Pomiar bezpośredni

Pomiar bezpośredni
Polecane artykuły
Skala ocen Pomiar Pobieranie próby Kolorymetria Kalibracja Błąd pomiaru Estymator Metoda chronometrażu Skala interwałowa

• Pomiar bezpośredni- w pomiarze bezpośrednim dokonuje się porównania wartości mierzonej z jednostką tej wielkości, zwaną wzorcem (np. pomiar masy lub objętości). Szereg innych wielkości możemy także odczytać bezpośrednio na skali przyrządu (A. Gajewski 1999, s. 5). Cechą charakterystyczną pomiaru bezpośredniego jest to, że wynik pomiaru otrzymuje się bezpośrednio, bez potrzeby wykonywania obliczeń na podstawie zależności funkcyjnej wielkości mierzonej, od innych wielkości rzeczywiście mierzonych (J. Bąk i in. 1989, s. 278).

"Mierzenie polega na porównaniu cechy o nieznanym stanie ze znanymi stanami tej samej cechy, aż do ustalenia takiego stanu o znanej mierze, który jest równoważny stanowi mierzonemu; jako miarę cechy przyjmuje się miarę równoważnej jej cechy wzorcowej" (Fita S. (2010)).

• Każdy bezpośredni pomiar długości polega na przyłożeniu przymiaru (linijki pomiarowej). Należy przy tym dbać, aby linia celownicza była prostopadła do przymiaru, gdyż inaczej występują przesunięcia pomiaru względem mierzonego ciała, zwane paralaksą (J. Massalski, M. Massalska 2005, s. 25). Pomiary bezpośrednie będą to takie pomiary, w której wielkość wartości mierzonej określa się przez porównanie jej z jednostkami miary lub wprost odczytuje się na podziałce przyrządu pomiarowego, posiadającą skalę wywzorcowaną w żądanych jednostkach miary (A. Adamowicz i in. 1973, s. 11).

• Pomiar bezpośredni – pomiar metodą bezpośrednią lub pomiar metodą pośrednia, w którym wszystkie obliczenia prowadzące do wyniku pomiaru są wykonywane wewnątrz przyrządu lub systemu pomiarowego. Obserwatorem, czyli odbiorcą wyniku pomiaru bezpośredniego może być człowiek lub urządzenie techniczne. Typowy p.b. to pomiar miernikiem bezpośrednim wskazującym wart. wielkości mierzonej. Wynik p.b. jest obarczony błędem metody δM, błędem instrumentalnym δI i błędem odczytu δO, przy czym ten ostatni w przyrządach samoczynnie formujących wskazanie jest albo zerowy (przyrządy cyfrowe), albo zwyczajowo włączony do błędu instrumentalnego przy ocenie dokładności pomiaru (przyrządy analogowe). Wykonanie p.b. określonej wielkości wymaga na ogół dodatkowych pomiarów mających na celu określenie wartości wielkości wpływających, których znajomość jest potrzeba do ustalenia warunków pomiaru i do wyznaczenia granicznego błędu pomiaru (J. Bąk i in. 1989, s. 278).
• Pomiar bezpośredni pomiar, którego wynik otrzymuje się na podstawie bezpośredniego wskazania narzędzia pomiarowego (czujnika), wzorcowanego w jednostkach miary mierzonej wielkości (A. Chochół i in. 1994, s. 126).
• Ze względu na sposób pomiaru wielkości fizyczne dzieli się na proste i złożone, a pomiary nazywa się odpowiednio pomiarami bezpośrednimi i pośrednimi. Wielkości proste są mierzone bezpośrednio za pomocą odpowiednich przyrządów, a wielkości odczytuje się z podziałki przyrządu, np. długość l, masa m, czas τ. (Z. Kolek 2009, s. 9-10).

Bibliografia:

• Adamowicz A. (red.)(1973). Analiza instrumentalna dla medycznych studiów zawodowych wydz. Analityki, Państwowy zakład wydawnictw lekarskich, Warszawa
• Bąk J.(red.)(1989). Mała encyklopedia metrologii" Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Chochół A. (red.)(1994) Słownik pojęć towaroznawczych", Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Cysewska–Sobusiak A. (2010). Podstawy metrologii I inżynierii pomiarowej" Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań
• Czerni S. (red.)(1984). Leksykon naukowo-techniczny" Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Fita S. (2010). Podstawy metrologii: metody pomiarowe, pomiary pośrednie, bezpośrednie i pośrednie przyrządami noniuszowymi i czujnikowymi, Instrukcja Zakładu Metrologii i Badań Jakości Nr 1, Wrocław
• Fotowicz P., Jabłoński M. (2010).Zastosowanie analitycznej metody obliczania przedziału rozszerzenia do oceny niepewności pomiaru małych średnic zewnętrznych laserowym przyrządem skanującym, PAR 2/2010 s. 5-11
• Gajewski A. (1999). Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki pomocnicze materiały dydaktyczne dla studentów zaocznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Kolek Z. (2009). Pomiary wielkości fizycznych. Opracowanie i prezentacja wyników Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
• Massalski J., Massalska M. (2012). Fizyka dla inżynierów Wydawnictwo WNT, Warszawa
• Otomański P., Lepczyk M. Niepewność rozszerzona jako miara niedokładności w pomiarach wybranych wielkości elektrycznych, Poznań University of Technology Academic Journals No.89 Electrical Engineering s. 249-258
• Pietrzak P. (2011). Wybrane aspekty pomiaru zjawisk ekonomicznych w rachunkowości finansowej i rachunkowości zarządczej, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 625 finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia nr 32, s. 185-193
• Skubis T. (2004). Podstawy metrologicznej interpretacji wyników pomiarów, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
• Fotowicz P. (2006). Nowe podejście w dziedzinie wyrażania niepewności pomiaru, PAR nr 7-8, s. 34-37

Autor: Kucia Karolina, Paweł Mleczko