Informatyka w zarządzaniu

Informatyka w zarządzaniu związana jest z wdrożeniem zróżnicowanych systemów w ramach technologii narzędzi informatycznych, które pozwalają na wspomaganie prawidłowej realizacji zróżnicowanych procesów zachodzących w przedsiębiorstwie.

Geneza powstania systemów informatycznych w obszarze zarządzania

Jak wskazuje J. Jaworski, geneza wdrożenia informatyki w obszar zarządzania obejmuje (J. Jaworski 2009, s. 23-39):

1. Lata 50. XX wieku- stworzenie pierwszego oprogramowania określanego jako systemy transakcyjne(ST), przeznaczonego do automatyzacji przy pomocy oprogramowania nieskomplikowanych obliczeń z zakresu wewnętrznych transakcji gospodarczych realizowanych w przedsiębiorstwie,
2. Lata 60. XX wieku- stworzenie systemów o charakterze informacyjno-decyzyjnym (SID), pozwalających na zapewnienie dostępności informacyjnej w działach zarządzających przedsiębiorstwem,
3. Przełom lat 60. i 70. XX wieku- wdrożenie systemów automatyzacji biura (SAB), scentralizowanych wokół obiegu dokumentacji oraz informacji niezbędnych dla pracowników biurowych,
4. Lata 70. XX wieku- wdrożenie systemów wspomagających (SWD), zapewniającego wsparcie decyzyjne, a także organizację przetwarzania oraz późniejszej prezentacji dostępnych danych,
5. Początek lat 80. XX wieku- wykształcenie się systemów ekspertowych funkcjonujących również obecnie, obejmujących scentralizowane bazy wiedzy oraz danych, mechanizmy wnioskowania, sektory dialogu oraz objaśnień, a także czerpania informacji,
6. Druga połowa lat 80. XX wieku- implementacja systemów wspomagania kierownictwa (SWK), zapewniających kontrolę organizacyjną oraz wykrywanie obszarów problemowych w zakresie przedsiębiorstwa,
7. Lata 90. XX wieku- stworzenie systemów klasy MRP, skoncentrowanych na usprawnienia funkcjonowania stref produkcyjnych w przedsiębiorstwie, a także najpopularniejszych obecnie systemów ERP, rozszerzonych o wspomaganie operacji księgowych, przepływów finansowych, działów HR oraz koordynację wszystkich elementów struktury przedsiębiorstwa.

W wyniku rozwoju technologii informatycznych w obszarach zarządzania, współcześnie są wykorzystywane wskazane systemy, realizujące poszczególne obszary działań.

Zasady wdrożenia technologii informatycznej w przedsiębiorstwie

Prawidłowe wdrożenie systemu informatycznego w obszarze działalności zarządczej przedsiębiorstwa związane jest z (P. Fajfer 2011, s. 76-77):

• zdefiniowaniem zakresu funkcjonowania systemu informatycznego, związanego z wyrażeniem etapowych działań podejmowanych w ramach implementacji, a także wskazaniem celowości wdrożenia systemu informatycznego w strukturę przedsiębiorstwa oraz określeniem poziomu dysponowanych zasobów ludzkich i pieniężnych,
• określeniem czasu przeznaczonego na wdrożenie systemu informatycznego, co związane jest z odgórnym założeniem dat zakończenia realizacji przedsięwzięcia,
• określeniem poziomu budżetowego przeznaczonego na projekt, co wiąże się ze wskazaniem niezbędnego poziomu nakładów pieniężnych przeznaczonych na implementowane wyposażenie techniczne, a także licencje, szkolenia czy utrzymanie prawidłowego funkcjonowania infrastruktury,
• wskazaniem zasobów ludzkich związanych z utrzymaniem niezawodności funkcjonowania systemów informatycznych,
• określeniem zasad zarządzania zmianami, co jest związane z wymagalnością rozważenia modyfikacji zachodzących w trakcie funkcjonowania wdrożonych systemów informatycznych oraz elastycznego dostosowania do zachodzących przeobrażeń.

Obszary wdrożenia systemów informatycznych

Zastosowanie narzędzi informatycznych w funkcjonowaniu przedsiębiorstw charakteryzuje się zróżnicowaniem wykorzystania. W związku z tym może znaleźć zastosowanie w każdym obszarze przedsiębiorstwa. Do najpopularniejszych kierunków wykorzystania systemów informatycznych należy zaliczyć (W. Wornalkiewicz 2020, s. 12;15):

• Działy finansów oraz księgowości,
• Gospodarkę materiałową,
• Dystrybucję
• Planowanie procesów produkcyjnych,
• Marketing,
• Zaopatrzenie,
• Zarządzanie zasobami ludzkimi.

