Tekst źródłowy strony Ustawa o funduszach inwestycyjnych

'''[[Ustawa]] o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi z dnia 27 maja 2004 r.''' (Dz.U. 2004 Nr 146 poz. 1546). Ustawa formułuje zasady tworzenia oraz działania funduszy inwestycyjnych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

==TL;DR==
Artykuł omawia Ustawę o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi z 2004 roku, która reguluje tworzenie i działanie funduszy inwestycyjnych w Polsce. Artykuł przedstawia historię funduszy inwestycyjnych, budowę ustawy oraz rodzaje funduszy inwestycyjnych. Zwraca uwagę na zalety i wady funduszy inwestycyjnych oraz opisuje ich działanie.

==Historia funduszów inwestycyjnych i ich regulacji==
Jako pierwszy [[fundusz]] inwestycyjny uważa się fundusz Roberta Fleminga, który w 1863 r. w Wielkiej Brytanii utworzył Szkocko-Amerykański TrustInwestycyjny, na który wpłaty złożyli jego udziałowcy. Bardzo szybko zyskały na popularności [[fundusze]] inwestycyjne w Stanach Zjednoczonych, gdzie w latach 20. XX wieku działało już 400 funduszy. W Europie Środkowej [[rozwój]] funduszy inwestycyjnych nastąpił późno, po 1989 r. Pierwszy Polski fundusz inwestycyjny został utworzony w 1992 r (Czekaj J. (red.) 2017 s. 94).

Jako pierwsze regulacje prawne dotyczące funduszy inwestycyjnych w Polsce, uważa się Ustawę [[Prawo]] o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych z 22 marca 1991r. Zmiany przyniosła ustawa o funduszach inwestycyjnych z 1997r., po jej wdrożeniu, [[fundusze inwestycyjne]] stały się osobnymi masami majątkowymi, posiadającymi swoją [[osobowość]] prawną. Ustawa ta wyróżniała również podział funduszy na: otwarte, otwarte specjalistyczne, zamknięte, mieszane. Ostatnim aktem prawnym regulującym tworzenie i działalność funduszy inwestycyjnych jest właśnie Ustawa o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi z dnia 27 maja 2004 r., która jednak do roku 2016 funkcjonowała pod nazwą Ustawa o funduszach inwestycyjnych (A. Kidyba 2018).

==Budowa ustawy==
Ustawa zbudowana jest z 12 działów, które dzielą się wewnątrz siebie na rozdziały. Działy zawarte w ustawie zostały wypisane poniżej (Dz.U. 2004 Nr 146 poz. 1546):
* Dział I - Przepisy ogólne
* Dział II - Tworzenie i funkcjonowanie funduszy inwestycyjnych
* Dział III - [[Towarzystwo funduszy inwestycyjnych]]
* Dział IIIa - Alternatywna [[spółka]] inwestycyjna i zarządzający ASI
* Dział IIIb - Przejęcie kontroli nad spółkami nienotowanymi na rynku regulowanym i notowanymi emitentami
* Dział IV - [[Depozytariusz]]
* Dział V - Rodzaje funduszy inwestycyjnych
* Dział VI - Szczególne konstrukcje funduszy inwestycyjnych
* Dział VII - Szczególne typy funduszy inwestycyjnych
* Dział VIII - Łączenie funduszy inwestycyjnych otwartych, specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych i funduszy zagranicznych
* Dział VIIIa - Łączenie funduszy inwestycyjnych zamkniętych
* Dział IX - [[Zarządzanie]] zbiorczym portfelem papierów wartościowych
* Dział X - Obowiązki informacyjne i [[nadzór]] Komisji
* Dział XI - Przejęcie zarządzania funduszem inwestycyjnym i alternatywną spółką inwestycyjną oraz przekształcenie, rozwiązanie i [[likwidacja]] funduszu inwestycyjnego
* Dział XII - Działalność transgraniczna

