Benchmarking konkurencyjny

Benchmarking konkurencyjny
Polecane artykuły
Benchmarking Analiza konkurencji System CRM Koncepcje zarządzania Internacjonalizacja Marketing usług bankowych Giełda transportowa Analiza SWOT Net Promoter Score

Benchmarking konkurencyjny (Competitive benchmarking) należy do kryterium benchmarkingu zewnętrznego. Jego głównym założeniem jest porównywanie sposobu działania konkurencyjnych przedsiębiorstw (A. Balicka 2018, s.15). Jest to jeden z najtrudniejszych rodzajów benchmarkingu - przez wzgląd na poufność informacji, uzyskanie pełnego obrazu przedsiębiorstwa konkurencyjnego jest niemalże niemożliwe. Jedynie nieliczne, większe korporacje decydują się na wymianę know-how z wybranych obszarów działalności, upatrując w tym możliwość wspólnego wypracowania doskonałych rezultatów (T. Bendell i in. 2000, s. 85).

Pojęcie benchmarkingu konkurencyjnego należy odróżnić od pojęcia analizy konkurencyjnej. Benchmarking jest skoncentrowany na porównywaniu się z przedsiębiorstwami najlepszymi w danych dziedzinach, poszukiwaniu ich przewag i słabości a także analizie przeszłych, teraźniejszych i przyszłych działań. Założeniem benchmarkingu konkurencyjnego jest bycie lepszym od aktualnych liderów (A. Węgrzyn 2000, s. 90). Analiza konkurencyjna jest z kolei bardziej powierzchownym działaniem, wykonywanym po implementacji zmian. Przez wzgląd na brak precyzyjnego zagłębienia się w procesy zachodzące u konkurencji, koncentruje się jedynie na znalezieniu różnic między organizacjami i dorównaniu konkurentom (J. Kuczewska 2007, s.15-17).

TL;DR

Benchmarking konkurencyjny polega na porównywaniu sposobu działania konkurencyjnych przedsiębiorstw. Celem jest określenie swojej pozycji na rynku i znalezienie przewag konkurencyjnych. Może obejmować wszystkie procesy w przedsiębiorstwie. Zalety to duża porównywalność i dostęp do informacji o konkurencji, ale zagrożenia to utrudniony dostęp do informacji i kosztowność wdrożenia systemu. Wybór partnera benchmarkingowego wymaga analizy konkurencji i obiektywnej oceny szans na współpracę. Etyka w benchmarkingu jest ważna, a organizacja APQC oferuje anonimową bazę danych do porównywania rozwiązań.

Cel benchmarkingu konkurencyjnego

Celem benchmarkingu konkurencyjnego jest porównywanie się z najlepszymi firmami oferującymi takie same - lub podobne - dobra bądź usługi. Umożliwia on określenie swojej pozycji na rynku oraz uzmysławia jakie przewagi charakteryzują firmy które osiągnęły większy sukces. Dzięki zastosowaniu praktyki benchmarkingu, przedsiębiorstwo ma możliwość zoptymalizować swoje działania i wdrożyć innowacyjne rozwiązania umożliwiające wyprzedzenie konkurencji (J. Materac 2019, s.125).

Możliwe zastosowanie

Benchmarking konkurencyjny może obejmować wszystkie, porównywalne procesy w obrębie przedsiębiorstwa a tym samym stanowić narzędzie do zestawiania ze sobą produktów, usług, metod i procesów w nim zachodzących (M. Kautsch 2015, s.146). Co istotne, benchmarking powinien być procesem trwałym i powtarzającym się. Tylko wtedy umożliwi on szybkie reagowanie na zmiany, bieżące udoskonalanie wyników działalności organizacji, jej dalszy rozwój i penetrację rynku (J. Kuczewska 2007, s. 34).

Zalety i wady

Każda forma benchmarkingu - w tym benchmarking konkurencyjny - posiada swoje zalety i wady.

Mocnymi punktami przemawiającymi za zastosowaniem benchmarkingu konkurencyjnego są (A. Siemionek i in. 2015, s. 363-365):

• duża porównywalność,
• możliwość określenia swojej pozycji na rynku,
• identyfikacja przewag i słabości firm konkurencyjnych,
• duży wybór możliwych partnerów,
• dostęp do istotnych informacji o konkurencji.

