Ksenofobia

Ksenofobia
Polecane artykuły
Asymilacja Patologia Szok kulturowy Ksenofilia Subkultura Nepotyzm Tożsamość narodowa Dysfunkcja Święta krowa

Ksenofobia – lęk wobec obcych.

Pierwszym sygnałem poczucia obcości jest rozpoznawalna odmienność, czy też różnorodność. G. Osika uważa, że to właśnie przez poczucie tejże obcości rodzą się postawy ksenofobiczne. Jeżeli rozpoznawana odmienność zostanie połączona z emocjami, które mają negatywny wpływ, takimi jak lęk czy poczucie niepewności, w obronie reagujemy ksenofobicznie. Dzieje się tak, ponieważ nie znamy innych wzorów zachowań. W artykule pt. "Xenophobia: Understanding the Roots and Consequences of Negative Attitudes toward Immigrants” ksenofobia jest definiowana przez jego autorkę O. Yakushko, jako formę uprzedzenia wobec obcych. Uprzedzenie, o którym mowa wynika z odczuwalnego strachu. Ksenofobia jest rozumiana również jako wrogość wobec innych grup etnicznych. Wrogość ta opiera się na stereotypowym postrzeganiu cudzoziemców lub mniejszości narodowych. Ksenofobia według specjalistów jest klasyfikowana jako "język wrogości”, który nie podlega sankcji karnej. Na podstawie art. 256 i 257 Kodeksu karnego w Polsce penalizowane jest "nawoływanie do nienawiści oraz znieważanie na tle różnic narodowościowych”.

Stopnie ksenofobii

Z. Musiał i B. Wolniewicz wyróżniają cztery poziomy ksenofobii rozumianej jako wrogość bądź niechęć wobec obcych:

1. Ostrożność – często uważa się, że skoro ktoś jest obcy, może stanowić niebezpieczeństwo.
2. Niechęć – spowodowana naruszaniem naszych kanonów moralnych czy też estetycznych oraz naszego obyczaju.
3. Wrogość.
4. Nienawiść.

Biorąc pod uwagę wymienione wyżej poziomy ksenofobii, można stwierdzić, że jest ona wywoływana strachem przed obcymi i jego zamiarami, które nie są nam znane, bądź odrazą do jego stylu i sposobu życia, który od naszego znacząco nie odbiega.

Ksenofobia a rasizm

Ksenofobia i rasizm stanowią dwie strony tego samego zjawiska. Przyjrzyjmy się pochodzeniu tych pojęć.

• Ksenofobia – ksenós (obcy), phóbos (strach)
• Rasizm - la race (ród, grupa spokrewniona)

Jak podaje M. Skocz ksenofobia podkreśla "niechęć do inności”, a rasizm wskazuje na wyższość jednych grup nad innymi. Autor podaje, że oba zjawiska społeczne wzajemnie z siebie wynikają i rzadko występują oddzielnie.

Ksenofobia jako filar neopopulizmu

J. Tomasiewicz podaje, że ksenofobia jest filarem neopopulizmu. Autor zwraca uwagę na ksenofobię skupiającą się na "obcych” spoza kraju, kontynentu, a nawet regionu. Jest to rodzaj ksenofobii kulturowej i nowoczesnej, która nie koncentruje swych ataków na imigrantach pracujących czy też zasymilowanych, lecz na tych, którzy obciążają opiekę społeczną, bądź popełniają przestępstwa. Tego rodzaju ksenofobia domaga się "homogeniczności kulturowej”, czyli dostosowania się imigrantów do kultury oraz obyczajów panujących w danym kraju.

Bibliografia

• Maranda M., Polak Z., Różycka M. (2013). Zagrożenia internetowe. Wybrane zjawiska., Internet - Edukacja - Bezpieczeństwo nr 1, NASK, Warszawa
• Musiał Z., Wolniewicz B. (2010). Ksenofobia i wspólnota. Wydawnictwo Antyk – Marcin Dubiński, Komorów
• Osika G. (2017). Teoria kontroli niepokoju/niepewności W. Gudykunsta jako narzędzie przełamywania zachowań ksenofobicznych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i zarządzanie z. 112
• Skocz M. (2018). Rasizm i ksenofobia, Uniwersytet Wrocławski, Stowarzyszenie Semper Avanti
• Tomasiewicz J. (2018). Nowa populistyczna prawica jako źródło zagrożenia terrorystycznego w Europie, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 9/13
• Yakushko O. (2009). Xenophobia: Understanding the Roots and Consequences of Negative Attitudes toward Immigrants. "The Counseling Psychologist”, Vol. 37(1)

Przypisy

Autor: Katarzyna Kulpaczyńska