link|a=[[Instytucja finansowa]]}} — {{i5link|a=[[Bankowy Fundusz Gwarancyjny]]}} — {{i5link|a=[[Emisja obligacji]]}} — {{i5link|a=[[Zasada jednolitej licencji]]}} — {{i5link|a=[[Pośrednictwo finansowe]]}} — {{i5link|a=[[Prawo bankowe]]}} — {{i5link|a=[[Zasada nadzoru kraju macierzystego]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Capiga M.(2006), ''Działalność kredytowa monetarnych instytucji finansowych'', | <noautolinks> | ||
* Cwynar W., Patena W.( | * Capiga M. (2006), ''Działalność kredytowa monetarnych instytucji finansowych'', Difin, Warszawa | ||
* Piechota P. (2011), [http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/38-2011/FRFU-38-865.pdf | * Cwynar W., Patena W. (2010), ''Podręcznik do bankowości'', Wolters Kluwer, Warszawa | ||
* Stefański M. (2008), ''Perspektywy rozwoju bankowości spółdzielczej w Polsce'', | * Piechota P. (2011), ''[http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/38-2011/FRFU-38-865.pdf Pozycja i znaczenie spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w polskim systemie finansowym]'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin | ||
* | * Stefański M. (2008), ''Perspektywy rozwoju bankowości spółdzielczej w Polsce'', Wydawnictwo WSHE, Włocławek | ||
* ''Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20120000855 Dz.U. 2012 poz. 855] | |||
</noautolinks> | |||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Instytucje finansowe]] | ||
{{a|Barbara Zbyrad, Dawid Maniak}} | {{a|Barbara Zbyrad, Dawid Maniak}} | ||
{{ | |||
{{#metamaster:description|Kasa oszczędnościowa to parabank o podobnych usługach do bankowych. SKOK-i zapewniają łatwiejszy dostęp do kapitału i bezpieczne pomnażanie go.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 00:10, 17 gru 2023
Kasa oszczędnościowa - tzw. instytucja parabankowa, tzn. oferująca usługi podobne do usług bankowych jednak niepodlegająca przepisom prawa bankowego. Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe to organizacje non-profit działające na podstawie ustawy o SKOK i prawa bankowego.
SKOK-i traktowane jako samopomoc finansowa, swoją historię w gospodarce polskiej rozpoczynają już w średniowieczu, ich najbardziej znanym i najstarszym odpowiednikiem były kasy tworzone w Galicji przez Stefana Stefczyka (obecnie największa Polska kasa oszczędnościowo-kredytowa). działanie kas w Polsce została przerwana przez wybuch II wojny światowej i wznowiona dopiero w 1992 roku.
Skok-i tworzone są przez grupę osób fizycznych w celu zapewnienia im łatwiejszego dostępu do kapitału i bezpieczniejszego sposobu pomnażania kapitału. SKOK-i działają na zasadzie spółdzielni, nie są więc podmiotami komercyjnymi.
Członkiem SKOK-u może zostać każda osoba fizyczna połączona więzią o charakterze zawodowym bądź organizacyjnym, która wypełni odpowiednią deklarację, wniesie opłatę wpisową, wykupi co najmniej jeden udział i wniesie wkład członkowski.
TL;DR
SKOK-i to spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, które oferują podobne usługi jak banki, ale nie są objęte przepisami prawa bankowego. SKOK-i są tworzone przez grupę osób fizycznych, które chcą łatwiej uzyskać kapitał i bezpieczniej go pomnażać. Nadzór nad SKOK-ami sprawuje Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa. Kasy muszą posiadać odpowiednie fundusze własne i utrzymywać poziom wypłacalności. Istnieją różnice między SKOK-ami a bankami, m.in. w zakresie działalności zarobkowej, obsługi członków i funduszu własnego.
Nadzór nad SKOK-ami
Społeczne Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są instytucjami zaufania publicznego dlatego tez konieczne jest posiadanie odpowiedniego aparatu nadzoru i kontroli ich działalności, rolę tę spełnia KSKOK czyli Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zrzeszająca wszystkie Kasy.
Zadania KSKOK:
- wydawanie pozwoleń na prowadzenie określonej działalności
- nadzór nad spełnianiem ustawowych wymagań przez Kasy
- kontrola kompetencji osób zasiadających w zarządach Kas
KSKOK posiada pewne cechy Banku Centralnego bowiem w razie kłopotów z płynnością refinansuje działalność Kas. Natomiast rolę Bankowego Funduszu Gwarancyjnego spełnia TUW SKOK czyli Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Spółdzielczych Kas Oszczędnoścuiowo-Kredytowych.
