Żelazny trójkąt

Z Encyklopedia Zarządzania

Żelazny trójkąt inaczej złoty trójkąt, magiczny, trójkąt ograniczeń lub potrójne ograniczenie. W literaturze można spotkać się z różną ilością parametrów wchodzących w skład trójkąta ograniczeń m.in. według standardów Project Management Institute do trzech podstawowych parametrów tj. jakość, czas i budżet dodano kolejny - zakres.

Złoty trójkąt stanowi fundament do zarządzania projektami. Najważniejszą cechą trójkąta jest wzajemna zależność parametrów, gdyż to od nich zależy sukces projektu. Za utrzymanie trójkąta w równowadze odpowiada kierownik projektu, dlatego ważne jest prawidłowe zdefiniowanie parametrów tak, aby umożliwić kierownikowi wykonywanie jego zadań, które przede wszystkim polegające na planowaniu, motywowaniu, koordynacji, monitorowaniu i kontroli [P. Pietras, M. Szmit 2003, s.13]

Do kluczowych parametrów w projekcie zaliczamy:

Jakość wyniku (ang. performance) – są to różnego typu wymagania stawiane danemu projektowi i mogą odnosić się do:

  • Osiągów - w ramach nich określa się parametry techniczne projektu oraz maksimum wydajności;
  • Niezawodności – czyli spełniania powierzonych czynności i funkcji;
  • Właściwości – są to wartości wzbogacające osiągi projektu;
  • Trwałości – czyli czas, w którym dany produkt funkcjonuje bez zarzutów;
  • Zgodności z przyjętymi normami – czyli produkt spełnia wszelkie normy i zasady;
  • Estetyki – czyli sposobu wykonania danego produktu pod względem wizualnym;
  • Dostępu do serwisu – czyli, w przypadku wystąpienia wady produktu zapewnienie naprawy;
  • Reputacji – tzn. zgodność produktu z wcześniejszym zapewnieniem [B. Grucza 2019, s.25]


Jakość może dotyczyć zarówno jakości produktu, jak i jakości samego procesu. Ważna jest nieustanna kontrola, aby wciąż doskonalić i usprawniać proces jakości. W kontrolowaniu jakości może pomoc dobry program do jego zarządzania, umożliwia on wykorzystanie zasobów w sposób efektywny, zmniejszając przy tym marnotrawstwo. Korzyści z tego osiągają zarówno klienci, ale także sam wykonawca [Robert K. Wysocki, R. McGary 2005, s.52].

Ponadto, jakość wyniku projektu ma dostarczać korzyści i spełniać wymagania jego interesariuszy. Często tymi interesariuszami są sponsorzy lub beneficjenci. Właśnie dlatego jednym z głównych zadań kierownika projektu jest znajomość norm, wymagań i kryteriów jakości danego projektu. Wymagania te mogą dotyczyć np. zakresu zadań, funkcjonalności, poziomu wydajności, czy ergonomii i mają spełniać oczekiwania interesariuszy [P. Wyrozębski 2012,s. 15].