Specyfikacja techniczna

Specyfikacja techniczna – opracowanie, dokument, który zawiera spis wymagań jakie powinien spełniać produkt, wyrób, usługa (J. Siudecki 2020, s. 17-18) żeby odpowiadać wymaganiom zasadniczym. Spełnienie wymagań zasadniczych pozwala zminimalizować zagrożenia wiążące się z użyciem produktu, wyrobu, usługi (J. Siudecki 2020, s. 35). Specyfikacja techniczna stanowi zbiór procedur formalnych dotyczących mi.in. jakości materiałów użytych do produkcji lub w toku świadczenia usługi, standardów wykonania, procedur kontroli wykonania (M. Głażewski, K. Piechowicz, L. Cupryjak 2012, s. 1-2). W praktyce specyfikacja techniczna często wykorzystywana jest w przetaragach jako załącznik do umowy przetargowej, w którym zawarte są szczegółowe wymogi dotyczące produktu lub usługi np.:

• cechy charakterystyczne wyrobu, usługi, produktu;
• wymagania techniczne;
• wymagania jakościowe;
• wymagania związane z zasadami wytwarzania produktu lub świadczenia usługi;
• wymagania związane z bezpieczeństwem użytkowania;
• wymagania związane z transportem elementów niezbędnych do produkcji lub wykonania usługi;
• wymagania dotyczące oznaczenia produktu czy usługi;
• wymagania związane z przekazaniem produktu do użytkowania, zasady odbioru.

Specyfikacja techniczna może zawierać spis dokumentów, które poświadczają spełnienie wymagań (M. Pawłowski, P. Szymański 2017, s. 3-6). Specyfikacja techniczna pozwala oszacować koszt wykonania produktu lub świadczenia usługi, umożliwić ustalenie wykonania umowy oraz zapewnia właściwy nadzór nad wykonaniem zleconego produktu czy usługi. Podstawami formalnymi specyfikacji technicznej mogą być (J. Siudecki 2020, s. 63):

• normy krajowe
• normy europejskie
• normy międzynarodowe
• specyfikacje własne producenta

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE – rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), którego celem było wskazanie dobrowolnych specyfikacji technicznych lub specyfikacji jakościowych, którym mogą odpowiadać produkty, procesy czy usługi. W rozporządzeniu pojawiła się normatywna definicja specyfikacji technicznej. Według tej definicji specyfikacja techniczna to dokument, w którym zawarte są wymagania techniczne, które powinny zostać obligatoryjnie spełnione przez produkt, usługę, system. Jako elementy specyfikacji technicznej wskazano m.in:

• wymagane cechy produktu;
• metody i procesy produkcji odnoszące się do produkcji rolnej, produkcji przeznaczonej do spożycia przez ludzi i zwierzęta, produkcji substancji leczniczych ;
• wymagane cechy usługi;
• sposoby i kryteria oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.

Normalizacja

Specyfikacje techniczne to dokumenty normalizacyjne. Normalizacja to proces, którego celem jest uzyskanie optymalnego (w określonych okolicznościach) zorganizowania, standaryzacji procesów poprzez stworzenie procedur, które mogą być wielokrotnie i powszechnie stosowane (J. Frąś 2015). Poprzez normalizację dąży się do kreowania lepszej jakości produktów i usług, tworzy się jednolite warunki handlowe oraz poprawia bezpieczeństwo użytkowania produktów.

Polski Komitet Normalizacyjny

To podmiot prawa publicznego, który w Polsce jest odpowiedzialny za szeroko rozumianą organizację działalności normalizacyjnej. Do zakresu działalności normalizacyjnej należy m.in. (J. Łunarski 2014, s. 50-61):

• tworzenie, rozpowszechnianie, zatwierdzanie, wycofywanie Polskich Norm oraz innych dokumentów związanych z normalizacją;
• kreowanie strategii rozwoju krajowej działalności normalizacyjnej;
• planowanie pracy komitetów technicznych
• redagowanie opinii dotyczących projektów aktów prawnych, których tematyka związana jest z normalizacją

Bibliografia

• M. Pawłowski, P. Szymański (2017), Dokumentacja przetargowa jako źródło sporów w realizacji kontraktów kolejowych, "Archiwum Instytutu Inżynierii Lądowej", nr 25, s. 311-321
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r.
• Frąś J. (2015), Normalizacja i zarządzanie jakością w logistyce, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań
• Łunarski J. (2014), Normalizacja i standaryzacja, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów, s. 50-61
• M. Głażewski, K. Piechowicz, L. Cupryjak (2012), Rola i znaczenie ogólnych specyfikacji technicznych w budownictwie drogowym, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Krajowa Sekcja Drogowa oraz Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
• J. Siudecki, Wzajemne uznawanie kolejowych regulacji technicznych w umowach Unii Europejskiej o wolnym handlu, "Studia prawno-ekonomiczne", tom 114, 2020

Autor: Karolina Mermer