Notyfikacja
Notyfikacja jest to oficjalne, pisemne powiadomienie drugiego podmiotu prawa międzynarodowego o pewnym wydarzeniu, z którym prawo łączy określone skutki prawne. Często notyfikacja jest niezbędna celem wywołania określonego, pożądanego skutku prawnego. Wyróżniana jest również notyfikacja fakultatywna, czyli wyjaśnienie stosunku prawnego, który w innym przypadku budziłby wątpliwości innych podmiotów prawa międzynarodowego np. notyfikacje dotyczące zmiany rządu w danym państwie[1]. Notyfikacja to pojęcie z zakresu prawa międzynarodowego publicznego.
TL;DR
Notyfikacja to pisemne powiadomienie o pewnym wydarzeniu z konsekwencjami prawno-międzynarodowymi. W prawie międzynarodowym publicznym wyróżnia się różne rodzaje notyfikacji, takie jak notyfikacja pomocy publicznej, notyfikacja w zakresie harmonizacji prawa państw członkowskich UE, notyfikacja w zakresie dziedzin podlegających kompetencji Europejskiego Banku Centralnego oraz notyfikacja przepisów technicznych. Notyfikacje mają istotne znaczenie w procesie legislacyjnym, a ich brak lub niewłaściwe przeprowadzenie może powodować bezskuteczność i bezprawność przepisów krajowych.
Rodzaje notyfikacji
Z punktu widzenia postępowania legislacyjnego w Sejmie wyróżnia się cztery rodzaje notyfikacji[2]:
- notyfikację pomocy publicznej;
- notyfikacje przepisów technicznych;
- notyfikację związaną z harmonizacja prawa państw członkowskich UE;
- notyfikację regulacji krajowych w dziedzinach podlegających kompetencji Europejskiego Banku Centralnego.
Notyfikacja pomocy publicznej
Notyfikacja pomocy publicznej uregulowana została w artykule 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a także w rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej 2015/1589 z 13 lipca 2015 r., który ustanowił szczegółowe zasady stosowania norm wynikających z Traktatu. Przedmiotem notyfikacji w zakresie pomocy publicznej są wszelkie plany dotyczące przyznania pomocy publicznej lub zmiany wprowadzane w systemie jej udzielania. Adresatem tejże notyfikacji jest Komisja Europejska, a wszelkie państwa członkowskie UE są zobowiązane do jej dokonania. Istotnym faktem jest to, że dane państwo członkowskie Unii Europejskiej nie może wprowadzić w życie projektowanych środków związanych z pomocą publiczną do czasu, aż nie zakończą się wszelkie procedury kontrolne przeprowadzane przez Komisję Europejską. Innymi słowy, przeprowadzana procedura notyfikacyjna pociąga za sobą konieczność wstrzymania wszelkich prac legislacyjnych na poziomie krajowym[3].
Notyfikacja w zakresie harmonizacji prawa państw członkowskich
Notyfikacja w zakresie harmonizacji prawa państw członkowskich uregulowana została artykułem 1114 TFUE. Przedmiotem tego rodzaju notyfikacji są wszystkie projektowane krajowe akty prawne, związane bezpośrednio z harmonizacją prawa państw członkowskich, odbiegające od obowiązujących regulacji Unii Europejskiej. Jej adresatem również jest Komisja Europejska. Istotne jest to, że w sytuacji, gdy na skutek zastosowania tejże procedury dane państwo członkowskie zostaje upoważnione do utrzymania lub wprowadzenia przepisów krajowych, które uchylają środek harmonizujący obowiązujący w UE, Komisja jest zobowiązana do zbadania, czy należy zaproponować dostosowanie tego środka. W przypadku gdy dojdzie do nadużycia uprawnień państwa członkowskiego, każde inne państwo może w tej sytuacji wnieść sprawę bezpośrednio do Trybunału Europejskiego[4].
Notyfikacja w zakresie dziedzin podlegających kompetencji Europejskiego Banku Centralnego
Notyfikacja w zakresie dziedzin podlegających kompetencji Europejskiego Banku Centralnego unormowana została w ramach artykułu 127 ust. 4 TFUE, a także decyzją Rady z 29 czerwca 1998 r. w sprawie konsultacji Europejskiego Banku Centralnego udzielanych władzom krajowym w sprawie projektów przepisów prawnych. Przedmiotem jej są wszelkie przepisy prawne wchodzące w zakres kompetencji wymienionej instytucji, do których w szczególności należą wszystkie kwestie dotyczące takich zagadnień jak[5]:
- sprawy walutowe;
- środki na płatności;
- krajowe banki centralne;
- gromadzenie, tworzenie oraz upowszechnianie systemów walutowych, bankowych, finansowych i systemów płatności;
- statystyki bilansów płatniczych, systemów płatności i rozliczeń;
- zasady mające zastosowanie do instytucji finansowych, jeżeli wywierają one istotny wpływ na stabilność instytucji finansowych i rynków.
Ta lista ukazuje, że państwa członkowskie UE są zobowiązane do zasięgnięcia opinii Europejskiego Banku Centralnego, poprzez notyfikację, której jest adresatem, w sprawie każdego projektu przepisu prawnego dotyczącego instrumentów polityki pieniężnej danego państwa.
