Przedawnienie długu

Przedawnienie długu, inaczej przedawnienie roszczenia, to sytuacja, w której po przekroczeniu pewnego określonego terminu, dochodzenie roszczenia staje się niemożliwe. Przedawnienie długu jest specyficzną instytucją prawną, która ma za zadanie regulować stosunki prawne między wierzycielami i dłużnikami. Daje możliwość uchylenia się osobie zadłużonej od płatności, a nawet od całkowitej odpowiedzialności karnej związanej ze swoimi zobowiązaniami finansowymi, gdy wierzyciel nie wykaże inicjatywy w dochodzeniu roszczeń w wyznaczonym terminie. Aktem prawnym opisującym przedawnienie długu jest Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Terminy przedawnienia

Ogólne terminy określone w Kodeksie cywilnym kształtują się następująco:

• 6 lat dla roszczeń majątkowych, liczony od dnia będącego ustalonym terminem uregulowania należności(skrócony z lat 10 na mocy Ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw),
• 3 lata dla roszczeń o świadczenia okresowe, oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Istnieje jednak wiele przypadków dla których termin ten jest krótszy, lub dłuższy.

Funkcje przedawnienia

• Społeczna, w celu usuwania, lęku,niepewności i stresu których powodem jest różnica między stanem faktycznym a prawnym,
• Ograniczenie problemu związanego z nękającą windykacją, która nierzadko w nadmiernym stopniu wywiera presję na osobę zadłużoną,która nie powinna żyć w stanie ciągłego zagrożenia roszczeniem ze strony wierzyciela,
• związane z tym domniemanie,że skoro wierzyciel nie domagał się należnego mu długu od długiego czasu, nie jest zainteresowany przysługującymi mu świadczeniami ,
• Eliminacja problemów dowodowych- Dochodzenie roszczeń długo po terminie, który upłynął, powodowałoby napotkanie wielu trudności związanych z dowodami, których niekiedy nie da się rozwiązać. Czas powoduje spadek wartości dowodowych co może prowadzić do niesłusznych wyroków.

Prawnemu laikowi, może wydawać się, że prawne przyzwolenie na uchylanie się od spłacania należności jest dziurą w systemie i szkodliwym pozwoleniem na próby oszustw. Jednak w literaturze prawniczej można doszukać się racji naprawdę bardzo wielu i to różnorodnych, popierających instytucję przedawnienia. Prawdopodobnie aż tak mnogiego doszukiwania się racji, nie czyni się w odniesieniu do żadnej innej instytucji kodeksu cywilnego.

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Bibliografia

• Kuźmicka-Sulikowska J. (2015), Idea przedawnienia i jej realizacja w polskim kodeksie cywilnym, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
• Wielgus K. (2019), Nowelizacja instytucji przedawnienia w Polskim Kodeksie cywilnym z 13 kwietnia 2018 r. - analiza prawna, "Transformacje prawa prywatnego", nr 2, s. 109-147
• Siuda W. (2007), Elementy prawa dla ekonomistów, SCRIPTUM, Poznań
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny., Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2018 poz. 1104
• Lazarowicz A. (2019), Ile lat musi minąć do przedawnienia długu? Ustawowe terminy, "Poradnik Przedsiębiorcy"

Autor: Szymon Gregorczyk