Akty prawa miejscowego

Akty prawa miejscowego - akt wydany przez prawnie określoną grupę organów, których obszar działania ograniczony jest terytorialnie, ustanowiony wyłącznie na podstawie oraz w granicach upoważnień zawartych w ustawie, który władczo oddziałuje na podmioty znajdujące się poza układem administracji, który zawiera w swej treści normy postępowania o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, dla swego obowiązywania musi być odpowiednio opublikowany. (Patrycja J. Suwaj (red.) Prawo administracyjne, LexisNexis Warszawa 2009, s. 91-92) Publikacja aktów prawa miejscowego następuje w wojewódzkim dzienniku urzędowym (P. J. Suwaj 2009, s. 93)

Pozycja aktu prawa miejscowego w źródłach prawa powszechnie obowiązującego

• Konstytucja RP
• Ustawy
• Ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz akty normatywne stanowione przez organizację międzynarodową rozporządzenia
• Akty prawa miejscowego (D. Dąbek 2015, s. 37-41)

Z racji tego, iż akta prawa miejscowego znajdują się na ostatniej pozycji źródeł praw powszechnie obowiązujących, niezbędną uwagę przy ich tworzeniu należy zwrócić na to, aby były one zgodne z wszystkimi pozostałymi ustawami oraz ze znajdującą się na samym szczycie hierarchii Konstytucją RP. (A. Malinowski (red.) 2009, s. 209)

Prawo miejscowe to

• akty normatywne, których zakres obowiązywanie ogranicza się do części terytorium państwa (…),
• akty stanowione przez organy lokalne (…),
• tylko stanowione przez organy lokalne akty o charakterze powszechnie obowiązującym.

(D. Dąbek Prawo miejscowe Wolters Kluwer, Warszawa 2007, s. 67-68)

Kto posiada kompetencje prawotwórcze do tworzenia aktów prawa miejscowego?

Kompetencje prawotwórcze posiadają organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej. Są to:

Organy samorządu terytorialnego:

• rady gmin,
• rady powiatów,
• sejmiki województw

Terenowe organy administracji rządowej:

• wojewodowie,
• organy administracji niezespolonej (A. Malinowski (red.) 2009, s. 212-214)

Czasami może się zdarzyć, iż akty prawa miejscowego stanowione są przez inne niż wyżej wymienione organy. Ograniczone kompetencje w tym zakresie posiada burmistrz, wójt czy prezydent miasta. Dokładnie rzecz ujmując mają kompetencje tylko w zakresie przepisów porządkowych, oraz w sprawach pilnych. Aby przepisy stanowione przez wójta, burmistrza czy prezydenta miasta miały moc obowiązującą, muszą zostać zatwierdzone przez odpowiednio: radę gminy lub radę powiatu. Dodatkowo wydarzyć się to musi na najbliższych obradach rad gminy, powiatu. Przepisy stworzone przez wójta, burmistrza czy prezydenta miasta mogą stać się nieprawomocne w dwóch przypadkach. Pierwszy z nim to odmowa zatwierdzenia przez radę gminy lub radę powiatu, druga opcja to niedostarczenie w ogóle bądź niedostarczenie w terminie przepisów do wglądu radzie (A. Malinowski (red.) 2009, s. 215)

Elementy definiujące akt prawa miejscowego

Treść Konstytucji RP pozwala wyodrębnić podstawowe elementy służące zdefiniowaniu współczesnego pojęcia akt prawa miejscowego:

• jest to źródło prawa powszechnie obowiązującego;
• obowiązuje powszechnie na obszarze działania organów które go ustanowiły (a więc lokalnie);
• ma charakter podustawowy, tzn. jest stanowiony na podstawie i w granicach ustaw;
• jest stanowiony przez organy samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej;
• został ogłoszony (ogłoszenie na zasadach i w trybie określonym w ustawie jest warunkiem jego wejścia w życie). (D. Dąbek Prawo miejscowe, Walters Kluwer, Warszawa 2015, s. 63)

Akty prawa miejscowego — artykuły polecane

Naczelny Sąd Administracyjny — Rozporządzenie — Sąd administracyjny — Prawo administracyjne — Ratyfikowane umowy międzynarodowe — Europejska Karta Samorządu Terytorialnego — Źródła prawa — Ustawa — Akty prawne

Bibliografia

• A. Malinowski (red.) (2009) Zarys metodyki pracy legislatora, LexisNexis, Warszawa
• Dąbek D. (2015), Prawo miejscowe, Walters Kluwer, Warszawa
• Dąbek D. (2015), Prawo miejscowe, Walters Kluwer, Warszawa
• Hauser R., Wierzbowski M. (2023), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa
• Suwaj J. (red.) (2009), Prawo administracyjne, LexisNexis, Warszawa
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa. Dz.U. 1998 nr 91 poz. 576
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95

Autor: Anna Myrta

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.