Notyfikacja przepisów technicznych
Notyfikacja przepisów technicznych unormowana została dyrektywą 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w zakresie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego. Jej przedmiotem są wszelkie projekty przepisów technicznych, czyli przepisów dotyczących usług lub towarów. W odniesieniu do usług regulowane są usługi normalne świadczone za określonym wynagrodzeniem, które jednocześnie są świadczone na odległość, drogą elektroniczną, na indywidualne żądanie ich odbiorcy. W odniesieniu do towarów pojęcie przepisów technicznych obejmuje wszelkie regulacje odnoszące się do wymaganych cech produktu i norm jakie musi spełniać. Adresatem tejże notyfikacji jest Komisja[6].
Inaczej przepisy techniczne są to[7]:
- specyfikacje techniczne;
- inne wymagania techniczne;
- zasady dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego;
- przepisy zakazujące produkcji, przywozu, wprowadzania do obrotu oraz stosowania produktu lub zakazujące świadczenia bądź korzystania z usługi lub ustanawiania dostawcy usług.
Notyfikacje w zakresie przepisów technicznych, które dotyczą usług, konieczne są w wypadku, gdy projektodawca nakłada na usługodawcę na stałe wykonującego działalność gospodarczą wymogi lub ograniczenia takie jak[8]:
- ograniczenia ilościowe lub terytorialne zwłaszcza w postaci limitów ustalonych w związku z liczbą ludności lub minimalną odległością geograficzną pomiędzy usługodawcami;
- obowiązek przyjęcia przez usługodawcę określonej formy prawnej;
- obowiązki dotyczące własności udziałów lub akcji w spółce;
- inne niż dotychczas obowiązki dotyczące kwestii objętych dyrektywą 2005/36/WE lub przewidziane w innych wspólnotowych aktach prawnych, które zastrzegają możliwość podjęcia działalności usługowej dla wybranych usługodawców z uwagi na szczególny charakter działalności;
- zakaz posiadania więcej niż jednego przedsiębiorstwa na terytorium tego samego państwa;
- normy określające minimalną liczbę pracowników;
- normy określające minimalne lub maksymalne taryfy;
- zobowiązanie usługodawcy, aby wraz ze świadczoną przez niego usługą, wykonywał również inne szczególne usługi.
Prawo przewiduje uproszczoną procedurę notyfikacji w zakresie przepisów technicznych, która możliwa jest w przypadku[9]:
- akredytowanych jednostek certyfikujących;
- akredytowanych jednostek kontrolujących;
- akredytowanych laboratoriów - wykonujących czynności z zakresu wyrobów wykorzystywanych na cele obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz służące do ochrony informacji niejawnych.
Informacja o notyfikowaniu określonej jednostki jest jawna i każdorazowo podlega publikacji w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Uchybienie wynikającemu z prawa Unii Europejskiej obowiązkowi notyfikacji norm powoduje bezskuteczność, a także bezprawność przepisów krajowych, które są przedmiotem takiego obowiązku. Wedle S.M. Królaka oznacza to, że "w przypadku braku notyfikacji lub dokonania notyfikacji w sposób nienależyty, organy administracji państwa członkowskiego nie mogą wobec obywateli i osób prawnych powoływać się na obowiązki nałożone takimi przepisami, natomiast z drugiej strony osoby fizyczne i prawne mogą powoływać się na bezskuteczność takich norm w każdym postępowaniu przed sądami i organami władzy publicznej"[10].
| Notyfikacja — artykuły polecane |
| RODO — Dyrektywa — Europejska Karta Samorządu Terytorialnego — Informacja niejawna — Ratyfikowane umowy międzynarodowe — Znak towarowy — Prawo administracyjne — Akty prawne — Zasada proporcjonalności |
Przypisy
- ↑ R. Bierzanek, J. Symonides, (red.) 2015
- ↑ B. Pawłowski 2016, nr , s. 1
- ↑ B. Pawłowski, 2016, s. 1
- ↑ B. Pawłowski, 2016, s. 1
- ↑ B. Pawłowski, 2016, s. 1
- ↑ B. Pawłowski, 2016, s. 1
- ↑ (2022), Ministerstwo Rozwoju i Technologii
- ↑ (2022), Ministerstwo Rozwoju i Technologii
- ↑ K. Stolarski, K. Majewski,
- ↑ S.M. Królak
Bibliografia
- Bierzanek R., Symonides J. (2005), Prawo międzynarodowe publiczne, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa
- Kapko M. (2005), Notyfikacja Komisji Europejskiej projektów krajowych aktów prawnych, Prawo i Podatki Unii Europejskiej w Praktyce, nr 5
- Królak S.(2016), Obowiązek notyfikacji norm technicznych - ochrona rynku przed legislacyjnym bezprawiem
- Pawłowski B. (2016), Notyfikacja - obowiązek informowania UE o projektowanych krajowych aktach prawnych, Infos, nr 9(213)
- Stolarski K., Majewski K.(2020), System oceny zgodności
- Strona internetowa: Notyfikacja przepisów technicznych, gov.pl
- Strona internetowa: Notyfikacje usługowe, gov.pl
Autor: Joanna Żak
