Cech rzemiosł różnych

Z Encyklopedia Zarządzania

Cech rzemiosł różnych - to powiązane grupy rzemieślników na terenie Polski, które wraz z rozwojem gospodarczym prowadzą swoją wytwórczość w terenach wiejskich i miejskich, a specjalizowały się m.in. w piekarnictwie, krawiectwie, garbarstwie, kowalstwie, czy kamieniarstwie. Grupy rzemieślnicze posiadały swoje charakterystyczne znaki. Nazwa "cech" wywodzi się od słowa "zeichen", które w języku niemieckim oznacza znak. Od roku 2001 w Polsce przedstawicielem rzemieślników-pracodawców jest Związek Rzemiosła Polskiego, reprezentujący grupę ponad 250 tyś rzemieślniczych podmiotów gospodarczych.

Historia założenia

W historii Polski cech rzemiosł wywodził się z czasów Piastów, powstający od grup wytwarzających podobne wyroby. Było to początkiem powstawania sprecyzowanych zawodów, które znamy do dziś: piekarz, garncarz, kamieniarz itd. Przebieg powstania cechów aż po obecne czasy, rozwijał się w przedziałach czasowych[1]:

  • X-XIII wiek to czas przekształcenia produkcji terenów wiejskich w miejskie grupy rzemieślnicze, które wspólnie angażowały się o odpowiedni poziom produkcji oraz odpowiednie warunki sprzedaży
  • XIV wiek to moment zaistnienia poważnych zrzeszeń rzemieślników miejskich, które w większych miastach Polski jak Kraków. Pojawiły się surowe reguły regulujące jakość wyrobów oraz dbałość o wartość sprzedaży
  • XV wiek jest rozwojem powstania cechów funkcjonujących u boku zakonów lub parafii, gdzie wzajemna troska członków grupy, pomagała w codziennym funkcjonowaniu oraz opiece medycznej. W tym okresie powstały określenia mistrz, czyli pracodawca o doświadczeniu w rzemiośle oraz czeladnik, czyli pracownik, który został wyszkolony i posiada wiedzę, doświadczenie i zdany egzamin czeladniczy
  • XVIII wiek to spowolnienie rozwoju rzemiosła na skutek wzrostu przemysłu
  • XIX wiek to przekształcenie w zorganizowane grupy związkowe cechów
  • XX wiek to czas powstania pierwszych izb rzemieślniczych, a w dalszym toku Związku Izb Rzemieślniczych
  • XXI wiek mamy Związek Rzemiosła Polskiego, który jest przedstawicielem wszystkich rzemieślniczych przedsiębiorstw.


Cech rzemiosł w świetle prawa

Obecnie podstawą prawną do prowadzenia działalności rzemieślniczej jest Prawo Przedsiębiorców. W przypadku zgrupowania przedsiębiorców wykonujących dane rzemiosło o takim samym charakterze, konieczne jest ich skorelowanie i dbanie o właściwy poziom efektów ich pracy oraz nauczanie nowych kandydatów. W przypadku kiedy grupa rzemieślników robi się coraz bardziej liczna, wtedy konieczne jest reprezentowanie tej grupy, choćby w kwestii relacji z administracją publicznąadministracją publiczną. W tym przypadku właściwym jest utworzenie cechu, jako organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła. Zgodnie z zapisem Ustawy z dnia 22 marca 1989 r. rozdziału I o rzemiośle, opis cechu jest następujący[2]: "Art. 9. 1. Cechy są organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła zrzeszającymi rzemieślników według kryterium terytorialnego lub według rodzaju działalności gospodarczej. 2. Podstawowym zadaniem cechu jest w szczególności utrwalanie więzi środowiskowych, postaw zgodnych z zasadami etyki i godności zawodu, a także prowadzenie na rzecz członków działalności społeczno-organizacyjnej, kulturalnej, oświatowej i gospodarczej, a także reprezentowanie interesów członków wobec organów administracji i sądów".

Zadania cechu, jako samorządu gospodarczego rzemiosła

Do głównych zadań cechu według Ustawy z dnia 22 marca 1989 r. rozdziału I o rzemiośle m. in. należy[3]:

  1. promocja działalności gospodarczej i społeczno-zawodowej rzemiosła;
  2. nadzór nad organizacją i przebiegiem procesu przygotowania zawodowego w rzemiośle;
  3. udzielanie pomocy rzemieślnikom i innym przedsiębiorcom zrzeszonym w organizacjach samorządu gospodarczego rzemiosła;
  4. reprezentowanie interesów środowiska rzemieślniczego wobec organów administracji publicznej;
  5. uczestniczenie w realizacji zadań z zakresu oświaty i wychowania w celu zapewnienia wykwalifikowanych kadr dla gospodarki, w tym prowadzenie szkół

Najważniejsze zagadnienia dot. komputera przemysłowego

[4].

Przypisy

  1. ↑ Związek Rzemiosła Polskiego 2022
  2. ↑ Ustawa o rzemiośle 1989, s.8-9
  3. ↑ Ustawa o rzemiośle 1989, s.8
  4. ↑ M. Urliński 2014, s.40

Bibliografia

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000646/U/D20180646Lj.pdf prawo przedsiębiorców https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001267/U/D20181267Lj.pdf ustawa o rzemiośle

Autor: Jakub Wilczek

Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Cech_rzemiosł_różnych&oldid=122575”