Klasyfikacja czynników środowiska pracy

Ten artykuł został rozdzielony na dwa tematy:

• Warunki pracy - opis czynników środowiska pracy. Warunki pracy ogół czynników występujących w organizacji, które związane są z charakterem pracy i otoczeniem, w którym jest ona wykonywana. Swoim zakresem obejmują one m.in.: lokalizację firmy, treść pracy, materialne środowisko pracy, czas pracy, urządzenia socjalne. Inny pogląd na tą kwestię przedstawia S. Borkowska. Według niej warunki pracy obejmują: higienę pracy (środki czystości, urządzenia sanitarne itp.), eliminowanie warunków szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia i życia: kształtowanie środowiska pracy, zapobieganie wypadkom przy pracy, w tym środki ochrony, szkolenia itp., działalność bytową lub socjalno-bytową(dopłaty do obiadów, posiłki regeneracyjne itd.)
• Ocena środowiska pracy - wykorzystanie czynników w ocenie. Ocena środowiska pracy jest formą weryfikacji stopnia realizacji zasadniczego celu ergonomii, za który powszechnie uważa się kształtowanie warunków pracy niezbędnych do ochrony pracownika przed przedwczesną utratą sił biologicznych w następstwie pracy oraz warunków ich regeneracji w toku pracy. Podstawowym (a zarazem najistotniejszym) przedmiotem analizy warunków pracy jest właśnie środowisko pracy, w którego zakres wchodzi całokształt czynników materialnych i społecznych, z którymi pracownik styka się podczas wykonywania pracy. Czynniki te mogą tak sprzyjać, jak i zagrażać jego zdrowiu, czy nawet życiu. Poniższy schemat obrazuje najczęściej rozważany układ warunków pracy. Szczególną rolę przy okazji oceny czynników środowiska pracy spełnia treść pracy wykonywanej na różnych stanowiskach. Wiele uciążliwości i zagrożeń zdaje się wynikać z cech samej pracy szczególnie wtedy, gdy wymaga ona znacznego wysiłku fizycznego, wielokrotnego powtarzania prostych (monotonnych) czynności, wymaga wymuszonej pozycji ciała, czy w końcu wiąże się z obciążeniami psychonerwowymi. Określenie i ocena tych zagrożeń pozwala podjąć stosowne działania zorientowane na ich minimalizację lub zupełną eliminację poprzez, przykładowo, rozszerzanie/upraszczanie zakresu wykonywanych zadań, urozmaicanie treści pracy, rotację między wybranymi stanowiskami.

Klasyfikacja czynników środowiska pracy — artykuły polecane

Kwestionariusz badania satysfakcji pracowników (wywiad) — Metoda Kordaszewskiego — Ergonomiczna lista kontrolna — Instruktaż stanowiskowy — Metoda Hagnera-Wenga — Obciążenie statyczne — Analiza potencjału kadrowego organizacji — Negocjacje w ZZL - specyfika — Profil kwalifikacyjny stanowiska — Nośnik kosztów

Bibliografia

• Olszewski J. (1997), Podstawy ergonomii i fizjologii pracy, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań
• Piekarz H., Bartusik K., Beliczyński J., Diagnozowanie i modelowanie wybranych układów ergonomicznych, Pomocnicze materiały dydaktyczne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 1998, s. 26-27
• Pocztowski A., Miś A. (2000), Analiza zasobów ludzkich w organizacji, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków