Jednostka ładunkowa

Jednostka ładunkowa to ładunek drobnicowo - zbiorczy o szczegółowo określonej ilości dóbr materialnych, który powstał podczas formowania lub podziału ładunków o większych wymiarach lub dużej masie (R. Raczyk 2013, s. 44).

Jednostka ładunkowa traktowana jest, jako zwarta całość, która została uformowana w taki sposób, aby zachowana była trwałość kształtu, wymiarów oraz właściwej wagi. Poprawnie zabezpieczona, aby chronić ładunek przed wszelkiego rodzaju uszkodzeniami mechanicznymi, które występują podczas czynności przeładunku, przewozu i składowania, w tym także przed niekorzystnymi warunkami klimatycznymi (S. Jankowski 2017, s. 120). Sam sposób uformowania jednostki ładunkowej powinien pozwalać na pełną identyfikację liczby opakowań (jednostkowych, zbiorczych) / transportowych (Z. Marcjaniak 2018, s. 149).

Jednostką ładunkową jest to jasno określona ilość ładunku zestawionego w jedną całość, przy wykorzystaniu pomocniczych środków wiążących, jak również urządzeń transportowych, w taki sposób aby zapewnić trwałość jej kształtu, wymiarów i zawartości od punktu/miejsca jej zestawienia przez cały łańcuch transportowy aż do momentu rozformowania, umożliwiająca tym samym pełną mechanizację przeładunków na drodze swego przebiegu, z zachowaniem warunków bezpieczeństwa i higieny pracy przy przewozie, przeładunkach i składowaniu (I.Bomba 2018, s.1018).

TL;DR

Jednostka ładunkowa to ładunek drobnicowy, który jest uformowany w jedną całość i zabezpieczony przed uszkodzeniami mechanicznymi i warunkami klimatycznymi. Istnieją trzy rodzaje jednostek ładunkowych: paletowe, pakietowe i kontenerowe. Każdy rodzaj ma swoje specyficzne cechy i zastosowanie. Jednostki ładunkowe mają określone parametry techniczne, takie jak wymiary, które są ustalone na podstawie norm i mają na celu ułatwienie transportu towarów. Implementacja jednego standardu intermodalnych jednostek ładunkowych jest ważnym elementem europejskiej polityki transportowej.

Rodzaje jednostek ładunkowych

Jednostkę ładunkową można zdefiniować jako pewną liczbę opakowań ładunku, które zestawione są w jedną całość przy wykorzystaniu pomocniczych środków wiążących lub urządzeń transportowych, w taki sposób aby zapewnić trwałość jej kształtu, wymiarów i zawartości, od miejsca jej zestawienia przez cały łańcuch transportowy aż do momentu rozformowania. Umożliwia ona pełną mechanizację przeładunków zachowując konieczne warunki bezpieczeństwa oraz higieny pracy przy przewozie, przeładunkach i składowaniu.

Rodzaje jednostek ładunkowych:

• jednostki paletowe, formowane przy użyciu palet tworzące tzw. ładunek spaletyzowany,
• jednostki pakietowe, formowane bez użycia palet, ale wykorzystujące różnego rodzaju środków wiążących, które tworzą ładunek spakietyzowany,
• jednostki kontenerowe, formowane przy użyciu kontenerów (ładunek skonteneryzowany) (J. Jonak, A. Nieoczym 2014, s. 39).

Paletowa jednostka ładunkowa jest to towar, który został umieszczony, jak również zabezpieczony na odpowiedniej platformie, która przeznaczona jest do przenoszenia i składowania towarów mniejszych lub równych swojej wielkości (I.Bomba 2018, s.1018).

Jednostki pakietowe są to powtarzalne jednostki ładunkowe o nieznormalizowanych wymiarach geometrycznych (najczęściej długości), które składają się, z co najmniej z kilku sztuk określonego ładunku scalonych ze sobą przy wykorzystaniu różnych środków wiążących np. taśm, linii, drutów lub pasów. W taki sposób tworzą jedną całość, która umożliwia unoszenie i transportowanie określonego ładunku. Pakietowe wyroby są łączone ze sobą przy wykorzystaniu osprzętu pomocniczego w zwarte i trwałe jednostki, w taki sposób aby pomiędzy nimi powstała szczelina o wysokości 100 mm pozwalająca na wprowadzenie urządzeń przeładunkowych (J. Brill, Łukasik Z. 2012, s. 81).

