Konsolidacja przedsiębiorstw

Konsolidacja to są „wszelkie działania służące wzmocnieniu dotychczasowego wewnętrznego potencjału rozwojowego przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim świadome, celowe łączenie przedsiębiorstw w celu poszukiwania sposobności wzrostu zewnętrznego „(C.Suszyński 2003, s. 197). Termin konsolidacja oznacza działania związane z praktycznym powiązaniem dwóch i więcej podmiotów. Integracja jest konieczną zasadą powodzenia procesu połączenia podmiotów, a więc ważnym elementem zarządzania przedsiębiorstwem na tym poziomie zachodzących zmian (A.Kotas 2013, s.88). Według ustawy o rachunkowości, pojęcie konsolidacji jest wyjaśnione jak połączenie sprawozdań finansowych przedsiębiorstw, które stanowią grupę kapitałową poprzez dodawanie określonych elementów ze sprawozdania finansowego głównego przedsiębiorstwa i przedsiębiorstw zależnych (Ustawa o rachunkowośći 2021, s.13). „Metoda konsolidacji, czyli sposób postępowania, którego konsekwentne i odpowiednie do sytuacji stosowanie prowadzi do osiągnięcia zamierzonego celu, decyduje o obrazie sytuacji finansowej i majątkowej grupy kapitałowej” [E.Piątek 2007, s.165]. Rozpoczynając proces konsolidacji przedsiębiorstw trzeba wymienić najpierw jednostki, które będą brać udział w tym procesie, wspominając o tym w jakim stopniu te jednostki będą uzależnione od przedsiębiorstwa dominującego i o sposobie ujęcia finansowych danych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym (M.Remlein 2002, s.121).

Płaszczyzny konsolidacji przedsiębiorstw

Da się rozróżnić 4 główne płaszczyzny konsolidacji przedsiębiorstw, a mianowicie to są takie płaszczyzny jak [Suszyński 2003, s. 196]:

1. Płaszczyzna ekonomiczna – brane pod uwagę są problematyki zawiązane z rynkiem, własnością, zasobami i przedmiotem działalności przedsiębiorstw, które będą brać udział w procesie konsolidacji,
2. Płaszczyzna techniczno-organizacyjna – w tej płaszczyźnie chodzi o wszystkie funkcje, które pełnią przedsiębiorstwa, procesy i struktury organizacyjne przedsiębiorstw,
3. Płaszczyzna społeczna – chodzi tutaj o zasoby ludzkie przedsiębiorstw, kultury organizacyjne oraz wartości i cele organizacyjne,
4. Płaszczyzna legalizacyjna– tutaj wspomina się o formach prawnych i regułach konsolidacji przedsiębiorstw;

Metody konsolidacji przedsiębiorstw

Mówiąc o konsolidacji można też wyróżnić trzy różne metody przeprowadzenia konsolidacji przedsiębiorstw. „Wybierając metodę konsolidacji, przyjętą później do sporządzenia sprawozdań finansowych, w dużym stopniu decyduj siła oddziaływania pomiędzy jednostkami grup i spełnienie innych wymogów określonych w ustawie” (Chluska, 2006, s.83). Da się wyróżnić następujące metody konsolidacji przedsiębiorstw:

1. Metoda konsolidacji pełnej – według Art. 60. Ust. 1. „Metoda konsolidacji pełnej polega na sumowaniu, w pełnej wartości, poszczególnych pozycji odpowiednich sprawozdań finansowych jednostki dominującej i jednostek zależnych, dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 2 i 6, oraz innych korekt, o których mowa w ust. 8–9” (Ustawa o rachunkowośći 2021, s.90).
2. Metoda praw własności – według Art. 63. Ust. 1. „Metoda praw własności polega na wykazaniu w aktywach trwałych bilansu pozycji „Udziały w jednostkach podporządkowanych wyceniane metodą praw własności”, w cenie ich nabycia powiększonej lub pomniejszonej o, przypadające na rzecz jednostki dominującej, wspólnika jednostki współzależnej lub znaczącego inwestora zwiększenia lub zmniejszenia kapitału własnego jednostki podporządkowanej, jakie nastąpiły od dnia objęcia kontroli, uzyskania współkontroli lub znaczącego wpływu do dnia bilansowego, w tym zmniejszenia z tytułu rozliczeń z właścicielami, z tym, że udział w zysku (stracie) netto jednostki podporządkowanej koryguje się o odpis wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, oraz odpis różnicy w wycenie aktywów netto wg ich wartości godziwych i księgowych, przypadających na dany okres sprawozdawczy” (Ustawa o rachunkowości 2021, s.93).
3. Metoda konsolidacji proporcjonalnej – według Art. 61. Ust. 1. „Zastosowanie metody proporcjonalnej w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym polega na sumowaniu poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych wspólnika jednostki współzależnej, w pełnej wartości, z częścią wartości poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych jednostek współzależnych, proporcjonalną do posiadanych przez jednostki grupy kapitałowej objęte konsolidacją udziałów, dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 2 i 6 oraz innych korekt, o których mowa w ust. 8” (Ustawa o rachunkowości 2021, s.91).

Bibliografia

• Chluska J.(2006).,Kosztowe aspekty zarządzania, Politechnika Częstochowska, Częstochowa, s.83
• Kaczyński S.(2013)., [http://www.zif.wzr.pl/pim/2013_1_2_7.pdf [URL Konsolidacja, kooperacja czy konkurowanie –

sposobem na budowanie przewagi konkurencyjnej i przetrwanie przedsiębiorstwa]] Zarządzanie i finanse, s.95

• Kotas A.(2013)., [URL Znaczenie ryzyka w procesie przejęć przedsiębiorstw]Znaczenie ryzyka w procesie przejęć przedsiębiorstw, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków, s.88
• Piątek E.(2007).,Polityka bilansowa grupy kapitałowej, wydawnictwo CeDeWu, Warszawa, s.165
• Remlein M.(2002)., Skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych, Akademia Ekonomiczna, Poznań, s.121
• Suszyński C.(2003)., Restrukturyzacja konsolidacja globalizacja przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s.196-198
• [URL Ustawa o rachunkowości](2021), Dz.U. z 2021 r.poz.217

Autor: Yuliia Ivanitska

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.