Arkusz zleceń
| Arkusz zleceń |
|---|
| Polecane artykuły |
Arkusz zleceń to zestawienie przekazanych na giełdę zleceń, które są uporządkowane według cen na określony papier wartościowy. To kluczowe pojęcie przy wyznaczaniu kursu. Zlecenia w trakcie notowań ciągłych są realizowane na bieżąco lub trafiają do arkusza zleceń czekając na propozycję przeciwnej oferty, która umożliwi zawarcie transakcji. Dwoma priorytetami obowiązującymi przy ich realizacji są: czas złożenia zlecenia oraz cena. W sytuacji przekazania na giełdę zleceń z taką samą ceną, pierwsze zostaje zrealizowane to przekazane na nią wcześniej (M. Krzywda 2007, s. 10).
Zastosowanie arkusza zleceń
Składane przez inwestorów zlecenia wprowadza się do systemu komputerowego i układa w arkuszu, a następnie dzieli się je na zlecenia kupna oraz sprzedaży i sortuje. Zlecenia sprzedaży sortuje się rosnąco, a zlecenia kupna malejąco. Na jego podstawie ustala się które zlecenia będą zrealizowane, a które będą musiały zaczekać. W arkuszu zleceń jest zawartych dużo informacji na temat uczestników rynku oraz jego stanu. Liczba zleceń pozwala zorientować się jacy uczestnicy je złożyli. Mały wolumen jednego zlecenia świadczy o tym, że składali je mali inwestorzy, a gdy jest duży to pochodzą one od dużych inwestorów. W uproszczonej wersji arkusza znajdują się podstawowe pola waloru, takie jak (A. Jagielnicki 2013, s. 71):
- liczba zleceń kupna,
- wolumen kupna,
- kurs kupna i sprzedaży,
- wolumen sprzedaży,
- liczba zleceń sprzedaży.
W wersji bardziej rozbudowanej dodatkowo można znaleźć informacje dotyczące nazwy waloru, kursu odniesienia z ubiegłej sesji, minimalnego i maksymalnego kursu otwarcia, procentowej zmiany kursu podczas sesji, kursu, wolumenu i czasu ostatniej transakcji, wolumenu narastająco podczas sesji czy wartości transakcji, które zostały zawarte podczas sesji. W arkuszu zleceń widoczne są wszystkie zmiany zachodzące na rynku, które sygnalizuje się odpowiednimi kolorami. Wzrost wielkości widoczny jest na zielono, a spadek na czerwono. Dzięki biurom maklerskim możliwy jest podgląd arkusza zleceń. Najczęściej jedną ofertę można zobaczyć bezpłatnie, a za więcej trzeba już zapłacić (A. Jagielnicki 2013, s. 72).
Podział zleceń w obrocie giełdowym
Podstawowym podziałem zleceń, który stosuje się w obrocie giełdowym jest podział na dwie kategorie: zlecenia z limitem ceny oraz zlecenia bez limitu ceny.
Zlecenia z limitem ceny są składane przez inwestorów chcących dokonać transakcji po określonej cenie. Zlecenia te dają możliwość dokładnego wyboru kursu (limitu ceny) zakupu lub sprzedaży danego instrumentu. Limit maksymalnego kursu zakupu to w zleceniu kupna najwyższa wartość za jaką inwestor może kupić instrument, a w zleceniu sprzedaży taki limit określony jest przez najmniejszą wartość za jaką chce on go sprzedać. Często dochodzi do sytuacji, w której inwestor jest zmuszony do poczekania na realizację zlecenia, ponieważ nie istnieje na rynku żadna przeciwstawna oferta odpowiadająca jego oczekiwaniom co do ceny transakcji, a aktualna oferta nie jest dla niego wystarczająco satysfakcjonująca. Inwestor może także kupić lub sprzedać instrument po bardziej korzystnej dla niego cenie niż ta określona w zamówieniu wtedy, kiedy zostaje ona zawarta po kursie oczekującym w arkuszu zleceń.
Zlecenia bez limitu ceny skierowane są do inwestorów, którym zależy na nabyciu lub sprzedaży instrumentu w jak najszybszym czasie, a nie w konkretnej cenie. Nie jest dla nich ważne dokonanie transakcji po ściśle określonym kursie, tylko samo jej zawarcie. Zlecenia te można podzielić na trzy rodzaje: zlecenia po każdej cenie, zlecenia po cenie rynkowej oraz zlecenia po cenie rynkowej na otwarcie (M. Podstawka 2017, s. 596-597).
Bibliografia
- Jagielnicki A. (2013), Catalyst. Odkryj rynek obligacji, Wydawnictwo Helion, Gliwice
- Jajuga K. (2009), Rynek wtórny papierów wartościowych, Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk, Warszawa
- Krzywda M. (2007), GPW. Papiery Wartościowe w praktyce, Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice
- Podstawka M. (red.) (2017), Finanse, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Sokołowski D. (2010), Czas na giełdę!, Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice
Autor: Dominika Magusiak
