Materializm historyczny

Materializm historyczny jest to koncepcja polegająca na założeniu, że kwestie ekonomiczne są główną determinantą formowania się świadomości społecznej oraz że biorą one znaczący udział w tworzeniu systemów polityczno-prawnych danego państwa. Autorem tego zagadnienia jest wybitny niemiecki filozof Karol Marks.

ludzie wchodzą w określone, konieczne, niezależne od ich woli stosunki, w stosunki produkcji, które odpowiadają określonemu szczeblowi rozwoju ich materialnych sił wytwórczych. Całokształt tych stosunków produkcji stanowi ekonomiczną strukturę społeczeństwa, realną podstawę, na której wznosi się nadbudowa prawna i polityczna i której odpowiadają określone formy świadomości społecznej. Sposób produkcji życia materialnego warunkuje społeczny, polityczny i duchowy proces życia w ogóle. Nie świadomość ludzi określa ich byt, lecz przeciwnie, ich byt społeczny określa ich świadomość”. Stwierdzając, iż to byt określa świadomość – a nie odwrotnie – wskazuje się na to, iż ów byt, czyli wyznaczone stosunkami produkcji warunki ludzkiego działania determinują obiektywnie istniejące, możliwe ramy tych działań. Stworzony przez Marksa rodzaj determinizmu ekonomicznego zakłada istnienie związku przyczynowo-skutkowego między kształtem, formą poszczególnych systemów polityczno-prawnych, systemów wiedzy ludzkiej oraz świadomości społecznej a tworzącymi je sposobami produkcji będącymi konsekwencją określonych, materialnych warunków egzystencji poszczególnych społeczeństw oraz grup ludzkich. Zdaniem Marksa określone stosunki produkcji odpowiadające aktualnemu stanowi sił wytwórczych stanowią fundament, swego rodzaju bazę, na której „wznosi się” nadbudowa polityczno-prawna poszczególnych państw oraz społeczeństw. Oznacza to sytuację, w której dominujący w danym okresie sposób wytwarzania oraz dystrybucji dóbr ekonomicznych warunkuje, determinuje – w ostatniej

ludzie wchodzą w określone, konieczne, niezależne od ich woli stosunki, w stosunki produkcji, które odpowiadają określonemu szczeblowi rozwoju ich materialnych sił wytwórczych. Całokształt tych stosunków produkcji stanowi ekonomiczną strukturę społeczeństwa, realną podstawę, na której wznosi się nadbudowa prawna i polityczna i której odpowiadają określone formy świadomości społecznej. Sposób produkcji życia materialnego warunkuje społeczny, polityczny i duchowy proces życia w ogóle. Nie świadomość ludzi określa ich byt, lecz przeciwnie, ich byt społeczny określa ich świadomość”. Stwierdzając, iż to byt określa świadomość – a nie odwrotnie – wskazuje się na to, iż ów byt, czyli wyznaczone stosunkami produkcji warunki ludzkiego działania determinują obiektywnie istniejące, możliwe ramy tych działań. Stworzony przez Marksa rodzaj determinizmu ekonomicznego zakłada istnienie związku przyczynowo-skutkowego między kształtem, formą poszczególnych systemów polityczno-prawnych, systemów wiedzy ludzkiej oraz świadomości społecznej a tworzącymi je sposobami produkcji będącymi konsekwencją określonych, materialnych warunków egzystencji poszczególnych społeczeństw oraz grup ludzkich. Zdaniem Marksa określone stosunki produkcji odpowiadające aktualnemu stanowi sił wytwórczych stanowią fundament, swego rodzaju bazę, na której „wznosi się” nadbudowa polityczno-prawna poszczególnych państw oraz społeczeństw. Oznacza to sytuację, w której dominujący w danym okresie sposób wytwarzania oraz dystrybucji dóbr ekonomicznych warunkuje, determinuje – w ostatniej

ludzie wchodzą w określone, konieczne, niezależne od ich woli stosunki, w stosunki produkcji, które odpowiadają określonemu szczeblowi rozwoju ich materialnych sił wytwórczych. Całokształt tych stosunków produkcji stanowi ekonomiczną strukturę społeczeństwa, realną podstawę, na której wznosi się nadbudowa prawna i polityczna i której odpowiadają określone formy świadomości społecznej. Sposób produkcji życia materialnego warunkuje społeczny, polityczny i duchowy proces życia w ogóle. Nie świadomość ludzi określa ich byt, lecz przeciwnie, ich byt społeczny określa ich świadomość”. Stwierdzając, iż to byt określa świadomość – a nie odwrotnie – wskazuje się na to, iż ów byt, czyli wyznaczone stosunkami produkcji warunki ludzkiego działania determinują obiektywnie istniejące, możliwe ramy tych działań. Stworzony przez Marksa rodzaj determinizmu ekonomicznego zakłada istnienie związku przyczynowo-skutkowego między kształtem, formą poszczególnych systemów polityczno-prawnych, systemów wiedzy ludzkiej oraz świadomości społecznej a tworzącymi je sposobami produkcji będącymi konsekwencją określonych, materialnych warunków egzystencji poszczególnych społeczeństw oraz grup ludzkich. Zdaniem Marksa określone stosunki produkcji odpowiadające aktualnemu stanowi sił wytwórczych stanowią fundament, swego rodzaju bazę, na której „wznosi się” nadbudowa polityczno-prawna poszczególnych państw oraz społeczeństw. Oznacza to sytuację, w której dominujący w danym okresie sposób wytwarzania oraz dystrybucji dóbr ekonomicznych warunkuje, determinuje – w ostatniej

Bibliografia

Autor: Dominik Wojdyła