Barka
| Barka |
|---|
| Polecane artykuły |
Barka - rodzaj statku stosowany w transporcie wodnym śródlądowym i morskim. Najczęściej bez własnego napędu, poruszające się za pomocą pchacza lub holownika. Posiadają płaskie dno. W żegludze śródlądowej możemy wyróżnić górno- i dolnopokładowe. Transport morski charakteryzowany dłuższymi trasami wykorzystuje barki o większej nośności do nawet kilku tysięcy ton, w celu transportu ładunku masowego lub drewna (Kulczyk J. Winter J. 2003, s.100).
Rodzaje barek
Ze względu na napęd oraz transportowany ładunek barki możemy podzielić na (Kulczyk J. Winter J. 2003, s.100):
- barki motorowe
- barki pchane
- barki specjalne
- barki robocze
Barki motorowe
Barki motorowe posiadają własny napęd. Ich konstrukcja umożliwia dostosowanie się do różnych rodzajów ładunku oraz transport wszelkimi drogami. Obecnie stosuje się je podczas transportu drobnicy. Ich podział wygląda następująco:
- barki motorowe uniwersalne – do transportu każdego rodzaju ładunku np. drobnicy, ładunków masowych, sypkich oraz kontenerów
- barki motorowe kontenerowych – przystosowane wyłącznie do transportu kontenerów
- barki motorowe zbiornikowe – przystosowane wyłącznie do transportu ładunków płynnych
Podstawowa budowa barki motorowej:
- część dziobowa - pomieszczenia mieszkalne
- śródokręcie – ładownia bezgrodziowa ze stalową podłogą
- część rufowa – siłownia, pomieszczenia mieszkalne, sterówka
- skrajnik rufowy – pomieszczenie na łańcuch kotwiczy, urządzenia sterowe
- podwójne burty
Budowa barki motorowej dostosowana jest do rodzaju towaru. Do budowy napędu tej barki stosuje się wysokoprężne, średnio lub szybko obrotowe silniki spalinowe. Napęd przekazywany jest na pędnik śrubowy, dzięki przekładniom redukcyjno – nawrotowym (Kulczyk J. Winter J. 2003, s.111).
Barki pchane
Barki pchane wraz z pchaczem tworzą zestaw pchany. Cały system opiera się na dwóch statkach, w którym jeden odpowiedzialny jest za napęd, a w drugim znajduje się ładunek. To rozwiązanie pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa, poprzez lepsze właściwości manewrowe oraz obniżenie kosztów budowy, a także załogi. Zestaw pchany może posiadać nawet do czterech barek pchanych, w związku z czym w stanie jest on transportować większą ilość towaru. Sposoby łącznia jednostek w zestaw pchany:
- elastyczny – osie przecinają się pod kątem nieprzekraczającym 30 stopni. Ten sposób łączenia umożliwia lepszą manewrowość oraz eksploatację większych jednostek.
- półsztywny – stosowane przy dużej różnicy wielkości pchacza i barki, aby zminimalizować obciążenia wywołane falami
- sztywny – wykorzystywane są głównie liny stalowe, aby uniknąć przemieszczeń poszczególnych członów.
Barki pchane najczęściej wykorzystywane są do transportu ładunków sypkich, odpornych na warunki atmosferyczne. Konstrukcyjnie przypominają barki motorowe z wyłączeniem elementów napędowych. Posiadają podwójną pochyloną burtę oraz jedną ładownię. W celu zwiększenia bezpieczeństwa dzioby barek przednich wyposażone są w ster strumieniowy (Jóźwik Z. 2011, s. 4730).
Barki specjalne
Barki specjalne wyposażone są w charakterystyczne elementy oraz konstrukcję. Wyróżniamy:
- samowyładowcze – wyposażone w urządzenia umożliwiające samoczynny wyładunek oraz załadunek, przeznaczone głównie do materiałów sypkich.
- do transportu w systemie RO-RO – konstrukcja umożliwia wtaczanie oraz transport ładunków, barki wyposażone są w rampę
- do transportu ładunków ponadgabarytowych – posiadają wzmocnioną konstrukcję dna kadłuba, maksymalne wymiary takiego ładunku w transporcie śródlądowym to 49m x 6,8m x 5,8m (długość x szerokość x wysokość), a maksymalna waga wynosi 350 ton (Jóźwik Z. 2011, s. 4733).
Barki specjalne tworzone są jako barki z własnym napędem lub pchane (Kulczyk J. Winter J. 2003, s.123).
Barki robocze
Barki robocze wykorzystywane są głównie do prac w górnictwie. Wyposażone są w odpowiednie urządzenia tj. dźwigi (o wysokim udźwigu). Za ich pomocą kilkuset pracowników jest w stanie pracować pod wodą nad np. układaniem rurociągów.
Bibliografia
- Jóźwik Z. (2011). Problematyka transportu ładunków ponadnormatywnych żeglugą śródlądową, "Logistyka", nr 6, s. 4727 – 4736
- Kulczyk J. Winter J. (2003) Śródlądowy Transport Wodny, "Śródlądowy transport wodny", Wrocław, s. 100 – 134
- Ligęza K. (2011) Wodny Transport Śródlądowy jako alternatywa dla Transportu Lądowego w Europie "Logistyka", nr 5, s. 795 - 803
Autor: Tomasz Mirocha
.
