Niebieskie kołnierzyki

Niebieskie kołnierzyki
Polecane artykuły
Białe kołnierzyki Georges Friedmann Masowiec Laboratorium Zarządzanie w średniowieczu Henri Fayol Chałupnictwo Sweatshop Biuro coworkingowe

Niebieskie kołnierzyki to funkcjonujące powszechnie określenie grupy osób zatrudnionych przy pracach fizycznych, z wyłączeniem prac w sektorze rolnictwa. Są to najczęściej zajęcia przy produkcji, w halach magazynowych i w fabrykach oraz w transporcie. Nazwa ta jest jednocześnie spolszczonym zapożyczeniem z języka angielskiego (w oryginale: blue collar).

W krajach anglosaskich, poza "Niebieskimi kołnierzykami" wyróżnia się również "Białe kołnierzyki", do których szeregów należą pracownicy biurowi, administracyjni, wykonujących głównie prace umysłowe. Jednym z pierwszych badaczy, którzy zaczęli używać podobnego rozróżnienia, był amerykański socjolog, Charles Wright Mills, który w 1951 roku opublikował pracę zatytułowaną "Białe kołnierzyki. Amerykańska klasa średnia" (ang. White Collar. The American Middle Classes). W Stanach Zjednoczonych grupa "Niebieskich kołnierzyków" jest często utożsamiana z tamtejszą klasą średnią, podczas gdy w Europie przyjęło się kwalifikować ich jedynie do klasy robotniczej (G. Cardone (2016), s. 108). Do tych dwóch spopularyzowanych już wcześniej kategorii pracowników, w latach 70. XX wieku zaczęto używać jeszcze trzeciej; "Różowe kołnierzyki" - w ten sposób zwykło się określać zawody sfeminizowane, zdominowane w strukturze zatrudnienia w znacznej większości przez kobiety (R. E. Weir (red.) (2007), s. 614).

Etymologia nazwy

Nazwa "Niebieskie kołnierzyki" powstała w dużej mierze w kontraście do "Białych Kołnierzyków", których tryb pracy uwzględniał bardziej formalny, elegantszy ubiór składający się zazwyczaj z białej koszuli. Niebieski był tradycyjnym kolorem odzienia roboczego w USA, wytwarzanego niekiedy z denimu lub jeansu. Uniwersalny, prosty ubiór był jednakowy dla wszystkich i unifikował pracowników. Miał za zadanie spełniać funkcje praktyczne, a nie estetyczne. Co ważne, niebieski kolor dobrze maskował wszelkie zabrudzenia mogące się pojawić podczas wykonywania kolejnych zadań (J. A. Greene (2006), s. 81).

Charakterystyka

Termin "Niebieskie kołnierzyki" jest zarezerwowany dla pracowników fizycznych sektorów takich, jak: budownictwo, górnictwo, transport czy produkcja. Określa się nim także popularne zawody obsługi technicznej, tj. mechaników, spawaczy, operatorów sprzętów i maszyn, elektryków, prostych robotników (E. Baumgartner (2009), s. 50). Wśród "Niebieskich kołnierzyków" istnieje wewnętrzny podział na tych wysoko wykwalifikowanych (m.in. pracowników przemysłowych, wyspecjalizowanych rzemieślników i fachowców) oraz nisko wykwalifikowanych, zajmujących się najprostszymi pracami na budowie czy w danym zakładzie pracy (M. Kwiek (2015), s. 97). Ponadto, swoistą cechą charakterystyczną tej grupy, pojmowanej jako całość, jest jej wyjątkowo dobre zorganizowanie oraz znaczna widoczność w porównaniu z innymi (A. Pietruszka-Ortyl (2017), s. 51). Pracownicy "Niebieskich kołnierzyków" bardzo często zrzeszają się w wielu organizacjach i związkach zawodowych, co stanowi o wykazywanym przez nich mocnym poczuciu przynależności, chęci działania zespołowego i jednoczenia się.

Bibliografia

• Baumgartner E. (2009) Praca w Ameryce, Polpress Services, Nowy Jork.
• Bielenia-Grajewska M. (2014) Mobbing, niebieskie kołnierzyki i gorące biurka. Zapożyczenia i metafory w zarządzaniu zasobami ludzkimi, "Edukacja Ekonomistów i Menedżerów", Nr 1.
• Cardone G. (2016) Reguła 10X: Jedyna różnica między sukcesem a porażką, Złote Myśli, Gliwice.
• Greene J. A. (2006) Blue-collar Women at Work with Men: Negotiating the Hostile Environment, Praeger, Westport.
• Kwiek M. (2015) Uniwersytet w dobie przemian: Instytucje i kadra akademicka w warunkach rosnącej konkurencji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Mominul Haque Talukder A. K. M. (2014) Perceived Importance of Job Analysis Influencing Motivation and Competencies Among Blue-Collar and White-Collar Employees, "Business Review", Vol. 9, Nr 1.
• Nielsen K. Abildgaard J. S. (2012) The development and validation of a job crafting measure for use with blue-collar workers, "Work & Stres. An International Journal of Work, Health & Organisations", Vol. 26, Nr 4.
• Pietruszka-Ortyl A. (2017) Zarządzanie kapitałem ludzkim w warunkach gospodarki opartej na wiedzy, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy", Nr 51.
• Weir R. E. (red.) (2007) Class in America. An Encyclopedia, T. 2, Greenwood Press, Westport.

Autor: Natalia Kargula