Metoda budżetowania przyrostowego: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
==Zastosowania metody== | ==Zastosowania metody== | ||
Metoda budżetowania przyrostowego jest efektywna w przypadku stabilnych firm, które działają przez cały czas w tym samym otoczeniu i '''stabilnych warunkach rynkowych'''. Charakterystyka metody wynika z okresu, w którym powstała - ery przemysłowej. Wykorzystywana w przedsiębiorstwach produkcji masowej, jej celem było przedstawienie wyniku mającego wspierać maksymalizację zysku <ref> I. Kuchciak 2008, s.175 </ref>. Przedsiębiorstwa charakteryzowały się niskimi kosztami pośrednimi, których prognoza nie była skomplikowana. Metoda budżetowana przyrostowego jest metodą najszybszą i najprostszą spośród tradycyjnych metod budżetowania, gdyż polega jedynie na wykorzystaniu budżetu z poprzedniego okresu i skorygowaniu go poprzez uwzględnienie niektórych składników. Z powodu swojej prostoty, powtarzalnego schematu danych, niskiego kosztu i znikomej pracochłonności przeprowadzenia samej operacji budżetowania jest ona często wykorzystywana w sektorze publicznym. Stosowanie tej metody w sektorze publicznym wynika również z cech wydatków publicznych, których kwoty są zazwyczaj zatwierdzane już w roku poprzedzającym <ref> R. Orliński 2012, s. 384 </ref>. | Metoda [[budżetowanie | budżetowania przyrostowego]] jest efektywna w przypadku stabilnych firm, które działają przez cały czas w tym samym otoczeniu i '''stabilnych warunkach rynkowych'''. Charakterystyka metody wynika z okresu, w którym powstała - ery przemysłowej. Wykorzystywana w przedsiębiorstwach produkcji masowej, jej celem było przedstawienie wyniku mającego wspierać maksymalizację zysku <ref> I. Kuchciak 2008, s.175 </ref>. Przedsiębiorstwa charakteryzowały się niskimi kosztami pośrednimi, których prognoza nie była skomplikowana. Metoda budżetowana przyrostowego jest metodą najszybszą i najprostszą spośród tradycyjnych metod budżetowania, gdyż polega jedynie na wykorzystaniu budżetu z poprzedniego okresu i skorygowaniu go poprzez uwzględnienie niektórych składników. Z powodu swojej prostoty, powtarzalnego schematu danych, niskiego kosztu i znikomej pracochłonności przeprowadzenia samej operacji budżetowania jest ona często wykorzystywana w sektorze publicznym. Stosowanie tej metody w sektorze publicznym wynika również z cech wydatków publicznych, których kwoty są zazwyczaj zatwierdzane już w roku poprzedzającym <ref> R. Orliński 2012, s. 384 </ref>. | ||
==Zalety i wady budżetowania przyrostowego== | ==Zalety i wady budżetowania przyrostowego== | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
* wymuszone wykorzystywanie pozostłego z danego okresu budżetu w celu uniknięcia obniżenia budżetu na następujący rok. | * wymuszone wykorzystywanie pozostłego z danego okresu budżetu w celu uniknięcia obniżenia budżetu na następujący rok. | ||
Powyższe wady odnoszą się głównie do stosowania metody budżetowania przyrostowego w sektorze publicznych. Z powodu ich dużej liczby wykorzystuje się konkurencyjne metody - programowanie budżetowe lub [[metoda budżetowania od zera]]. | Powyższe wady odnoszą się głównie do stosowania metody budżetowania przyrostowego w sektorze publicznych. Z powodu ich dużej liczby wykorzystuje się konkurencyjne metody - programowanie budżetowe lub [[metoda budżetowania od zera | metodę budżetowania od zera]]. | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references /> | <references /> | ||
Wersja z 20:28, 20 kwi 2022
Metoda budżetowania przyrostowego (liniowa, inkrementalna) - jedna z metod budżetowania wykorzystywana w zarządzaniu przedsiębiorstwami [1]. Jest tradycyjną i najczęściej stosowaną metodą budżetowania, polegającą na wykorzystaniu danych historycznych oraz przewidywanych zmian (stopy wzrostu oszacowanej na następny okres) w celu efektywnego wykorzystania środków finansowych [2].