SKOK-i posiadają uprawnienia do wykonywania określonych usług finansowych na rzecz swoich członków, w tym także usług bankowych, których specyfika polega na pozyskiwaniu klientów dzięki uproszczonym procedurom kredytowania.
Dodatkowymi zadaniami wykonywanymi przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową według ustawy na rzecz swoich podmiotów są:
- Forma reprezentowania interesu kas na spotkaniach z organami administracji państwowej oraz samorządu terytorialnego
- Opinie dotyczące ustaw którymi są objęte kasy
- Doradztwo prawne, finansowe oraz organizacyjne
- Organizacja szkoleń
- Przyjmowanie lokat
- Udzielanie pożyczek i kredytów kasom
- Pomoc nowo powstałym kasom oszczędnościowo-kredytowym (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 44)
Finansowa Gospodarka Kas
Do prawidłowego działania oraz zapewnienia sobie bezpieczeństwa ekonomiczno-finansowego kasy muszą posiadać fundusze własne, które są dostosowywane do rozmiaru działalności tych kas. Funduszami własnymi mogą być:
- Fundusz udziałowy - powstaje na drodze wpłat członków (udziały członkowskie)
- Fundusz zasobowy - wnoszone przez członków wpłaty wpisowe oraz nadwyżki bilansowe
- Fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych
- Zobowiązania z tytułu przejęcia przez kasę z stabilizacyjnego funduszu oraz innych źródeł ustalane pod decyzją Komisji Nadzoru Finansowego
- Zyski niezrealizowane na instrumentach dłużnych kwalifikowane jako dostępne do sprzedaży
- Zyski niezrealizowane na instrumentach kapitałowych kwalifikowane jako dostępne do sprzedaży
Fundusze własne mogą być pomniejszone o:
- Stratę z ubiegłych lat
- Stratę bieżącego okresu
- Straty na instrumentach dłużnych oraz kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży
- Brakująca kwota odpisów aktualizacyjnych
- Zaangażowania kapitałowe kasy w instytucje finansowe (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 24)
Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są zobligowane do utrzymania poziomu współczynnika wypłacalności na poziomie 5%, w razie niespełnienia tego warunku, kasy muszą zgłosić tą sprawę do KNF-u. Dodatkowo SKOK-i muszą posiadać rezerwę płynną nie mniejszą niż 10% funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego. Rezerwę płynną stanowią:
- Środki pieniężne w kasie (gotówka)
- Środki pieniężne w Kasie Krajowej
- Papiery wartościowe emitowane przez NBP oraz Skarb Państwa
- Jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego (Dz.U. 2012 poz. 855, art. 38)
Różnice między Spółdzielczymi Kasami Oszczędnościowymi a Bankami Spółdzielczymi
Wymieniane główne różnice między Bankami Spółdzielczymi a Spółdzielczymi Kasami Oszczędnościowo-Kredytowymi dotyczą między innymi: zarobkowy charakter działania banków, świadczenie usług dla członków jak i dla nie członków, brak ograniczeń co do podziału zysku oraz posiadanie wymogów co do funduszu własnego (M Stefański 2008, s. 45)
Dodatkowo SKOK-i nie są objęte Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, lecz Funduszem Stabilizacyjnym Kasy Krajowej do której są zobligowane wnieść wkład w wysokości co najmniej 1% wartości posiadanych aktywów (P. Piechota 2011, s. 866)
| Kasa oszczędnościowa — artykuły polecane |
| Prawo dewizowe — Spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa — Instytucja finansowa — Bankowy Fundusz Gwarancyjny — Emisja obligacji — Zasada jednolitej licencji — Pośrednictwo finansowe — Prawo bankowe — Zasada nadzoru kraju macierzystego |
Bibliografia
- Capiga M. (2006), Działalność kredytowa monetarnych instytucji finansowych, Difin, Warszawa
- Cwynar W., Patena W. (2010), Podręcznik do bankowości, Wolters Kluwer, Warszawa
- Piechota P. (2011), Pozycja i znaczenie spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w polskim systemie finansowym, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin
- Stefański M. (2008), Perspektywy rozwoju bankowości spółdzielczej w Polsce, Wydawnictwo WSHE, Włocławek
- Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych Dz.U. 2012 poz. 855
Autor: Barbara Zbyrad, Dawid Maniak
