Badanie metod pracy

Badanie metod pracy - "polega na przeanalizowaniu w sposób krytyczny istniejącej lub projektowanej metody wykonania danej pracy, a następnie na opracowaniu nowej, bardziej efektywnej metody i wprowadzeniu jej do praktyki" (Żukowski, Duczmal 2007, s. 15).

Badanie metod pracy składa się z poszczególnych etapów i czynności takich jak (Martyniak 1999, s. 43-44):

• odpowiedni podział badanego procesu na części składowe
• zarejestrowanie wspomnianych części składowych przy pomocy ustalonych symboli graficznych
• krytyczna ocena i analiza, biorąc pod uwagę możliwą eliminację niektórych elementów
• modernizacja sposobu w jaki jest realizowana na przykład poprzez stosowanie połączeń lub uproszczeń
• opracowanie końcowego zbiorczego projektu usprawnienia i wprowadzenie go w życie.

Badanie metod pracy stosowane jest zarówno w przypadku metod już istniejących i stosowanych w praktyce jak również nowych metod znajdujących się dopiero w fazie projektowania. Poprzez metodę pracy identyfikowana jest głównie kolejność i sposób w jaki wykonywana jest czynność, która składa się na dany cykl pracy. Metodą pracy nazywany jest także sposób wykorzystywania i użytkowania środków materialnych przykładowo w danym przedsiębiorstwie. Badanie metod pracy cechuje się zazwyczaj wysokim poziomem uniwersalności oraz dużą prostotą w zastosowaniu. Przejrzystość i prostota są wynikiem jednolitej i usystematyzowanej procedury związanej z badaniem zagadnień, podejmowaniem decyzji czy także wykorzystywaniem tak zwanego zdrowego rozsądku w ocenie i analizie determinantów, które określają badane zjawisko. Uniwersalność badania metod pracy polega z kolei na możliwości wykorzystania ich w wielu różnych i ważnych dziedzinach ludzkiej działalności w sferze produkcji dóbr czy usług. Biorąc pod uwagę metodologiczny punkt widzenia, badanie metod pracy polega na podziale badanego procesu na poszczególne części składowe, ich rejestracji stosując odpowiednie graficzne symbole, krytycznej ocenie i analizie pod kątem wyeliminowania zbędnych i niepotrzebnych czynności, opracowaniu realnego i racjonalnego sposobu wykonania oraz implementacji lepszego rozwiązania w praktyce (Żukowski, Duczmal 2007, s. 15-16).

TL;DR

Badanie metod pracy polega na analizie istniejących lub projektowanych metod wykonania pracy w celu opracowania bardziej efektywnych sposobów. Przebiega przez etapy takie jak podział procesu na części, rejestrację symbolami graficznymi, analizę i ocenę, modernizację sposobu wykonania oraz opracowanie projektu usprawnienia. Badanie metod pracy ma zastosowanie zarówno dla istniejących jak i nowych metod. Jest uniwersalne i prostsze w zastosowaniu. Może być stosowane w różnych dziedzinach. Badania metod pracy służą doskonaleniu technologii, organizacji procesów, ustalaniu norm pracy, projektowaniu nowych zakładów, doskonaleniu pracy biurowej i zarządzaniu. Przykłady badań to obserwacje migawkowe, zdjęcia dnia roboczego, metody Bedaux, Adamieckiego, Stiegersa-Reeda, marketing wewnętrzny, prowadzenia zebrań i UMEWAP-85. Przedmiotem badania może być każde zagadnienie związane z pracą, a wybór przedmiotu zależy od technicznych, ekonomicznych i środowiskowych względów.

Istota badań metod pracy

Badania metod pracy stanowią podstawę do (Kowal 2005, s. 5):

• doskonalenia technologii oraz organizacji procesów produkcyjnych jak i pomocniczych
• ustalenia prawidłowych technologicznych norm pracy
• projektowania nowych zakładów, procesów i oddziałów
• doskonalenia organizacji oraz techniki pracy biurowej
• modernizacji i doskonalenia organizacji zarządzania.

Zadania realizowane poprzez badania metod pracy

Do zadań, które mogą być realizowane za pomocą badań metod pracy można zaliczyć (Błaszczyk 2006, s. 54):

• tworzenie lepszych warunków pracy
• doskonalenie konstrukcji środków transportu, maszyn czy urządzeń produkcyjnych
• lepsze rozplanowanie zakładów, oddziałów i stanowisk pracy
• efektywniejsze wykorzystanie materiałów, maszyn i siły roboczej
• usprawnienie procesów produkcyjnych
• ekonomizacja wysiłku ludzkiego, redukcja zbędnych czynności, upraszczanie i łączenie pozostałych czynności.

Przykłady badań metod pracy

Podstawowymi badaniami metod pracy są (Martyniak 1999, s. 43-44):

• Metoda obserwacji migawkowych
• Metoda fotografii dnia roboczego
• Metoda Bedaux
• Harmonogram Adamieckiego
• Metoda Stiegersa-Reeda
• Marketing wewnętrzny
• Metody prowadzenia zebrań
• Metoda UMEWAP-85

Wybór przedmiotu badania

Przedmiotem badania może być w praktyce każde zagadnienie wchodzące w zakres pracy. Wybierając wspomniany przedmiot należy kierować się względami określającymi lub warunkującymi zarówno sam wybór jak i stopień szczegółowości badań. Są to względy techniczno-technologiczne, ekonomiczne czy środowiskowe. Do najważniejszych względów ekonomicznych zaliczyć można m.in. wąskie gardła, powtarzalność prac, duże masy towarowe czy męczący charakter poszczególnych prac. Względy technologiczne dotyczą zazwyczaj stosowania maszyn i urządzeń natomiast względy środowiskowe odnoszą się do zachowania i postaw ludzi (Żukowski, Duczmal 2007, s. 16-17).

Badanie metod pracy — artykuły polecane

Badania operacyjne — Techniki organizatorskie — Ocena środowiska pracy — Projektowanie stanowisk pracy — Projektowanie eksperymentów — Koncepcja systemu idealnego G. Nadlera — Inżynieria odwrotna — Metoda pomiarowa — Grupowanie stanowisk

Bibliografia

• Błaszczyk W. (2006), Metody organizacji i zarządzania. Kształtowanie relacji organizacyjnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Kawa J. (2013), Metodologia, metodyka, metoda jako podstawa wywodu naukowego, Studia Prawnoustrojowe, nr 21
• Klincewicz K. (red.) (2016), Zarządzanie, organizacje i organizowanie. Przegląd perspektyw teoretycznych, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
• Kowal D. (2008), Nowoczesne metody podnoszenia efektywności pracy: Badanie metod pracy, Wydział Zarządzania AGH, Kraków
• Martyniak Z. (1999), Metody organizacji i zarządzania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Stupnicki R. (2016), Metodologia praktyczna, Wskazówki dla studentów nauk o kulturze fizycznej i nauk o zdrowiu, Wydawnictwo WSKFiT w Pruszkowie
• Żukowski P., Duczmal M. (2007), Badanie i wartościowanie pracy, Problemy profesjologii, nr. 2

Autor: Patryk Kozioł