Ładunek ponadgabarytowy

Zdefiniowanie terminu „ładunek ponadnormatywny”, przez rozpatrzenie jego charakterystyki w ujęciu transportu drogowego, jak również z punktów widzenia innych gałęzi transportu, możemy stwierdzić, że determinantami „ponadnormatywności” są wymiary lub ciężar ładunku, ale również osiągalna przestrzeń ładunkowa w środku transportu i dopuszczalne naciski na powierzchnię ładunkową (W. Galor, A. Krzyżan 2011, s. 695).

Bardzo istotnym elementem jest również kształt transportowanego ładunku. W kontekście cech, które określają ładunki ponadnormatywne najtrafniejsza i ujmująca każdą z gałęzi transportu, jest definicja, że ładunek ponadgabarytowy (nazywany również ponadnormatywnym) to taki ładunek, który po załadowaniu na zestaw transportowy przekracza jeden lub kilka czy kilkanaście parametrów (szerokość, wysokość, długość, masa). W związku z tym transport tego rodzaju ładunku jest bardzo trudny (K. Grzybowska 2009, s. 226).

Ładunek ponadgabarytowy w odniesieniu do transportu kolejowego

W odniesieniu do transportu kolejnego ładunek ponadnormatywny definiowany jest jako przesyłka, której nie można przetransportować bez naruszenia skrajni ładunkowej wagonów lub przekroczenia dozwolonego nacisku na oś wagonu lub metr bieżący szyny oraz w sytuacji , gdy oba te niezbędne aspekty są spełnione jednocześnie . W porównaniu do transportów drogowych, do ich zdefiniowania nie używa się aż tak mnogiego słownictwa. Ładunek ponadgabarytowy, transportowany przy

1. wykorzystaniu taboru kolejowego, określa się pojęciem „przesyłki nadzwyczajnej”, która ze względu na:
2. wymiary, masę i kształt;
3. trasę przewozu;
4. wykorzystany tabor przewozowy i zabezpieczenie ładunku na nim;
5. sposoby załadunku i wyładunku,

Niezbędna jest precyzja podczas transportu oraz zachowania właściwych warunków, jakie zostały określone przez przewoźnika kolejowego (R. Rudziński, M. Kowalska 2012, s. 347).

Ładunek ponadgabarytowy w odniesieniu do transportu morskiego

W odniesieniu do transportu morskiego ładunek ponadnormatywny jest określany jako jednostka ładunku drobnicowego (czyli „policzalnego” a nie sypkiego), którego parametry są większe niż typowy, standardowe parametry przyjęte dla drobnicowych jednostek ładunkowych (A. Galor, W. Krzyżan 2011, s. 696).

Ich waga może być określana nawet w tysiącach ton, a wymiary- osiągać kilkaset lub kilkadziesiąt metrów. W tym przypadku wyróżnić możemy dwa rodzaje ładunków ponadnormatywnych, są to ładunki ponadgabarytowe:

1. Superciężkie i Ciężkie, które z ze względu na to iż charakteryzują się większą wagę czy też wymiarami w odniesieniu do typowych ładunków wymagają wykorzystania właściwych technik przeładunkowych i przystosowanych jednostek transportowych.
2. Ładunki Superciężkie występują wówczas, gdy ich waga osiąga nawet do kilkudziesięciu tysięcy ton a wymiary – do kilkuset metrów. Ładunki ponadgabarytowe ciężkie to takie ładunki których waga określana jest na kilka do kilkunastu tysięcy ton i wymiarach do kilkudziesięciu / kilkuset metrów (B. M. Christowa 2011, s. 469).

Przewóz ładunków ponadgabarytowych

W kontekście ładunków ponadnormatywnych relatywnie często określa się jako ładunki specjalne, których transportowanie dokonuje się przy wykorzystaniu:

1. Statku specjalistycznego (tzw. ciężarowca) o wysokiej wytrzymałości dna ładowni i pokładzie oraz wyposażonego w dźwigi o nośności od 150 ton i dużą liczbę uchwytów mocujących;
2. Statku ro–ro, w przypadku, którego transport ładunku statkiem odbywa się na specjalnym podwoziu (przyczepie) lub na taborze transportu drogowego, które odpowiednio: są wciągane lub wjeżdżają samodzielnie;
3. Kontenera morskiego - za ponadgabarytowe ładunki przewożone kontenerami możemy uznać takie, które przekraczają jeden z wymiarów ładownych kontenera 20 lub 40 stopowego; − przekraczające ładowność tzw. kontenera ciężkiego 20– lub 40– stopowego (Sikorski 2008, s. 232).

Ładunek ponadgabarytowy w odniesieniu do transportu drogowego

W odniesieniu do transportu drogowego istota ŁPN charakteryzuje się największym skomplikowaniem. O takim ładunku wspominamy w momencie, gdy po załadunku jego wymiary lub waga będą większe niż maksymalne, dozwolone parametry standardowego zestawu drogowego lub zestawu z przyczepą. Wymiary te dotyczą:

1. dozwolonej długości pojazdów: - zestawu złożonego z pojazdu samochodowego i przyczepy – 18,75 m; - zestawu z naczepą (pojazdu członowego) – 16,5 m;
2. największej możliwej szerokości pojazdów: - dla wszystkich pojazdów – 2,55 m; - dla pojazdów typu furgon (chłodni) – 2,60m;
3. największej możliwej wysokości – 4,0 m,
4. dozwolonej masy całkowitej: - 40 t dla pojazdów zarejestrowanych po 13.03.2003 roku; - 42 t dla pojazdów zarejestrowanych przed 13.03.2003 roku (A. Galor, W. Galor 2010, s. 115).

Bibliografia

• Galor A., Galor W. (2010). Problematyka krajowego transportu ładunków ponadnormatywnych w aspekcie przewozów w regionie południowego Bałtyku, [w:] „Logistyka” 2010, nr 2.
• Grzybowska K. (2009). Podstawy logistyki, "Difin", Warszawa.
• Sikorski P. M. (2008), Spedycja w praktyce - wiek XXI, "PWT", Warszawa.
• Galor A, Krzyżan W. (2011), Mocowanie ładunków ponadnormatywnych (ŁPN) w transporcie morskim, [w:] „Logistyka”, nr 3.
• Christowa – Dobrowolska M. (2011), Logistyka i technika transportu ładunków nienormatywnych drogą wodną [w:] „Logistyka” nr 5.
• R. Rudziński, M. Kowalska (2012), Istota i charakterystyka ładunków ponadnormatywnych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Administracja i Zarządzanie", nr 95.