Recykling tworzyw sztucznych
| Recykling tworzyw sztucznych |
|---|
| Polecane artykuły |
Recykling tworzyw sztucznych - proces zagospodarowania odpadów, pozwalający na obróbkę i ponowne wykorzystanie surowców. Kluczową kwestią warunkującą uzyskanie opłacalnego produktu jest czystość i jednolitość odpadów, które osiąga się stosując odpowiednią selekcję i segregację (M. Alwaeli 2005, s. 49).
Tworzywa sztuczne to zestawienie materiałów, składających się ze związków wielkocząsteczkowych, które posiadają w swojej budowie dodatkowe tworzywa warunkujące właściwości danego materiału tj. barwniki, napełniacze czy środki spieniające (A. Migdał i in. 2004, s. 1056)
Tworzywa sztuczne poddawane recyklingowi muszą spełniać określone wymagania i przejść przez system kontroli, dzięki czemu osiąga się wysokiej jakości wyroby (M. Alwaeli 2005, s. 49).
Odpady z tworzyw sztucznych
Odpady tworzyw sztucznych zawierają głównie poliolefiny (polimery zawierające węgiel i wodór) pochodzące z ropy naftowej. Cechują się wysoką odpornością na działanie czynników mechanicznych, odpowiednią sztywnością i solidnością. Wykazują również odporność na działanie wody i roztworów soli, ługów i kwasów beztlenowych.
Tworzywa sztuczne wyrażają około 40% objętości wszystkich odpadów komunalnych, dlatego niezwykle ważna jest ich odpowiednia segregacja, która gwarantuje efektywne zarządzanie odpadami (J. Cichy, W. Sobczyk 2014, s. 348-349).
Metody zagospodarowania odpadów z tworzyw sztucznych
Tworzywa sztuczne cechują się wysoką wartością, posiadając pożądane właściwości energetyczne, dlatego należy odpowiednio je zagospodarować. W państwach członkowskich Unii Europejskiej w tym celu wykorzystuje się (M. Czop 2016 s. 117):
- recykling
- odzysk energii
- składowanie
Rodzaje recyklingu
Wyróżniamy (M. Alwaeli 2005, s. 49):
- recykling materiałowy
- recykling surowcowy
- recykling energetyczny
Recykling materiałowy
Recykling materiałowy bazuje na rozdrabnianiu odpadów do postaci przemiału, regranulatu czy recyklatu, które można ponownie wykorzystać. Rozbite do ustanowionych rozmiarów tworzywo sztuczne podlega procesom oczyszczania i podziału na frakcje. Recykling materiałowy stosuje się do przerobu jednolitych i nie posiadających większych zanieczyszczeń odpadów. Metoda ta nie sprawdza się w przypadku tworzyw pochodzących ze zmieszanych odpadów komunalnych, które ze względu występowania licznych zanieczyszczeń bardzo ciężko jest rozdzielić (M. Czop 2016 s. 117).
Recykling surowcowy
Recykling surowcowy polega na termicznym rozkładzie odpadów, działając na nie temperaturą lub wykorzystując dedykowane do tych działań reakcje chemiczne. W procesie tym otrzymuje się ciekłe węglowodory lub gazy, które służą do produkcji nowych surowców. Metodę można stosować zarówno do czystych, jak i do zanieczyszczonych odpadów komunalnych, poddając je procesom pirolizy, depolimeryzacji czy wytopach w piecach hutniczych (M. Czop 2016 s. 117).
Recykling surowcowy nosi również nazwę recyklingu chemicznego, ponieważ otrzymane w jego procesach surowce można wykorzystać do kolejnych syntez (A. Migdał i in. 2004, s. 1060)
Recykling energetyczny
Stosowany jest najczęściej do obróbki odpadów zanieczyszczonych, cechujących się większą wartością opałową niż nakłady energii, które trzeba przeznaczyć na wydzielenie czystego polimeru lub monomeru. Recykling energetyczny obejmuje procesy spalania, półspalania i termolizę odpadów polimerowych (A. Migdał i in. 2004, s. 1060)
Fazy recyklingu
Recykling można podzielić na trzy fazy (M. Alwaeli 2005, s. 45-46):
- pozyskanie - polega na zgromadzeniu odpadów z zamiarem poddania ich późniejszemu recyklingowi. Do metod pozyskania należą: wykup odpadów, selektywna zbiórka odpadów, wyodrębnienie tworzyw sztucznych ze zmieszanych odpadów komunalnych.
- uzdatnianie - polega na przeprowadzaniu procesów przygotowujących odpady do dalszej obróbki. Zaliczamy do nich: segregowanie, czyszczenie, rozdrabnianie, granulowanie, przetapianie.
- przekształcenie - polega na zamianie odpadów tworzyw sztucznych w nowe surowce za pomocą wyspecjalizowanych technologii.
Cele stosowania recyklingu odpadów
Recykling stosuje się w celu (M. Alwaeli 2005, s. 44):
- zmniejszenia ilości odpadów na składowiskach
- zmniejszenia ilości opadów wywierających negatywny wpływ na środowisko
- oszczędzania surowców i zasobów energii
Bibliografia
- Alwaeli M. (2015), Recykling surowców wtórnych z odpadów komunalnych, “Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska”, nr 1
- Cichy J., Sobczyk W. (2014) Odpady z tworzyw sztucznych i ich recykling, "Edukacja-Technika-Informatyka", nr 1
- Czop M. (2016), Zintegrowany system zagospodarowania tworzyw sztucznych ze strumienia odpadów komunalnych, “Napędy i Sterowanie”, nr 4
- Migdał A. (red.) (2004), Odzysk energetyczny materiałów odpadowych z tworzyw sztucznych, "Chemik", nr 12
- Mydłowska K., Tartakowski Z. "Recykling metalizowanych wyrobów z tworzyw sztucznych", "Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe" nr 8
Autor: Oliwia Wilk
