Cena emisyjna
| Cena emisyjna |
|---|
| Polecane artykuły |
Cena emisyjna [ang. issue proce] jest to cena, po której spółka akcyjna zbywa akcje akcjonariuszom w obrocie pierwotnym. Innymi słowy każda akcja posiada swoją cenę emisyjną, czyli cenę za którą sprzedajemy akcję akcjonariuszom na rynku pierwotnym. Organem, który wyznacza cenę emisyjną spółki jest zasadniczo walne zgromadzenie. Ze względów praktycznych dopuszcza się także oznaczanie jej przez zarząd lub radę nadzorczą. Cena emisyjna nie może być niższa od ceny nominalnej akcji, może być natomiast wyższa lub równa.
W takim przypadku nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego. Nadwyżka ta musi być w całości uiszczona przed zarejestrowaniem podwyższenia kapitału. (Z. Krzyżkiewicz, 2006 s. 102)
Cena emisyjna to cena po jakiej emitent może kupić obligacje. Najczęściej zależy ona od popytu na dane obligacje oraz od wielkości ich oprocentowania. Gdy założymy, że wartość nominalna obligacji jest równa 100 jednostek to możemy wyróżnić trzy warianty kształtowania się ceny emisyjnej. Są to następujące warianty:
- Gdy cena emisyjna jest większa od 100, mamy do czynienia z obligacją z tak zwaną premią.
- Gdy cena emisyjna jest mniejsza od 100, mamy do czynienia z obligacją z tak zwanym dyskontem.
- Gdy cena emisyjna jest równa 100, mamy do czynienia z ceną równą wartości nominalnej.
"Cena emisyjna jest kontrowersyjnym elementem [[[oferta]] publiczna| oferty publicznej]. Dochodzi tu do najbardziej konfliktowej sytuacji w całym procesie, gdyż wzajemne interesy emitenta i inwestora są zdecydowanie przeciwstawne." (B. Duszek, 2005, s. 27-28)
Cena emisyjna występuje w certyfikatach emisyjnych (nie posiadają one ceny nominalnej). Wysokość tej ceny jest zależna od wpłat na fundusz inwestycyjny. Przy pierwszej emisji tych certyfikatów wpłaty te są jednocześnie wpłatami na kapitał inwestycyjny. Cena emisyjna certyfikatów po drugiej i kolejnej emisji nie może przyjmować niższych wartości niż wartość aktywów netto funduszu przypadającego na dany certyfikat według wyceny aktywów, która została dokonana na 7 dni przed startem zapisów na certyfikaty następnej emisji z wyjątkiem gdy statut funduszu inwestycyjnego wyznaczy maksymalną różnicę między ceną emisyjną a wartością aktywów netto funduszu, który jest przypisany określonemu certyfikatowi. (J. Ostaszewski, 2013, s. 516)
Czynniki wyznaczania ceny emisyjnej
- Bieżąca i przewidywana sytuacja finansowa spółki,
- Wartość księgowa spółki,
- Ogólny stan koniunktury,
- Ogólny stan rynku wtórnego (hossa czy bessa),
- Wartość akcji innych spółek z tej branży,
- Przewidywane wykorzystanie środków uzyskanych z emisji akcji.
Zasady ustalania
Cena emisyjna akcji nie może być zbyt wysoka, gdyż emisja może nie dojść do skutku. Natomiast zbytnie obniżenie ceny emisyjnej pozbawia spółkę wpływów z emisji, które nie zawsze mogą zostać zrekompensowane korzyściami pojawiającymi się w obrocie wtórnym wskutek wzrostu ceny rynkowej akcji. Władze spółki powinny korzystać z wyceny dokonanej przez inny podmiot, np. dom maklerski czy gwaranta, aby optymalnie ustalić wysokość ceny emisyjnej. Cena emisyjna nie musi być jednolita. Często jest różnicowana dla drobnych inwestorów oraz nabywców znacznych pakietów akcji czy stosowanie obniżonych cen dla gwarantów emisji. (Z. Krzyżkiewicz, 2006 s. 102) es Ustalona cena emisyjna jest jednym z najprostszych, ale najmniej elastycznych rozwiązań. Nie pozwala ona bowiem na dostosowanie oferty do aktualnej sytuacji panującej na rynku. Cenę emisyjna jest ustalana przez emitenta na podstawie danych ze zebranych deklaracji inwestorów instytucjonalnych.
Metody ustalania ceny emisyjnej walorów
W historii ofert publicznych pojawiało się kilka metod określania ceny emisyjnej. Możemy wyróżnić:
- Metoda stałej ceny,nazywana również subskrypcją z "sztywną" ceną. Inwestorzy nabywają emitowane papiery wartościowe po stałej cenie, którą określa remitent, lub w porozumieniu ze swoim doradcą inwestycyjnym. Spółka zapewnia sobie w ten sposób uzyskanie pewnej stałej kwoty kapitału, pod warunkiem, że wszystkie akcje zostaną rozprowadzone. Ustalenie tej ceny jest bardzo trudne. Ustalenie zbyt wysokiej lub zbyt niskiej ceny może doprowadzić do niewykorzystania możliwości rynkowych.
- Metoda zmiennej ceny. Inwestorzy chcący nabyć akcje spółki-emitenta muszą przystąpić do przetargu. Cena zostaje wówczas ustalona na podstawie ofert zgłoszonych przez inwestorów. Metoda ta jest zalecana szczególnie w sytuacji stosunkowo dużej nadwyżki popytu nad podażą na rynku kapitałowym, a także, gdy spółka sama ma trudności z określeniem poziomu ceny emisyjnej waloru. Stosując tą metodę można zebrać więcej kapitału niż w poprzednim przypadku, ponieważ nabywcami akcji zostaną tylko Ci inwestorzy, którzy zgłosili chęć ich zakupu po najwyższej cenie. Natomiast w przypadku, gdy występuje nadwyżka podaży metoda ta może nie dać spółce spodziewanych korzyści w przypadku braku popytu. (W. Dębski, 2003)
Bibliografia
- Dębski W., (2003, 2014), Rynek finansowy i jego mechanizmy podstawy teorii i praktyki, PWN, Warszawa
- Dudycz T., (2013), Działalność inwestycyjna spółek debiutujących na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław
- Duszek B., (2005), Jak pozyskać kapitał z giełdy?, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, Warszawa
- Krzyżkiewicz Z., (2006), Leksykon bankowo-giełdowy, Poltext, Warszawa
- Machała R.,, (2014), Zarządzanie finansami i wycena firmy, Oficyna wydawnicza Unimex, Wrocław
- Malczewski R., (2008), Słownik finansów i bankowości, PWN, Warszawa
- Ostaszewski J. (red.), (2013), Finanse Difin, Warszawa
- Podstawka M., (2017) , Finanse instytucyjne, instrumenty, podmioty, rynki, regulacje, PWN, Warszawa
Autor: Olga Raźny, Sylwia Markowska
