Oligarchia

Z Encyklopedia Zarządzania

Oligarcha - (gr. ὀλίγος - "mało" i ἄρχω - "władza") w języku potocznym jest to człowiek zamożny, przedstawiciel wielkiego biznesu, dominujący w jakiejś branży, który posiada silny wypływ polityczny i wywiera presje na rządzących danym państwem. Ponadto, członkowie oligarchii tworzą mało liczną grupę, która jest uprzywilejowana oraz wewnętrznie powiązana. Historycznie, znaczenie słowa "oligarcha", odnosiło się do osoby, która wchodziła w skład małej grupy sprawującej rządy, wywodzącej się z arystokracji rodowej, bądź majątkowej.

Etymologia

Słowo "oligarcha" pochodzi z języka greckiego i oznacza "możnowałdcę".

Historia oligarchii

Przykłady współczesnych oligarchów

Obecnie zjawisko oligarchii jest widoczne głównie w krajach byłego Związku Radzieckiego, tj. Rosja, Ukraina, gdzie większość bogaczy to oligarchowie paliwowi. Przedstawicielami rosyjskiej oligarchii jest między innymi Roman Abramowicz, który swoją pozycję zbudował poprzez działalność w branży gazowniczej za rządów Borysa Jelcyna. Również Michaił Chodorkowski uzyskał miano oligarchy, dzięki swojej firmie Jukos (przedsiębiorstwo naftowe). Na Ukrainie sytuacja oligarchii jest również zauważalna. Przedstawicielami owej grupy u naszych wschodnich sąsiadów są między innymi Rinat Achmetow (metalurgia, bankowość, kopalnie węgla kamiennego), Petro Poroszenko, potentat rynku cukierniczego czy Dmytro Firtasz, który swoje bogactwo i wpływy osiągnął działalnością w gazownictwie.

Oligarchia jest obecna również w innych państwach. Najczęściej spotykana jest w krajach o ustroju komunistycznym, czego najlepszym przykładem są Chiny. Tam, władza przekazywana jest w obrębie wąskiego, uprzywilejowanego grona, które z pokolenia na pokolenie utrzymuje swoje wpływy w Państwie Środka.

Oligarchia w Polsce

W Polsce zjawisko oligarchii również można zaobserwować. Podczas przemian ustrojowych oraz zmian gospodarczych w latach 90. XX wieku, również w naszym kraju pojawiła się grupa biznesmenów, którzy szybko zbudowali swoje bogactwo oraz zyskali wpływy polityczne. Mianem „oligarcha” opinia publiczna określa najczęściej takie osoby jak Ryszard Krauze, znany biznesnem, który dorobił się dzięki inwestycjom w finansach, budownictwie, wydobyciu ropą naftową czy branży informatycznej. Innymi przykładami są również Zygumnet Solorz-Żak działający w telekomunikacji, mediach, finansach czy Lew Rywin, niedyś wpływowy przedsiębiorca przemysłu filmowego i mediów. Nieżyjący już biznesmeni, tacy jak Aleksander Gudzowaty (gazownictwo) czy Jan Kulczyk (nieruchomości, ropa naftowa, gaz ziemny, infrastruktura, energetyka) również byli nazywani przez opinię publiczną "polskimi oligarchami" z racji ich licznych konotoacji politycznych.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

W odniesieniu do polskich przedsiębiorców określenie „oligarcha” ma wyraźnie negatywny wydźwięk i pojawia się w kontekście interesów przedsiębiorcy z państwem. Prywatyzacje strategicznych przedsiębiorstw, państwowe przetargi, państwowe inwestycje czy zainteresowanie strategicznymi sektorami gospodarki powodują, że opinia publiczna posługuje się pojęciem „oligarcha” na określenie właścicieli firm współpracujących z instytucjami państwowymi (nie tylko przedsiębiorstwami państwowymi, ale także ministerstwami i centralnymi urzędami). Towarzyszą temu często pytania: Dlaczego on wygrał przetarg? Dlaczego jest pośrednikiem w tej transakcji? Którzy politycy go wspierają? Czy politycy odwdzięczają się za przedwyborcze wsparcie (finansowe)? Jak załatwia się interesy z państwem?

<ref name= https://books.google.pl/books?id=WFcCAAAAQAAJ&pg=PA42&dq=oligos+arche&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjF7IuYo7rwAhXFpIsKHTyNA68Q6AEwAHoECAAQAg</ref>

Przypisy


Bibliografia

At work.png

To jest zalążek artykułu.
Jeśli posiadasz kompetencje i uprawnienia, możesz go rozbudować.
Usuń tę informację po rozbudowie hasła

Autor: Adam Matusik