Badania psychotechniczne
Badania psychotechniczne |
---|
Polecane artykuły |
Badania psychotechniczne - badanie wykonywane osobom, które do wykonywania swoich obowiązków muszą posiadać określone cechy psychiczne. Są to m.in. osoby poruszające się samochodem. Badanie to ma na celu sprawdzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, cech osobowości, umiejętność logicznego myślenia, radzenie sobie ze stresem, czas reakcji na wyświetlane bodźce, pamięć.
Osoby zobligowane do wykonania badań psychotechnicznych
Badaniu psychotechnicznemu zgodne z Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami podlega[1]:
1) Osoba ubiegająca się o:
- uzyskanie uprawnienia lub przedłużająca jego ważność w zakresie prawa jazdy kategorii: C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E
- uzyskanie uprawnienia lub przedłużająca pozwolenie do kierowania tramwajem
- przywrócenie uprawnień, które było cofnięte przez przeciwskazania psychologiczne do kierowania pojazdami
- wydanie lub przedłużenie terminu ważności zezwolenia do kierowania pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym pieniądze
2) Osoba kierująca motorowerem, pojazdem silnikowym, tramwajem jeśli:
- uczestniczyła w wypadku drogowym, w którym inna osoba poniosła śmierć lub doznała poważnych obrażeń,
- kierowała pojazdem pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
- przekroczyła ustawowe 24 punkty za naruszenie przepisów drogowych,
- popełniła co najmniej dwa wykroczenia w okresie próbnym, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
3) Osoba, która posiada uprawnienia do kierowania pojazdem, ale w wyniku badania lekarskiego została stwierdzona u niej możliwość posiadania poważnych przeciwskazań psychologicznych.
4) Osoba ubiegająca się o uprawnienia instruktora i instruktor, aby ustalić lub wykluczyć przeciwskazania do wykonywania pracy instruktora,
5) Osoba ubiegająca się o uprawnienia egzaminatora i egzaminator, aby ustalić lub wykluczyć przeciwskazania do wykonywania pracy egzaminatora.
Zakres badania psychotechnicznego
Zakres badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu obejmuje[2]:
1) Wywiad bezpośredni i obserwację osoby, która jest badana,
2) Badanie aparaturą diagnostyczną,
3) Opinię i opis osoby badanej pod względem:
- sprawności intelektualnej,
- procesów poznawczych,
- osobowości, zważywszy na funkcjonowanie w trudnych sytuacjach,
- sprawności psychomotorycznej.
Częstotliwość wykonywania badań psychotechnicznych
Badania psychotechniczne należy powtarzać w zależności od wieku kierowcy[3]:
- co 5 lat – osoby do 60. roku życia
- co 30 miesięcy – osoby po ukończeniu 60. roku życia
Egzaminatorzy, instruktorzy, kierowcy tramwajów oraz pojazdów uprzywilejowanych powinni wykonywać badania:
- co 5 lat – osoby do 65. roku życia
- co roku – osoby powyżej 65. roku życia
Jak wygląda badanie psychotechniczne
Badanie psychotechniczne kierowców trwa od 30min do 1,5h i składa się z:
1) Testu pisemnego – ma na celu sprawdzenie: cech osobowości, pracę pod presją czasu, poziom koncentracji. W formularzu znajdują się m.in. zadania:
- Ułożenie chaotycznie poukładanych liczb na tablicy,
- Dopasowanie do siebie różnych figur,
- Opowiedzenie na pytania związane z pracą i organizacją życia.
2) Testu aparaturowego – dopasowany jest do rodzaju badania oraz wymagań na stanowisku pracy. Zalicza się do nich następujące zadania:
- na aparacie znajduje się kilka rzędów lampek oraz przycisków. W momencie zapalenia się czerwonej lampki, wykonujący test musi nacisnąć przycisk pod nią jak najszybciej, używając do tego obydwu rąk.
- na urządzeniu znajdują się cztery przyciski, sygnalizator świetlny oraz urządzenie mierzące czas reakcji. Podczas badania generują się odpowiednie bodźce; zaświecenie diody lub sygnał dźwiękowy , zadaniem osoby badanej jest wciśnięcie odpowiedniego przycisku na urządzeniu
3) Rozmowy z psychologiem – poruszane tematy dotyczą pracy badanego, zdrowia, cech charakteru.
Przypisy
- ↑ Ustawa o kierujących pojazdami...s.36
- ↑ Rozporządzenie ministra Zdrowia...s.1-2
- ↑ Ustawa o zmianie ustawy o transporcie drogowym...s.13
Bibliografia
- Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami., (2011), Dz.U. 2011 nr 30 poz. 151
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy., (2014), Dz.U. 2014 poz. 937
- Ustawa z dnia 17 listopada 2006 roku o zmianie Ustawy o transporcie drogowym oraz zmianie Ustawy – Prawo o ruchu drogowym , (2006), Dz.U. z 2006 r. nr 235, poz. 1701
Autor: Paulina Żaczek
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |