Opcja azjatycka

Opcje azjatyckie (ang. Asian options) należą do grupy jednych z najbardziej popularnych opcji, które wykorzystywane są w taki sposób aby dokonać zabezpieczenia pozycji podmiotów gospodarczych. Opcje te są włączają się bezpośrednio do grupy tzw. opcji uwarunkowanych albo takich, które są zależne od trajektorii (ang. path-depended options) ceny aktywu podstawowego. Cechą charakterystyczną tych akcje jest to, że dochód wypłacany osobie posiadającej taką opcję i zależy to nie tylko od ceny aktywu podstawowego w czasie wykonania opcji (jak jest to w przypadku opcji standardowych), ale także od tego, jak się zachowuje jego cena przez cały okres jej ważności. Nazwa tej opcji pochodzi bezpośrednio od miejsca się powstawia i pojawienia się po razy pierwszy w sprzedaży. Wystawił je na sprzedaż Bankers Trust w Тоkіо (N. Iwaszczuk 2011, s. 139).

Zysk w odniesieniu do opcji azjatyckich, jest zależny od tego, w jaki sposób wartość instrumentu podstawowego będzie się formowała również w jej trakcie. Zysk inwestora będzie w tym konkretnym przypadku wypadkową zachowywania się wartości instrumentu podstawowego w następnych jasno ustalonych okresach, może być to np. okres miesięczny. Takie opcje są relatywnie popularne ponieważ ich cena zakupu jest co do zasady o 30-40% niższa od opcji europejskich, ale też prawdopodobieństwo uzyskania zysku jest relatywnie mniejsze (W. Kąkol 2012, s. 28).

TL;DR

Opcje azjatyckie to popularne narzędzie do zabezpieczania pozycji w handlu. Ich wartość zależy od trajektorii ceny aktywu podstawowego. Opcje azjatyckie mają niższą cenę zakupu niż opcje europejskie, ale też mniejsze prawdopodobieństwo zysku. Wartość wypłaty opcji azjatyckiej zależy od średniej ceny instrumentu podstawowego w okresie ważności opcji. Istnieją różne typy opcji azjatyckich, w tym opcje o średniej cenie i o średnim kursie opcyjnym, a także opcje ciągłe i o dyskretnej obserwacji cen.

Cechy Wspólne wszystkich opcji azjatyckich

Cechą wspólną wszystkich opcji azjatyckich jest bezpośrednie powiązanie ich dochodu od wartości, obliczonej jako średnia z każdej ceny aktywu podstawowego z konkretnie wybranego okresu w czasie trwania jej ważności (tzw. okresu życia opcji - ang. life time). W odniesieniu do dwóch metod obliczenia wartości średniej możemy wyróżnić opcje geometryczne i arytmetyczne (N. Iwaszczuk 2011, s. 140).

Nabywca opcji kupna ma prawo zakupu uzgodnionego instrumentu podstawowego w jasno ustalonym czasie (jest to czas wykonania) po ustalonej cenie (cena wykonania). Opcje azjatyckie zaliczamy do klasy opcji uwarunkowanych. Cena opcji azjatyckiej jest bezpośrednio zależna od trajektorii ceny instrumentu podstawowego. Na wartość funkcji wypłaty opcji azjatyckiej bezpośrednio wpływa średnia cena instrumentu podstawowego, która jest osiągnięta przez cały okres ważności opcji (E. Dziawgo 2013, s. 428).

Funkcja wypłaty azjatyckiej opcji kupna

$W_{c}=max[0;{\overline {S_{t}}}-K]$

$Gdzie:$

$W_{c}$ - wartość funkcji wypłaty azjatyckiej opcji kupna,

${\overline {S_{t}}}$ - średnia (geometryczna) cena instrumentu bazowego,

$K$ - cena wykonania,

$T$ - czas wygaśnięcia opcji (E. Dziawgo 2013, s. 428).

Własności ceny azjatyckiej opcji kupna

Dokonując analizy formowania się cen możemy określić wymienione poniżej własności ceny azjatyckiej opcji kupna:

1. Opcja azjatycka jest znacząca mniej kosztowna od opcji zwykłej,
2. Wzrost ceny instrumentu podstawowego wpływa bezpośrednio na zwiększenie się ceny zwykłej opcji, jak również azjatyckiej opcji kupna,
3. Zmniejszenie się ceny instrumentu podstawowego ma bezpośredni wpływ na spadek ceny zwykłej opcji, jak również azjatyckiej opcji kupna,
4. Zwiększone wahania ceny opcji azjatyckiej pojawiają się w przypadku, kiedy opcja jest typu w-cenie,
5. W momencie gdy opcja azjatycka jest typu nie-w-cenie, to w takich przypadku występują zmniejszone wahania jej ceny (E. Dziawgo 2013, s. 429).

Klasyfikcja opcji azjatyckich

W odniesieniu do tego, który z aspektów decyduje o wartości wypłaty z opcji - cena wykonania (X) czy cena bieżąca (S) - zostanie zmieniony przez wartość średnią, możemy określić dwa rodzaje opcji azjatyckich:

1. Opcje o średniej cenie (ang. average rate options, AROs, average price options),
2. Opcje o średnim kursie opcyjnym (ang. average strike options).

W momencie w którym okres obserwacji cen instrumentu podstawowego odpowiada okresowi życia opcji, w tym przypadku wyróżniamy tzw. pełną opcją azjatycką. W przypadku gdy notowania, które służą do określania wartości średniej pochodziły tylko z krótkiego okresu życia opcji, instrument taki określilibyśmy częściową opcją azjatycką (ang. partial Asian option).

Kolejna klasyfikacja opcji azjatyckich bazuje na częstotliwości obserwacji cen aktywu pierwotnego. Jeśli jest ona prowadzona w sposób nieprzerwany - czyli średnia ustalona jest z każdej wartości aktywu podstawowego, instrument ten określamy jako opcja azjatycka ciągła (ang. continuous Asian option). W obrocie pojawia się również opcja o dyskretnej obserwacji cen, np. dokonywanej raz lub kilka razy dziennie (A. Napiórkowski 2001, s. 97).

Opcja azjatycka — artykuły polecane

Arkusz zleceń — Opcja CALL — Opcja PUT — Opcje binarne — Cena emisyjna — Notowania giełdowe — Opcja walutowa — Kontrakt future — Zlecenie bez limitu ceny

Bibliografia

• Dziwago E. (2013), Analiza wrażliwości ceny azjatyckiej opcji kupna, Finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia, nr 60
• Iwaszczuk N. (2011), Zastosowanie opcji azjatyckich w celu ograniczenia ryzyka gwałtownych zmian na rynkach finansowych, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 19
• Kąkol W. (2012), Lokata strukturyzowana jako alternatywna forma oszczędzania, Ekonomia i Nauki Humanistyczne, nr 3
• Napiórkowski A. (2001), Charakterystyka, wycena i zastosowanie wybranych opcji egzotycznych, Materiały i Studia - Narodowy Bank Polski, nr 136

Autor: Magdalena Mikołajek