Sąd apelacyjny
| Sąd apelacyjny |
|---|
| Polecane artykuły |
Sąd apelacyjny - jest instytucją działającą w ramach wymiaru sprawiedliwości, która "wydaje wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej"[1]. Do zadań sądu apelacyjnego należy rozpatrywanie odwołań od orzeczeń sądowych wydanych przez sąd I instancji oraz rozpatrywanie innych spraw oddelegowanych mu przez ustawę. Podobnie jak sąd rejonowy i sąd okręgowy, sąd apelacyjny jest sądem powszechnym[2].
Dwuinstancyjność sądów w Polsce
W Polsce zasada dwuinstancyjności w prowadzeniu postępowania sądowego jest gwarantowana przez Konstytucję RP[3]. Oznacza to, że po wydaniu orzeczenia przez sąd I instancji obie strony postępowania mają prawo do wniesienia środków odwoławczych do sądu II instancji w celu zmiany orzeczenia sądu. Sąd apelacyjny jest sądem II instancji, dlatego odwołanie od wydanego przez niego orzeczenia sądowego jest rozpatrywane przez Sąd Najwyższy[4].
Sądy II instancji: sąd okręgowy, sąd apelacyjny
Sądy I instancji: sąd rejonowy, sąd okręgowy
Apelacja w postępowaniu cywilnym
W postępowaniu cywilnym możliwe jest zastosowanie środków odwoławczych od orzeczenia sądu I instancji. Apelacja jest środkiem odwoławczym, który kontroluje i ocenia zasadność wyroku I instancji. Wniesienie apelacji sprawia, że wyrok nie jest prawomocny, a sprawa automatycznie przeniesiona do sądu II instancji. Czas na wniesienie apelacji wynosi 14 dni. Sąd apelacyjny rozpoznaje sprawy, w których zaskarżone zostały wyroki sądów okręgowych. Sąd apelacyjny może zadecydować aby:
- odrzucić apelację, kiedy uzna ją za bezzasadną
- zmienić wydane orzeczenie
- wydać nowe orzeczenie
W wyjątkowych przypadkach sąd apelacyjny może uchylić orzeczenie zaskarżone a sprawę przekazać do ponownego rozpatrzenia sądowi I instancji albo też uchylić orzeczenie jednocześnie odrzucając pozew lub umarzając całe postępowanie[5].
Organizacja sądu apelacyjnego
Sądy apelacyjne są tworzone lub znoszone poprzez wydanie odpowiedniego rozporządzenia przez Ministra Sprawiedliwości po jego uprzednim skonsultowaniu się z Krajową Radą Sądownictwa. Sąd apelacyjny może zostać utworzony dla obszaru właściwości nie mniej niż dwóch okręgów sądowych, zwanego inaczej obszarem apelacji. Organem sprawującym kontrolę nad jego działalnością jest Sąd Najwyższy.
Sąd apelacyjny jest podzielony na wydziały[6]:
- cywilny – kieruje się do niego sprawy z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, a także inne sprawy gospodarcze wynikające z oddzielnych ustaw;
- karny – kieruje się do niego sprawy z zakresu prawa karnego oraz sprawy dotyczące oświadczeń lustracyjnych;
- pracy i ubezpieczeń społecznych – kieruje się do niego sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Istnieje możliwość utworzenia wydziałów innych niż powyższe[7].
Organy sądu apelacyjnego
W skład organów sądu apelacyjnego wchodzą[8]:
- prezes sądu - powołany zostaje przez Ministra Sprawiedliwości z grona sędziów sądu apelacyjnego na okres 6 lat
- kolegium sądu - liczy pięcioro członków wybieranych poprzez tajne głosowanie na okres 3 lat, uchwały zostają wydane, gdy przy minimum połowie członków kolegium obecnych na głosowaniu zdobędą większość głosów
- dyrektor sądu - zostaje zatrudniony z wcześniejszym powołaniem go przez Ministra Sprawiedliwości na wniosek prezesa sądu.
Przypisy
- ↑ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. 1997, Dz. U. nr 78 poz. 483, Art. 174.
- ↑ Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych 2001, Dz. U. Nr 98 poz. 1070, Art. 1. § 1.
- ↑ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. 1997, Dz. U. nr 78 poz. 483, Art. 176.
- ↑ Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych 2001, Dz. U. Nr 98 poz. 1070, Art. 7.
- ↑ Wiśniewski T. (2013), Przebieg procesu cywilnego, Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 323
- ↑ Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych 2001, Dz. U. Nr 98 poz. 1070, Art. 18. § 1.
- ↑ 'Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych 2001, Dz. U. Nr 98 poz. 1070, Art. 18a.
- ↑ Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych 2001, Dz. U. Nr 98 poz. 1070, Art. 21. § 1. Art. 23. § 1., Art. 26. § 1., Art. 28. § 1-4., Art. 32. § 1.
Bibliografia
- Guziak A. (2020), Zarys struktury sądownictwa powszechnego w Polsce i w Niemczech wraz z terminologią dla tłumaczy, "Lingua Legis" nr 27
- Klubińska M. (2019), Skarga na wyrok sądu odwoławczego jako środek zaskarżenia w postępowaniu karnym, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" tom 81 nr 3
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483
- Lemkowski M. (2019), Uwzględnienie skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy jako podstawa żądania naprawienia szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" tom 81 nr 2
- Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (2001), Dz.U. Nr 98 poz. 1070, Art. 1. § 1, Art. 7., Art. 18. § 1., Art. 18a., Art. 21. § 1. Art. 23. § 1., Art. 26. § 1., Art. 28. § 1-4., Art. 32. § 1
- Wiśniewski T. (2013), Przebieg procesu cywilnego, Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 323
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Weronika Curyło
