Lico skóry

Lico skóry
Polecane artykuły
Ekosystem Emulgowanie Makroelementy Poliuretan Olej Jednostka miary Lipoliza Metale ziem rzadkich Grupy żywności

Lico skóry

• Lico skóry – zewnętrzna warstwa skóry właściwej. Lizo skóry ma charakterystyczny dla każdego gatunku zwierzęcia rysunek (deseń), umożliwiający ustalenie pochodzenia skóry naturalnej [Pod redakcją I. Dudy 1994, s. 83]. Skóra surowa ssaków składa się zwykle z tkanki skórnej, zwanej skórą, oraz z włosów, tworzących tzw. okrywę włosową. Oglądając pod mikroskopem przekrój poprzeczny tkanki skórnej widać, że jest ona dość zróżnicowana i składa się z szeregu poziomych warstw leżących jedna nad drugą. Pod względem histologicznym wyróżnia się trzy podstawowe warstwy, tj. naskórek (epidermis), skórę właściwą (dermis, corium) oraz warstwę podskórną (subkutis) [I. Duda, E. Marcinkowska 2001, s. 10].
• Naskórkiem nazywamy górną warstwę skóry surowej, tworzącą wielowarstwowy układ komórek, których zewnętrzne warstwy są płaskie i zrogowaciałe. Pozostałe zaś tworzą żywe komórki warstwy rozrodczej. Grubość naskórka jest różna [I. Duda, E. Marcinkowska 2001, s. 10].
• Skóra właściwa nie jest jednorodna w swej budowie; wyróżnia się tu jeszcze warstwy termostatyczną i siatkową. Od grubości i proporcji tych warstw zależą przede wszystkim własności mechaniczne skóry gotowej; są one różne u różnych rodzajów skór [I. Duda, M. Cichoń 1989, s. 100].

Podstawową warstwą skóry jest dolna warstwa (siatkowa), stanowiąca o właściwościach wytrzymałościowych. Jest zbudowana z włókien kolagenowych różnej grubości i długości, połączonych w gęstą siatkę przestrzenną o zauważalnym ukierunkowaniu wzdłuż skóry. Udział tej warstwy w grubości skóry ma wpływ na wiele jej właściwości i jest inny u różnych zwierząt [I. Duda, E. Marcinkowska 2010, s. 8].

Warstwa termostatyczna stanowi górną część skóry właściwej i sięga do zakończenia torebek włosowych, a więc grubość jej jest zmienna u różnych gatunków zwierząt. Warstwa ta składa się ze stosunkowo cienkich włókienek kolagenowych, które tworzą gęstą i delikatną siatkę przestrzenną. Im bliżej górnych części warstwy termostatycznej, tym grubość włókien jest mniejsza i tym delikatniejsza oraz bardziej zwarta i płaska jest siatka włóknista. Na granicy naskórka i warstwy termostatycznej tworzy się siatka włókienek bardzo ścisłych, układających się prawie równolegle do powierzchni skóry, ta cześć skóry nosi nazwę błony licowej (błony hialinowej), nazywanej przez garbarzy licem. W miejscach nie owłosionych, gdzie naskórek jest najgrubszy, warstwa termostatyczna wrasta w postaci brodawek w warstwę śluzową naskórka. Tak wytworzona nierówna powierzchnia lica oraz zróżnicowane rozmieszczenie włosów u poszczególnych rodzajów skór decyduje o wyglądzie zewnętrznym skóry i jest określana rysunkiem lica. Warstwa termostatyczna zawiera oprócz włókien kolagenowych gruczoły potowe, łojowe, brodawki włosowe, naczynia krwionośne, które działalnością swą regulują temperaturę ciała zwierzęcia [T. Persz 1986, s. 26-27].

Warstwa podskórna stanowi tkankę przejściową, która łączy skórę z tuszą zwierzęcia. W jej skład wchodzi tkanka kolagenowa o luźnym splocie, wypełniona tkanką mięśniową oraz złożami tkanki tłuszczowej. Warstwa ta nie ma istotnego znaczenia i jest usuwana mechanicznie ze skóry już w rzeźniach lub w czasie wyprawy w warsztacie mokrym [I. Duda, E. Marcinkowska 2001, s. 12].

Bibliografia

• Duda I., Cichoń M., Towaroznawstwo przemysłowe, Akademia Ekonomiczna w Krakowie Wydawnictwo Uczelniane, Kraków 1989
• Duda I., Marcinkowska E., Badanie i ocena jakości wyrobów przemysłu skórzanego według wymogów norm PN-EN ISO, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010
• Duda I., Marcinkowska E., Towaroznawstwo wyrobów skórzanych i futrzarskich, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2001
• Duda I. (red.), Słownik pojęć towaroznawczych, Akademia Ekonomiczna w Krakowie Wydawnictwo Uczelniane, Kraków 1994
• Persz T., Technologia wyprawy skóry cz. I, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1986

Autor: Monika Płatek