Pomiar czasu

Pomiar czasu- czas jest wielkością fizyczną wyznaczającą odstępy czasowe lub kolejność w jakiej dane procesy występowały. Pomiar czasu jest możliwe dzięki jednostką czasowym, w których możemy ten czas zmierzyć. Do zmierzenia czasu, potrzebny nam jest punkt zerowy na skali czasu, czyli moment początkowy, który jest punktem odniesienia

Jednostki czasowe: sekunda, minuta, kwadrans, godzina, doba ( dzień), tydzień, miesiąc, kwartał , rok.

Zegar

Zegar- pozwala zmierzyć upływający czas w godzinach minutach i sekundach. Najczęściej czas odmierzamy zegarem lub stoperem ( czasomierz), a także kalendarzem lub klepsydr om.

Zegar słoneczny- mierzenie czasu ma bezpośredni związek z astronomią. Początkowe metody mierzenia czasu, były oparte na ruchu słońca po niebie. Pierwszym urządzeniem stworzonym do odmierzaniu czasu, była stworzona przez Chińczyków konstrukcja nazywana Gnomonem. Był to postawiony w miejscu publicznym pionowy słup lub pręt, wokoło którego zaznaczone były konkretne godziny, który w ciągu dnia przesuwał się na gnomonie wskazując godzinę.

Zegar wodny- pozwalał dużo dokładniej niż zegar słoneczny wyznaczyć godzinę, niezależnie od pory roku. zasada działania zegara wodnego opierała się na wy pływaniu wody z naczynia, które posiadało podziałkę godzinową. Czas był mierzony poprzez przepływ wody przez niewielki otwór w naczyniu. pomiar czasu był oparty na poziomie wody w naczyniu.

Zegar piaskowy- nazywany również klepsydrą, opierał się na podobnym mechanizmie działania jak zegar wodny. Składał się z 2 szklanych baniek, połączonych rurką która przepuszcza tylko określoną ilość piasku w danym czasie. Kiedy cały piasek górnej banki, przesypie się do dolnej oznacza to że określony czas minął. Klepsydry zazwyczaj używane są do odmierzania krótkiego czasu.

Zegar mechaniczny- początkowo zegary mechaniczne były budowane przede wszystkim jako zegary wieżowe. Na przełomie XVII i XVIII oprócz zegarów wieżowych obudowano również zegary domowe, budziki, a także zegarki do noszenia (tzw. Kieszonkowe)

Czasomierz- jest to rodzaj zegarka, który działa tylko w określonym czasie, podczas dokonywania pomiaru. Najbardziej znanymi czasomierzami są: stoper, minutnik, timer, sekundomierz

Kalendarz

Kalendarz- pozwalają nam wyznaczyć porę roku oraz datę, mierzą czas wy latach, miesiącach, tygodniach i dniach. Najbardziej popularnymi są kalendarze słoneczne, których jednostka czasu jest wyznaczana przez ruch ziemi wokół słońca.

Pierwszy kalendarz powstał starożytnym Egipcie, został wyznaczony na podstawie zjawisk, które występowały w przyrodzie– wylewy nilu pory suche, a także fazy księżyca. Był on pierwowzorem dla kalendarzy słonecznych, wynalezionych później. Rok posiadał 12 miesięcy, każdy po 30 dni i 5 dni dodatkowych na końcu roku. Rok posiadał 3 pory: wylew nilu, okres siewu i okres żniw.

Kalendarz rzymski- kalendarz ten był uzależniony od faz księżyca, rozpoczynał się od równonocy wiosennej. W miesiącu tylko 3 dni miały nazwę. Kalendae- dzień kończący miesiąc księżycowy, był to dzień po nowiu. Nonae– 3 dni przed idami. Idus- dzień wyznaczający środek miesiąca, był to dzień po pełni.

Kalendarz juliański– wprowadzony w 46 roku p.n.e. przez Juliusza Cezara. To kalendarz słoneczny, opracowany przez greckiego astronoma Sosygenesa. W kalendarzu tym co czwarty rok był przestępny. Kalendarz juliański do dziś jest używany przez wiele kościołów.

Kalendarz gregoriański- wprowadzony ponad 400 lat temu przez papieża Grzegorza XIII. Ustalał on, że każdy rok ma 12 miesięcy i 365 dni, rok przestępny 366. Zastąpił on kalendarz juliański, w przeciwieństwie do niego skonstruowany tak, aby pory roku wypadały zawsze w tym samym czasie roku kalendarzowym. Kalendarz gregoriański jest do dziś powszechnie używany na całym świecie

Bibliografia

• Kuraś M., Kulik Ł., (2008),Historia innowacji związanych z pomiarem czasu
• Mrugalski Z., (2008),Czas i urządzenia do jego pomiaru
• Strojny B., (1938),Zarys nauki o zegarze

Autor: Patrycja Solska