Współczesne wyzwania systemów informatycznych w przedsiębiorstwach

Funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw ukierunkowane jest na zmodyfikowanie strategii działalności podmiotu w myśl koncepcji przemysłu 4.0, koncentrującego się na maksymalizacji wykorzystania systemów wirtualnych (L. Kiełtyka, K. Charciarek 2019, s.6). W związku z powyższym, systemy informatyczne znajdują szerokie spektrum zastosowania, między innymi tworząc (L. Kiełtyka, K. Charciarek 2019,s. 8, A. Trzop 2020, s. 234-235):

• Innowacyjne fabryki cyfrowe, oparte na pełnej wirtualizacji procesów realizowanych w przedsiębiorstwie. Poprzez wdrożenie wirtualnych systemów informatycznych, możliwe jest stworzenie cyfrowej bazy danych produkowanych wyrobów, przeprowadzanie zwirtualizowanych symulacji oraz procesów produkcyjnych.
• Systemy big data, oparte na informatycznej analizie złożonych danych gromadzonych w ramach poszczególnych procesów.
• Modele chmury obliczeniowej, pozwalające na zdalny oraz w pełni wirtualny dostęp do systemu zasobów udostępnianych użytkownikowi za pozwoleniem administratora, stwarzając warunki o pełnym stopniu bezpieczeństwa oraz dostępności.
• Wsparcie dla sztucznej inteligencji, realizowane poprzez konstrukcję złożonych algorytmów dla robotów, a także późniejsze ich wdrożenie, modyfikowanie oraz moderowanie.
• Wspieranie systemów RFID poprzez technologiczne tagowanie w stosunku do produktów.

Zalety wdrożenia systemów informatycznych

Do głównych zalet wdrożenia systemów informatycznych należy zaliczyć (B. Barbachowska 2019, s. 85):

• uzyskanie bieżącej oraz dokładnej wiedzy o stanie poszczególnych procesów w przedsiębiorstwie,
• możliwość natychmiastowej reakcji na występujące braki lub błędy zachodzące w realizacji procesów,
• zarządzanie poziomem zapasów,
• zwiększenie efektywności poziomu obsługi klienta,
• maksymalizacja wydajności pracy pracowników,
• maksymalizacja zysków przedsiębiorstwa,
• zwiększenie płynności przepływu informacji w przedsiębiorstwie,
• usprawnienie realizacji procesów wewnętrznych,
• wystandaryzowanie działań realizowanych w każdym dziale przedsiębiorstwa,
• wspomaganie szacunków finansowych,
• stworzenie możliwości prognozowania.

Bibliografia

• Barbachowska B. (2019), Wykorzystanie narzędzi informatycznych w zarządzaniu małymi i średnimi przedsiębiorstwami, Journal of Modern Science, t. 1(40)
• Bartoszewicz A. (red.) (2011),Informatyka w Zarządzaniu- Szanse i Zagrożenia, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, Garwolin, t. XII
• Chmielarz W. (2013), Zarządzanie projektami @ rozwój systemów informatycznych zarządzania, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
• Fajfer P. (2011), Wdrożenie systemu informatycznego- korzyści płynące z użytkowania systemu ERP, “Organizacja i Zarządzanie: kwartalnik naukowy”, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, nr 2
• Jaworski J. (2009), Nowoczesne technologie informacyjne w logistycznym zarządzaniu przedsiębiorstwem, Funkcjonowanie systemów logistycznych, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, Warszawa, t. 2
• Kiełtyka L. Charciarek K. (2019) Model zarządzania procesowego z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi Przemysłu 4.0, Przegląd Organizacji, nr 8
• Lech P. (2007),Metodyka ekonomicznej oceny przedsięwzięć informatycznych wspomagających zarządzanie organizacją, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
• Trzop A. (2020), Przegląd rozwiązań z zakresu przemysłu 4.0 stosowanych w obszarze logistyki, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Wornalkiewicz W. (2020), Informatyka w wybranych obszarach zarządzania, Svidler A.L., Berdiańsk

Autor: Szymon Uchto