Opcja walutowa
Opcje walutowe od kilkunastu lat są stosowane w krajowym obrocie gospodarczym jako instrument minimalizujący ryzyko kursowe. Oferują one kontrahentom (w tym eksporterom) wiele korzyści, m.in. możliwość zabezpieczenia przed ryzykiem zmiany kursu walutowego czy ograniczenie kosztów transakcji do wysokości płaconej premii opcyjnej[1].
Cechy opcji walutowej
Opcja walutowa to porozumienie między stronami, w ramach którego jedna ze stron uiszcza premię i otrzymuje prawo kupna (sprzedaży) waluty po określonym kursie w późniejszym okresie. Stronami transakcji są: nabywca (posiadacz) przyjmujący pozycję kupującego (tzw. długą) oraz wystawca przyjmujący pozycję sprzedającego, tzw. krótką. Nabywca opcji ma prawo, wystawca zaś obowiązek kupna (sprzedaży) waluty na żądanie posiadacza opcji. Kosztem opcji dla nabywcy jest jej premia (opłata za nabycie), stanowiąca analogicznie zysk dla wystawcy[2].
Rodzaje opcji walutowych
W zależności od tego, czy nabywca opcji kupuje prawo do kupna, czy prawo do sprzedaży, można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje opcji[3]:
- opcję kupna (opcja call) - prawo do kupna określonej waluty,
- opcję sprzedaży (opcja put) – prawo do sprzedaży określonej waluty.
Pierwsza z nich daje kupującemu opcję prawo do nabycia waluty po określonym w momencie zawierania transakcji kursie rozliczeniowym, zaś wystawca ma obowiązek po tym kursie rozliczyć się z nabywcą w dniu rozliczenia opcji. Opcja sprzedaży daje nabywcy prawo do sprzedaży waluty obcej po określonej z góry cenie w ustalonym momencie w przyszłości, a wystawca opcji zobowiązuje się nabyć daną ilość waluty obcej na żądanie nabywcy po określonej cenie w ustalonym terminie[4].
Opcje standardowe (tzw. waniliowe) dzieli się na[5]:
- opcje europejskie (european vanilla) – mogą zostać zrealizowane tylko w określonym dniu, w którym wygasają;
- opcje amerykańskie (american vanilla) – mogą zostać zrealizowane przez kupca w każdym dniu roboczym, aż do dnia wygaśnięcia opcji.
Zarówno opcja europejska, jak i amerykańska może być opcją kupna (call) lub opcją sprzedaży (put).
