Źródła innowacji
Każda innowacja ma swoje źródło, miejsce, w którym została zainicjowana. Impuls lub bodziec, który stał się inspiracją do innowacji, jest utożsamiany ze źródłem innowacji[1] Źródłem innowacji może być to wszystko, co generuje określone idee, pomysły, projekty i może stać się przyczyną poszukiwania, czy odnajdywania rzeczy nowych, podejmowania przedsięwzięć, wprowadzania ich w życie i doskonalenia[2]
TL;DR
Artykuł omawia różne klasyfikacje źródeł innowacji. Autorzy przedstawiają 7 źródeł innowacji według Petera Druckera, takie jak nieoczekiwane zdarzenia czy zmiany w strukturze rynku. Następnie przedstawiają klasyfikację według pochodzenia, w tym krajowe i zagraniczne źródła innowacji. Na koniec omawiają klasyfikację według miejsca powstania, wyróżniając źródła wewnętrzne i zewnętrzne.
Pierwsza klasyfikacja źródeł innowacji
Istnieje wiele klasyfikacji źródeł innowacji. Jedną z pierwszych zaproponował P. Drucker. Uważa on, że innowacja wymaga śledzenia 7 źródeł. Pierwsze cztery odnoszą się do wnętrza organizacji, kolejne trzy natomiast do zmian w jej otoczeniu. Są to:
- Nieoczekiwane zdarzenie - powodzenie, niepowodzenie, zdarzenie zewnętrzne - Nieoczekiwane powodzenie stwarza najwięcej okazji do innowacji i nie jest bardziej ryzykowne od innych źródeł. Niemniej jednak jest ono często ignorowane i odrzucane przez kierownictwo, które nie dostrzega w nim szansy na nowe pomysły.
- Niezgodność między rzeczywistością a wyobrażeniami o niej - Niezgodność jest symptomem zmiany, która się wydarzyła bądź którą można spowodować. Najszybciej mogą ją dostrzec ludzie działający w danym przemyśle, rynku czy procesie.
- Innowacja wynikająca z potrzeb procesu - Potrzeba jest zawsze źródłem innowacji, a nawet ważną okazją do jej wykreowania. Potrzeba ta tkwi wewnątrz procesu stosowanego w danym przemyśle czy dziedzinie usług.
- Zmiany w strukturze przemysłu lub w strukturze rynku, które wszystkich zaskakują - Zmiana w strukturze przemysłu czy rynku jest nie tylko zagrożeniem, ale i poważną okazją do innowacji. Wymaga ona przedsiębiorczości od każdego uczestnika tego przemysłu.
- Demografia (zmiany w populacji) - Ze wszystkich zmian zewnętrznych zmiany demograficzne są najwyraźniej widoczne i można z wyprzedzeniem określić ich skutki. Demografia ma duży wpływ na to, co będzie kupowane, przez kogo i w jakich ilościach. Ma ona też wpływ na wiele podejmowanych decyzji, biorą ją pod uwagę zarówno przemysłowcy, ekonomiści, jak i politycy.
- Zmiany w sposobach postrzegania, nastrojach i wartościach - Nieoczekiwane powodzenie lub niepowodzenie często jest objawem znaczenia i sposobu postrzegania. Przy zmianie sposobów postrzegania fakty nie zmieniają się, ale zmienia się ich znaczenie. Rynek podzielony dawniej według grup zamożności, dzisiaj może być podzielony "według stylów życia". Zmiany te, a raczej ich przewidywanie powinno stanowić okazję do innowacji
- Nowa wiedza w dziedzinie nauk ścisłych, technicznych i innych - Innowacja oparta na wiedzy wymaga dokładnej analizy czynników naukowych, społecznych, ekonomicznych lub związanych z postrzeganiem, a także skoncentrowania uwagi na sytuacji strategicznej i stosowania zarządzania przedsiębiorczego, aby odpowiednio "wysoka jakość" przekładała się na generowanie większej wartości dodanej dla użytkownika[3]
Klasyfikacja według pochodzenia
Ze względu na pochodzenie innowacji źródła możemy podzielić na krajowe i zagraniczne. Źródła krajowe:
- rodzime badania naukowe prowadzone przez wyższe uczelnie i placówki Polskiej Akademii Nauk,
- granty finansowane przez Komitet Badań Naukowych,
- badania naukowe i techniczne prowadzone przez instytuty branżowe,
- biura projektowe,
- ośrodki doświadczalne,
- przedsiębiorstwa, zajmujące się przekazywaniem projektów innowacyjnych,
- instytucje badawcze znajdujące się poza sferą produkcyjną,
- indywidualni wynalazcy.
Źródła zagraniczne:
- licencje,
- know-how,
- import nowoczesnych maszyn i urządzeń,
- inne formy transferu obcych rozwiązań technicznych[4]
Klasyfikacja według miejsca powstania
W tej klasyfikacji wyróżniamy źródła wewnętrzne (endogeniczne) oraz zewnętrzne (egzogeniczne).
Źródła wewnętrzne:
- kadra - wiedza, doświadczenie, kwalifikacje i umiejętności pracowników
- badania i rozwój - prace własnego działu B+R, prace zlecane,
- technologia - komputery, maszyny i urządzenia, stopień ich nowoczesności
- proinnowacyjna kultura organizacyjna,
- metody gromadzenia pomysłów np. burze mózgów.
Źródła zewnętrzne:
- uczelnie wyższe,
- zewnętrzne jednostki B+R,
- firmy konkurencyjne,
- odbiorcy,
- dostawcy,
- doradztwo firm konsultingowych i doradczych[5]
Przypisy
Źródła innowacji — artykuły polecane |
Innowacja organizacyjna — Przedsiębiorczość — Rozwój organizacyjny — VUCA — Badania i rozwój — Zmiana organizacyjna — Imitacja — Typy projektów i ich rodzajowy podział — Innowacja |
Bibliografia
- Chyba Z., (2014), Porównanie wybranych źródeł innowacji w przedsiębiorstwie, "Krakowskie Studia Małopolskie", nr 19, s.230-232
- Chyba Z., Kacprzak J., (2019), Źródła pozyskiwania innowacji a strategie innowacyjne przedsiębiorstw, "Studia i Prace WNEiZ US", nr 55, s.154-156
- Drucker, P., (2004) Natchnienie i fart, czyli innowacja i przedsiębiorczość, Studio EMKA, Warszawa
- Karasek A., (2014), Źródła innowacji w Polskich przedsiębiorstwach - wyniki badań, "Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach", nr 183, s. 48
- Klimczuk-Kochańska M., Plawgo B., Rodzaje a źródła innowacji w małych i średnich przedsiębiorstwach, "Problemy Zarządzania", nr 1/2015 (50), t.1, s. 199-200
- Penc J. (1999), Innowacje i zmiany w firmie: transformacja i sterowanie rozwojem przedsiębiorstwa, Placet, Warszawa
- Wasiluk A., (2003), Źródła i cele innowacji wprowadzanych w przedsiębiorstwach, "Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej", Ekonomia i Zarządzanie - Zeszyt 8, s. 337
Autor: Aleksandra Woźniak