Ładunkoznawstwo
Ładunkoznawstwo |
---|
Polecane artykuły |
Ładunkoznawstwo - nauka o podatności transportowej towarów, ich właściwościach, wrażliwości na narażenia występujące w transporcie, typowych zmianach i procesach zachodzących w ładunkach i przyczynach ich powstawania. Ładunkoznawstwo obejmuje również klasyfikację ładunków pod kątem ich naturalnej, technicznej i ekonomicznej podatności przywozowej, metody zabezpieczenia ładunków przed oddziaływaniem różnych czynników niszczących. Nauka ta uwzględnia także rolę magazynów jako punktów ładunkotwórczych i transportowych [Duda I. 1994, s. 86].
Ładunkoznawstwo – wyspecjalizowana dziedzina towaroznawstwa zajmująca się szerokim spektrum zagadnień oraz problemów związanych z przygotowaniem i przemieszczeniem ładunków [Jałowiec T. 2011, s. 172].
Ładunkoznawstwo obejmuje całokształt wiadomości o ładunkach, związanych przede wszystkim z [Krasowska K., Popek M., 2006, s. 7]:
- metodami przygotowania towarów do transportu,
- właściwościami towarów, decydującymi o technice i technologii transportu,
- warunkami racjonalnego składowania, ładowania i przewozu towarów
Ładunek
Ładunek każde dobro materialne będące przedmiotem przewozu. Ładunek w czasie procesu transportowego narażony jest na różne zmiany i uszkodzenia, które mogą wynikać z cech i właściwości przewożonego materiału, niewłaściwego zabezpieczenia ładunków i wielu innych przyczyn. Klasyfikację transportową ładunków można przeprowadzić na podstawie różnych kryteriów, z których do podstawowych należy zaliczyć:
- podatność transportową ładunków,
- podstawowe zasoby załadunku,
- wielkość ładunków.
Zespół cech i właściwości charakteryzujących ładunek określa jego odporność na warunki i skutki transportu. Natomiast stopień tej odporności oceniany z punktu widzenia transportu ładunku nazywa się podatnością transportową. Określa ona zatem stopień wpływu czynników transportowych na zmniejszenie wartości użytkowej lub ubytek ładunku i zależy:
- od naturalnych cech i wrażliwości ładunku,
- od stopnia i sposobu przygotowania ładunku do przewozu
- techniki i jakości wykonanych czynności transportowych i ładunkowych.
W ramach podatności transportowej rozróżnia się: podatność przewozową i podatność ładunkową. Podatność przewozowa to odporność ładunku na warunki i skutki przewozu, dzieli się na: naturalną – wynika z właściwości fizycznych, fizykochemicznych, chemicznych oraz biologicznych towaru. techniczną – wynika z technicznego przygotowania ładunku do transportu oraz z wielkości przemieszczanych ładunków. ekonomiczną – wynika ze stosunku kosztów przemieszczania do wartości ładunków. Im niższy jest ten stosunek, tym większa jest ekonomiczna podatność przewozowa ładunku [Ładoński W., 1994, s. 155-156].
Przygotowanie towarów do przewozu wynika z ich podatności na narażenia transportowe, odbywa się w celu zabezpieczenia ładunków na różne sposoby [Karpiel Ł., Skrzypek M., 2000, s. 154 - 157]:
- spaletyzowanie jednostek ładunkowych poprzez prawidłowe układanie konkretnych opakowań na palecie
- formowanie jednostek pakietowych (gdy wymiary ładunku nie nadają się do paletyzacji)
- stosowanie pojemników – urządzeń służących do przewozu ładunków jednostkowych w opakowaniach lub bez opakowania
- przemieszczanie w kontenerach (termin kontener nie ozancza ani pojazdu, ani opakowania).
Bibliografia
- Duda I. i in., Słownik pojęć towaroznawczych, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 1994
- Jałowiec T. i in., Towaroznawstwo dla logistyki, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011
- Krasowska K., Popek M., Ładunkoznawstwo, Wydawnictwo AM, Gdynia 2006
- Ładoński W., Podstawy towaroznawstwa ogólnego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1994
- Karpiel Ł., Skrzypek M., Towaroznawstwo ogólne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2000
Autor: Bucior Edyta