Przedmiot działalności
| Przedmiot działalności |
|---|
| Polecane artykuły |
Przedmiot działalności gospodarczej to podstawowy rodzaj działalności prowadzony w przedsiębiorstwie gospodarczym skierowany na stworzenie rynkowej oferty przedsiębiorstwa.
Przedmiotem działania jest systematyczna wymiana produktów, czyli inaczej handel. Przedsiębiorstwo pozyskuje z otoczenia określone dobra oraz występuje z ofertą dostarczenia otoczeniu określonego zestawu dóbr. Procesy te przyjmują postać transakcji kupna-sprzedaży. Między tymi transakcjami usytuowana jest faza przetwarzania zakupionych dóbr w dobra oferowane do sprzedaży. Proporcje i relacje kształtujące się między wymienionymi fazami, mogą być różnorodne, zależnie od rodzaju działalności.
Przedsiębiorstwa można podzielić ze względu na przedmiot działalności gospodarczej na:
- przedsiębiorstwa produkcyjne,
- przedsiębiorstwa handlowe,
- przedsiębiorstwa handlowo-produkcyjne.
Produkcje można podzielić na materialną, usługi materialne i usługi niematerialne lub według branż, działów, itd. Natomiast handel wyróżniając np.: zaopatrzenie, handel hurtowy, detaliczny, zbyt lub import – eksport. Uwzględniając podziały można tworzyć różne kombinacje określeń, które charakteryzują przedmiot działania przedsiębiorstwa. W praktyce spotykamy różne kombinacje dziedzin działalności przedsiębiorstwa np. produkcyjno-handlowe, usługowo-produkcyjne, usługowo-handlowe, naukowo-produkcyjne, remontowo-budowlane, rolniczo-przemysłowe, budowlano-remontowe. Bardziej szczegółowo przedmiot działania przedsiębiorstwa określa się w ramach rodzaju podstawowej działalności i wytwarzania wyrobów bądź ich grup. Taką specyfikacje zamieszcza się w dokumentacji założycielskiej (statucie, umowie założycielskiej) przedsiębiorstwa i odzwierciedla w rejestrze sądowym. W gospodarce centralnie zarządzanej, przeważa tendencja do utrzymania przedsiębiorstw jednorodnych pod względem przedmiotu działalności. Była to zasada tzw. czystości branżowej, ułatwiająca grupowanie w układach branżowych i centralne sterowanie. Gospodarka rynkowa, która opiera się na różnorodnych formach własności nie stwarza takich ograniczeń. Jednocześnie zaostrzają się warunki konkurencji rynkowej i pojawia się tendencja do rozszerzania i różnicowania przedmiotu działalności przedsiębiorstw.
Funkcje przedsiębiorstwa
Realizacja elementów procesu gospodarczego w przedsiębiorstwie określa przedmiot działalności przedsiębiorstwa oraz wymaga wykonania licznych i powtarzalnych czynności, które nazywamy funkcjami. Wyróżnia się funkcje podstawowe, np. w przedsiębiorstwie produkcyjnym: funkcją podstawową jest wytwarzanie i sprzedaż dóbr ekonomicznych a funkcjami pomocniczymi mogą być zaopatrzenie, transport, gospodarka remontowa, gospodarka narzędziowa czy prowadzenie odpowiedniej gospodarki energetycznej. Funkcje podstawowe przedsiębiorstwa pomagają realizować główne zadania, natomiast ich realizacji towarzyszy konieczność pełnienia funkcji pomocniczych. Innym przykładem podziału funkcji w przedsiębiorstwie jest podział na funkcje regulacyjne (kierownicze, koncepcyjne) – są to funkcje związane z przygotowaniem, podejmowaniem i przekazywaniem oraz kontrolą decyzji. Obok funkcji regulacyjnych wyróżniamy funkcje wykonawcze, które dotyczą pracowników wykonujących polecenia. Wyróżnienie grupy funkcji kierowniczych ma istotne znaczenie praktyczne i stanowi podstawy kształtowania struktury organizacyjnej oraz systemu zarządzania w przedsiębiorstwie. Stosowany jest także podział funkcji w przedsiębiorstwie według faz oraz rodzajów działań, które składają się na proces gospodarczy. Mogą to być np. funkcje technicznego przygotowania produkcji, kształtowania potencjału kadrowego oraz racjonalnego jego wykorzystania, kształtowania potencjału rzeczowego, produkcji podstawowej, prowadzenia działalności pomocniczej, gospodarowanie majątkiem finansowym, a także funkcja ewidencyjno-sprawozdawcza czy prowadzenie rzetelnego rachunku ekonomicznego.
Bibliografia
- Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
- Szydło M.(2005), Swoboda działalności gospodarczej, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
- Sudoł S. (2006), Przedsiębiorstwo, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
- Nowak P. (2002) Poziom innowacyjności polskiej gospodarki na tle krajów UE Prace komisji geografii przemysłu nr 19
- Doroszewicz S. (2007)Standaryzacja funkcji organizacji w systemowym podejściu do zarządzania jakością Studia i prace kolegium zarządzania i finansów, zeszyt naukowy 76
- Praca zbiorowa (2014) Ekonomiczno-społeczne i techniczne wartości w gospodarce opartej na wiedzy Zeszyty naukowe nr 808
Autor: Anna Kluszczyńska
.