Do zagrożeń wynikających z benchmarkingu konkurencyjnego możemy natomiast zaliczyć (A. Siemionek i in. 2015, s. 363-365):

• utrudniony dostęp do informacji,
• niechęć konkurentów do dzielenia się swoim know-how,
• ryzyko, że metoda która sprawdza się w innej firmie nie zadziała u nas,
• czasochłonność i kosztowność wdrożenia systemu,
• ryzyko zniekształcenia bądź zatajenia informacji przez partnera.

Wybór partnera benchmarkingowego

Istnieje szeroki wachlarz metod umożliwiających dokonanie wyboru firmy, z którą powinniśmy nawiązać współpracę. Dobór idealnego kandydata może zostać poparty m.in. na (T. Bendell i in. 2000, s. 114-118):

• analizie baz danych,
• przeprowadzonych wywiadach,
• analizie informacji i dokumentacji medialnych,
• metodzie obserwacji,
• przeglądzie sukcesów przedsiębiorstwa,
• analizie popularności i renomy firmy.

Wybór partnera benchmarkingowego powinien być oparty na starannej analizie konkurencji i obiektywnej ocenie szans na nawiązanie współpracy. Należy pamiętać, że w tego rodzaju układach, konieczne jest zaufanie i wizja korzyści dla obu stron. Składanie wizyt w innych przedsiębiorstwach powinno zostać poprzedzone zarówno szczegółowym rozpracowaniem własnych procesów i potrzeb, jak i analizą potencjalnych zainteresowań przedsiębiorstwa z którym chcemy nawiązać współpracę. W trakcie nawiązywania kontaktów z innymi firmami, ważna jest umiejętność słuchania i dzielenia się informacjami o które prosimy (T. Bendell i in. 2000, s. 114-118).

Etyka postępowania w benchmarkingu konkurencyjnym

Sporządzanie analizy zewnętrznej związanej z wyborem partnera benchmarkingowego, a tym samym pozyskiwanie różnego rodzaju danych i informacji o konkurencji powinno odbywać się w sposób legalny. Jest to o tyle istotne, że przez wzgląd na nieetyczne zachowanie, firma naraża się na utratę potencjalnych współpracowników (T. Bendell i in. 2000, s. 117).

Do wątpliwych - w aspekcie etycznym i prawnym - praktyk można zaliczyć również (T. Bendell i in. 2000, s. 117):

• Wyłudzanie ofert - czyli podawanie się za klientów firmy konkurencyjnej, w celu otrzymania pewnych informacji.
• Grożenie dostawcom - żądanie ujawniania informacji poufnych pod groźbą zakończenia współpracy.
• Opracowywanie kopii produktu konkurencyjnego - nielegalne nabywanie produktu i naruszanie autorskich praw majątkowych.
• Potajemne wykonywanie zdjęć dokumentów i nagrywanie rozmów bez zgody drugiej strony.

APQC w procesie benchmarkingu

APQC (American Productivity & Quality Center) to organizacja która wychodzi naprzeciw problemom związanym z poufnością danych w benchmarkingu konkurencyjnym i obawą o jednostronne przekazanie informacji rywalowi. Dzięki codziennie aktualizowanej, anonimowej bazie danych, firma ta umożliwia porównywanie rozwiązań wzorcowych z organizacjami z całego świata (A. Węgrzyn 2000, s. 90).

Bibliografia

• Balicka A. (2018), Benchmarking zewnętrzny oddziaływania przedsiębiorstw branży motoryzacyjnej na środowisko naturalne, “Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” nr 514
• Bendell T. (2000) Benchmarking, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków
• Kautsch M. (2015), Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Nowe wyzwania, Wolters Kluwer, Warszawa
• Materac J. (2019), Benchmarking jako metoda zapożyczania najlepszych rozwiązań, “Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek” nr. 2(56)
• Siemionek A. (2015), Wykorzystanie benchmarkingu w przedsiębiorstwach województwa pomorskiego, “Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” nr 74
• Węgrzyn A. (2000) Benchmarking. Nowoczesna metoda doskonalenia przedsiębiorstwa, Antykwa. Wrocław

Autor: Martyna Jędrysek