<google>n</google>

==Fundusz inwestycyjny==
Fundusze inwestycyjne służą do wspólnego inwestowania środków różnych inwestorów na rynku kapitałowym. To zbiorowe lokowanie kapitału w instrumentach finansowych, jak również w innych aktywach. Jest to wygodna i w miarę bezpieczna forma inwestycji głównie dla drobnych inwestorów.
'''Zaletami funduszy inwestycyjnych są''' (J. Czekaj 2017, s. 94):
* Niższe [[koszty]] inwestycji,
* Płynność inwestycji,
* Odpowiednie i profesjonalne zarządzanie oszczędnościami,
* Bezpieczeństwo powierzonych środków poprzez rozproszenie ryzyka,
* Możliwość wyższych dochodów przy niższych kosztach.
'''Wady funduszów inwestycyjnych''' (J. Czekaj 2017, s. 94):
* Opłaty za zarządzanie,
* Nabywanie lub zbywanie jednostek uczestnictwa,
* Możliwość problemu ze zbyciem certyfikatu inwestycyjnego.

Fundusze inwestycyjne można podzielić według wielu kryteriów. Wyróżnia się 3 główne rodzaje funduszów inwestycyjnych ze względu na ich strukturę i konstrukcję (U. Banaszczak-Soroka 2008, s. 57-58):
* Fundusze otwarte (FIO) - Wyróżniają się nieograniczoną liczbą jednostek, które mogą zbywać. Są zobligowane do szybkiej zmiany posiadanej [[lokaty]] na gotówkę. Każdy może być uczestnikiem funduszu otwartego, zapewnia on równość praw i obowiązków. Fundusz ten musi prowadzić rejestr uczestników. Jednostki w funduszu otwartym nie są papierami wartościowymi natomiast podlegają dziedziczeniu.
* Fundusze zamknięte (FIZ) - Fundusze te emitują określoną ilość certyfikatów inwestycyjnych, przez co ograniczona jest liczba uczestników funduszu. Jednostki te są papierami wartościowymi, reprezentują takie same prawa majątkowe oraz są niepodzielne. Z powodu braku możliwości zbycia jednostek w dowolnym momencie, fundusz nie musi utrzymywać płynnych aktywów oraz rezerw.
* Specjalistyczne fundusze otwarte (SFIO) - Działają na zasadach funduszy otwartych lecz mogą ograniczać liczbę uczestników według preferencji i warunków określonych w statucie. Wcześniej określone zostają również warunki oraz termin odkupienia jednostek uczestnictwa.

==Działanie funduszu inwestycyjnego==
Fundusze inwestycyjne są osobami prawnymi, których działalność polega na lokowaniu środków pieniężnych różnych inwestorów, poprzez proponowanie im nabywania jednostek oraz certyfikatów inwestycyjnych w określonych instrumentach. Możliwości alokowania [[oszczędności]] poprzez fundusze inwestycyjne są takie same dla wszystkich uczestników rynku a wypracowany [[zysk]] jest dzielony poprzez inwestorów równomiernie co do włożonych wkładów (U. Banaszczak-Soroka 2008, s. 56-57).

{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Fundusz inwestycyjny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Fundusz powierniczy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Fundusz inwestycyjny otwarty]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Rynek pozagiełdowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Jednostka uczestnictwa]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Inwestor]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Obrót pozagiełdowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Bank spółdzielczy]]}} }}

==Bibliografia==
<noautolinks>
* Banaszczak-Soroka U. (2008), ''Instytucje i uczestnicy rynku kapitałowego'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Czekaj J. (red). (2008), ''Rynki Instrumenty i Instytucje Finansowe'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Karkowska R., Niewińska K. (2020), ''Analiza zmienności stóp zwrotu funduszy inwestycyjnych w Polsce'', Uniwersytet Warszawski
* Kidyba A. (red) (2018), ''Ustawa o funduszach inwestycyjnych. Komentarz. Tom I. Art. 1-157'', WKP, Warszawa
* ''Ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20041461546 Dz.U. 2004 nr 146 poz. 1546]
* Żebrowska-Suchodolska D., Karpio A. (2010), ''[https://sj.wne.sggw.pl/pdf/PEFIM_2010_n53_s322.pdf Polski rynek otwartych funduszy inwestycyjnych na tle rynku europejskiego]'', Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, nr 54
</noautolinks>

{{a|Marta Mieszczak}}

{{law}}
[[Kategoria:Akty prawne]]

{{#metamaster:description|Ustawa o funduszach inwestycyjnych - przepisy regulujące tworzenie i funkcjonowanie funduszy inwestycyjnych w Polsce. Znajdziesz tu informacje o zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.}}