Proces budżetowania rozpoczyna się od ustalenia wartości zaewidencjonowanych w ubiegłym okresie (najcześciej z poprzedniego roku budżetowego). Następnie koryguje się je o odchylenia, które powstają w trakcie realizacji budżetu oraz dodaje się inne wskaźniki, które powstają w wyniku zmian wielkości ekonomicznych (inflacja, wzrost wynagrodzeń, zmiany kursów walut, zmiany w polityce cenowej przedsiębiorstwa), które mogą nastąpić w przyszłości [3].
Zastosowania metody
Metoda budżetowania przyrostowego jest efektywna w przypadku stabilnych firm, które działają przez cały czas w tym samym otoczeniu i stabilnych warunkach rynkowych. Charakterystyka metody wynika z okresu, w którym powstała - ery przemysłowej. Wykorzystywana w przedsiębiorstwach produkcji masowej, jej celem było przedstawienie wyniku mającego wspierać maksymalizację zysku [4]. Przedsiębiorstwa charakteryzowały się niskimi kosztami pośrednimi, których prognoza nie była skomplikowana. Metoda budżetowana przyrostowego jest metodą najszybszą i najprostszą spośród tradycyjnych metod budżetowania, gdyż polega jedynie na wykorzystaniu budżetu z poprzedniego okresu i skorygowaniu go poprzez uwzględnienie niektórych składników. Z powodu swojej prostoty, powtarzalnego schematu danych, niskiego kosztu i znikomej pracochłonności przeprowadzenia samej operacji budżetowania jest ona często wykorzystywana w sektorze publicznym. Stosowanie tej metody w sektorze publicznym wynika również z cech wydatków publicznych, których kwoty są zazwyczaj zatwierdzane już w roku poprzedzającym [5].
Zalety i wady budżetowania przyrostowego
Zalety [6]:
- niska złożoność budżetowania,
- powtarzalność budżetowania.
- powtarzanie błędów okresów poprzednich,
- zbyt duży wpływ układów i powiązań personalnych występujących wśród osób odpowiedzialnych za tworzenie budżetów,
- marnotrawstwo zasobów przedsiębiorstwa (zaliczając do budżetu niekonieczne czynności),
- możliwość wykorzystania jedynie szacunkowej stopy wzrostu,
- uwzględnianie jedynie poprzedniego roku budżetowego (przy czym okres trwania projektów może wynieść kilka lat),
- niechęć do zatwierdzania innowacyjnych lub kosztownych projektów z obawy przed przekroczeniem prognozowanego budżetu lub niedokładnego oszacowania wydatków
- wymuszone wykorzystywanie pozostłego z danego okresu budżetu w celu uniknięcia obniżenia budżetu na następujący rok.
Powyższe wady odnoszą się głównie do stosowania metody budżetowania przyrostowego w sektorze publicznych. Z powodu ich dużej liczby wykorzystuje się konkurencyjne metody - programowanie budżetowe lub metodę budżetowania od zera.
Przypisy
Bibliografia
- Bucior G., (2010) Budżet podstawy zerowej w jednostkach samorządu terytorialnego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 122, s. 64-65
- Chmielowiec-Lewczuk M., (2004), Controlling w działalności przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa, s. 316-317
- Gmińska R., (2011) Wykorzystanie budżetowania w modelu rachnukowości zarządczej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 32, s. 1-2
- Kuchciak I., (2008) Budżetowanie jako narzędzie wspomagające efektywne funkcjonowanie przedsiębiorstwa, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, nr 218, Łódź, s. 175
- Lew G., (2004) Controlling przedsiębiorstw handlowych, Difin, Warszawa, s. 135,144-147
- Marciniak S., (2004) Controlling filozofia projektowanie, Difin, Warszawa, s. 150, 152
- Orliński R., (2012) Budżetowanie przyrostowe jako metoda poprawy kondycji finansowej szpitali, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 251, s. 384
- Ossowski M., (2013) Budżetowanie kosztów udziału w targach, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 289, s. 474
- Ossowski M., (2005) Metody budżetowania, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, nr 2, s. 159
Autor: Mariola Karasińska, Magdalena Węgrzyn