Kontenerowe jednostki ładunkowe są to jednostki formowane z ładunków, które zostały ułożone wewnątrz urządzeń zwanych kontenerami. Kontener określa się, jako uniwersalny, zamykany pojemnik, wielokrotnego użytku. Jego konstrukcja stanowi w pełnym zakresie lub częściowym zamkniętą przestrzeń, która przeznaczona jest do umieszczania ładunków równocześnie zapewniającą przewóz jednym lub kilkoma typami transportu przy zmechanizowanych czynnościach przeładunkowych (J. Brill, Łukasik Z. 2012, s. 81).

W zależności od wielkości kontenery dzielą się na małe, średnie i wielkie.

• Kontenery małe, o masie brutto do 2,5 t oraz pojemności od 1 do 5 m³, mają zastosowanie w głównej mierze w transporcie drobnicy.
• Kontenery średnie, o masie brutto 5 do 10 t, są przystosowane do przewozów kombinowanych.
• W usprawnieniu transportu ważne znaczenie mają kontenery wielkie typoszeregu ISO o masie brutto ponad 10 t i pojemności powyżej 14 m³ (L. Mindur 2010, s. 209).

Parametry techniczne jednostek ładunkowych

Parametry techniczne jednostek ładunkowych określają w sposób syntetyczny podstawowe cechy przypisane do jednostki ładunkowej w procesie jej formowania. Składają się na nie wymiary geometryczne ładunku:

• długość (dł.),
• szerokość (szer.),
• wysokość (wys.),

Długość i szerokość jednostki ładunkowej określona jest na podstawie wymiarów geometrycznych opakowania jednostkowego, wymiarów pojemnika, opakowania zbiorczego oraz opakowania transportowego i jest ich wielokrotnością. Bazuje na schemacie ułożenia opakowań w pojedynczej warstwie, maksymalizując wskaźnik użycia powierzchni urządzenia pomocniczego, zachowując około 5% powierzchni wolnej. Dotyczy to w głównej mierze palet płaskich i podstawek, gdzie przestrzeń ładunkowa nie została zabudowana ich konstrukcją własną. Podobnie jest to określone w odniesieniu do palet skrzyniowych i siatkowych. W tym przypadku zewnętrzne wymiary geometryczne jednostki ładunkowej określają wymiary konstrukcyjne urządzenia pomocniczego (Z. Marcjaniak 2018, s. 153).

Na podstawie tego, że jednostki ładunkowe występują w międzynarodowym obrocie towarowym, wymiary wyrobów, ich liczba w jednostce ładunkowej, jak również metoda uformowania nie mogą być dobierane w sposób losowy więc muszą być określone na podstawie obowiązujących normach w odniesieniu do tego zakresu. Implementacja jednego wspólnego standardu intermodalnych jednostek ładunkowych jest jednym z priorytetów i fundamentów europejskiej polityki transportowej (M. Sowa 2012, s. 72).

Jednostka ładunkowa — artykuły polecane

Barka — Magazyn przyjęć — Ładunek ponadgabarytowy — Transport kolejowy — Jednostka miary — Powierzchnia magazynowa — Kod towarowo-materiałowy — Liczność partii — System transportu wewnętrznego

Bibliografia

• Bomba I. (2018), Wybrane zagadnienia optymalnego projektowania jednostki paletowej, Autobusy: technika, eksploatacja, systemy transportowe, nr 6
• Bril J., Łukasik Z. (2012), Jednostki ładunkowe oraz ich znaczenie w obsłudze logistycznej, TTS Technika Transportu Szynowego, nr 9
• Jonak J., Nieoczym A. (2014), Logistyka w obszarze produkcji i magazynowania, Politechnika Lubelska, Lublin
• Marcjaniak Z. (2018), Wybór sposobu składowania ze względu na parametry techniczne jednostki ładunkowej, Systemy Logistyczne Wojsk, nr 48
• Mindur L. (2010), Postać ładunku determinantą doboru technologii transportowych, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 60
• Raczyk R. (2013), Środki transportu bliskiego i magazynowania, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań
• Sowa M. (2012), Przemieszczanie ładunków w łańcuchach dostaw z wykorzystaniem paletowych jednostek ładunkowych z tworzyw sztucznych, Zeszyty naukowe politechniki śląskiej Seria: Transport, z. 75
• Jankowski S. (2017), Opakowania transportowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Sara Kwiatkowska