Proletariat

Proletariat – (z łac. proletarius „należący do najuboższej klasy) klasa społeczna, należąca do najuboższych, utrzymywali się, ze sprzedaży swojej pracy. Mianem tym nazywani byli najczęściej robotnicy pracujący w fabrykach.

Wczesna historia

W starożytnym Rzymie mianem proletariuszy byli nazywani obywatele, ograniczeni w swoich prawach, nie płacący podatków na rzecz państwa. Dla państwa byli warstwą reproduktorów, zwiększająca populacje, nie przynoszącą zysków jedynie będąca na ich utrzymaniu. Władza musiała wspierać tą warstwę społeczną przekazując im darmowe zboże i inne produkty. Zmniejszająca się ilość rekrutów do armii rzymskiej, spowodowała reformy jakie wprowadził Gajusz Mariusz na przełomie II i I p.n.e. Nie spełniający do tej pory kryteriów proletariusze zostali wcieleni do armii, dostając za swoje usługi niewielki żołd.

W czasie rewolucji przemysłowej

Proletariat fabryczny powstał w czasie rewolucji przemysłowej w XIX wieku. Tak nazwana została grupa społeczna pracująca w fabrykach. W tamtym okresie rolnictwo przestawało być wystarczający źródłem utrzymania, wiele zakładów rzemieślniczych i manufaktur zaczęło upadać. Ludność zaczęła szukać innego źródła utrzymania, zaczęto przenosić się do miast i pracować na rzecz fabryk.

Według Karola Marksa proletariat to warstwa społeczna nie posiadająca środków produkcji , będąca w z burżuazją w konfliktowych relacjach przez cały okres trwania ich stosunku. Podzielił on społeczeństwo na dwie klasy: kapitalistów- i proletariuszy.

• Kapitaliści- byli posiadaczami takich wartości jak ziemia, kapitał finansowy, fabryki. Według Marksa pochłaniali oni większość wartości dodanej ( wartość jaką nabyło dobro podczas procesu produkcji)
• Proletariusze – robotnicy, którzy byli siłą napędzająca proces produkcji. Nie posiadali dóbr, ich wartością była praca własnych rąk jaką mogli zaoferować.

Waśń, pomiędzy tymi klasami społecznymi Karol Marks zdefiniował stwierdzeniem, że skoro dodatkowa wartość produktu zawdzięczamy robotnikom, to właściciel produkcji jest tu elementem zbędnym.

Bibliografia

• Engels M.(1875) List Engelsa do Augusta Bebla1 https://www.marxists.org/polski/marks-engels/1875/letters/75_03_28.htm,
• Kumaniecki K.(1964) Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu Warszawa s. 357,
• Lipowidz M.(2014) Idea sprawiedliwości w myśl Karola Mraksa https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/3237/1/06-Lipowicz.pdf,
• Lenin W.I.(1979) Trzy źródła i trzy części składowe Marksizmu. W: Włodzimierz Lenin: Karol Marks (Krótki szkic biograficzny wraz z wykładem marksizmu); Trzy źródła i trzy części składowe Marksizmu. Wstępem opatrzył Stanisław Rainko. Warszawa: Książka i Wiedza, s. 45-52, seria: Popularna biblioteka klasyków marksizmu-leninizmu,
• Marks K. (1865)Płaca ,cena i zysk http://bc.gbpizs.gov.pl/Content/1605/3283%20KPiP%20P%C5%82aca,%20cena%20i%20zysk.pdf,

Socjologia

Autor: Róża Kaczor