Dyspozytor

Dyspozytor to osoba, która jest odpowiedzialna za efektywne i optymalne zarządzanie ludźmi, sprzętem i informacjami.

Zawód dyspozytora dzieli się na różne obszary w zależności od profilu działalności. Najbardziej rozpowszechniona jest działalność dyspozytora medycznego i transportu, jednak lista jest zdecydowanie obszerniejsza. Oto kilka przykładów podziału:

• dyspozytor służb ratunkowych (alarmowy)

1. dyspozytor medyczny
2. dyspozytor policji
3. dyspozytor pożarnictwa

• dyspozytor ruchu transportowego

1. dyspozytor transportu samochodowego
2. dyspozytor taxi
3. dyspozytor lotniczy
4. dyspozytor kolejowy

• dyspozytor usług

1. dyspozytor usług internetowych
2. dyspozytor usług kablowych
3. dyspozytor usług elektrycznych
4. dyspozytor usług wodociągowych

Zawód dyspozytora wiąże się z dużą odpowiedzialnością, dlatego istotną cechą jest odporność na stres i umiejętność pracy pod presją czasu. To oni podejmują decyzję kogo, kiedy i gdzie wysłać, oraz w jaki sprzęt wyposażyć jednostki delegowane. Dlatego szczególnie ważna jest umiejętność szybkiego podejmowania decyzji i analitycznego myślenia. Ponadto niezbędna jest znajomość topografii i umiejętność wykorzystania tego przy pracy na komputerze wyposażonym w programy do kierowania działaniami wysyłkowymi.

Charakterystyka pracy dyspozytora ruchu transportowego

Obowiązkiem dyspozytora zatrudnionego w firmie transportowo – logistycznej jest zapewnienie ciągłości wykonywanych zadań przewozowych. Osoba na tym stanowisku odpowiada m.in. za:

• optymalne planowanie transportu,
• nadzór nad kierowcami,
• organizację pracy floty własnych pojazdów,
• organizacje napraw i przeglądów podległego taboru,
• raportowanie pracy.

Ważną cechą dyspozytora transportu jest komunikatywność, ponieważ pozostaje on w stałym kontakcie ze swoimi podwładnymi, przekazując systematycznie aktualne dyspozycje, rady oraz pomoc w niespodziewanych zdarzeniach. Osoba ubiegająca się na to stanowisko musi posiadać wykształcenie minimum średnie.

Charakterystyka pracy dyspozytora medycznego

Zawód dyspozytora medycznego jest obarczony szczególnie dużą odpowiedzialnością. Osoby podejmujące pracę na tym stanowisku muszą posiadać odpowiednie wykształcenie z zakresu medycyny ratunkowej, które powinno być systematycznie doskonalone oraz trzyletnie doświadczenie w tym zakresie (Ł. Szarpak 2012, s. 71). Do dodatkowych zadań dyspozytorów medycznych należy zaliczyć (P. Gałecki i in. 2016, s. 58):

• bieżące zbieranie niezbędnych informacji od osób zgłaszających zdarzenie, a następnie przekazywanie informacji ratownikom medycznym,
• wsparcie i instruowanie w działaniach podejmowanych przez zgłaszającego zdarzenie,
• powiadamianie innych jednostek współpracujących w razie potrzeby.

Charakterystyka pracy dyspozytora usług

Zdecydowanie rzadziej spotykane jest określenie dyspozytor usług, co wynika z faktu, że osoby pełniące te obowiązki są określone częściej, jako pośrednicy. Obszar ich działalności związany jest z usługami internetowymi, kablowymi, czy elektrycznymi. Działania dyspozytorów usług dotyczą:

• kontakt z klientami,
• przyjmowanie zapytań i reklamacji,
• konfigurowanie usług,
• prowadzenie rejestrów usług.

Stanowisko pracy dyspozytora

Osoby pracujące, jako dyspozytorzy można kwalifikować, jako pracowników biurowych, ponieważ posiadają własne stanowiska zazwyczaj w bazie/ centrali przedsiębiorstwa. Dyspozytor samodzielnie wykonuje swoje obowiązki, jednak najczęściej pod nadzorem kierownika / głównego dyspozytora.

Bibliografia

• Drosio S. (2010) Komputerowe wspomaganie procesów informacyjno - decyzyjnych ratownictwa, Promotor, Kraków.
• Gałecki P. (red.) (2016) Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Plewa M. (2016) Miary jakościowe usług transportowych, "Journal of TransLogistics" vol. 2 nr 1.
• Szarpak Ł. (2012) Organizacja ratownictwa medycznego w Polsce, Promotor, Kraków.
• Zuratynski, P.(red) (2018) Zarządzanie w trakcie zdarzenia masowego/katastrofy przez dyspozytora medycznego w skoncentrowanej dyspozytorni medycznej, "Postępy Nauk Medycznych" nr 5/2018.
• Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (2006), Dz. U. 2006 Nr 191 poz. 1410.

Autor: Klaudia Szyrszeń

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.