Sprzeciw od nakazu zapłaty

Sprzeciw od nakazu zapłaty – to sprzeciw pozwanego od nakazu, który został wydany w postępowaniu upominawczym, nakazowym lub elektronicznym przez referendarza sądowego. Jednym ze skutków wniesienia sprzeciwu jest utrata mocy nakazu zapłaty, a także rozpoznanie sprawy przez sąd (P. Rylski 2011, s. 146-147). Sprzeciw od nakazu zapłaty można wnieść w sytuacji, gdy pozwany nie akceptuje roszczeń wskazanych w nakazie zapłaty (R. Pawlik 2012, s. 118). Sprzeciw od nakazu zapłaty określany jest mianem zarówno pisma procesowego, jak i środka zaskarżenia. Jednak w literaturze przedmiotu druga opcja jest bardziej preferowana (P. Rylski 2011, s. 168).

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i nakazowym

W myśl art. 480(1). §1. Kodeksu postępowania cywilnego „sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a w innych przypadkach – jeżeli przepis szczególny tak stanowi” (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Jak stanowi art. 480(1). §2. Kodeksu postępowania cywilnego w przypadku, gdy nakaz zapłaty utraci moc, zostanie uchylony lub gdy nie ma podstaw do jego wydania, to sąd może rozpoznać sprawę według przepisów ogólnych lub w odrębnym postępowaniu, które jest właściwe dla danej sprawy albo umorzyć postępowanie (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Zgodnie z art. 484(1). Kodeksu postępowania cywilnego „nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydaje się na wniosek powoda zgłoszony w pozwie” (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

W myśl art. 485. §1. (pkt. 1., 2., 3.) Kodeksu postępowania cywilnego, nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym jest wydawany przez sąd, gdy dołączone do pozwu fakty, które mają na celu uzasadnienie dochodzonych roszczeń są potwierdzone za pomocą (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296):

• dokumentu urzędowego;
• rachunku, który jest zaakceptowany przez dłużnika;
• wezwania dłużnika do zapłaty, a także jego pisemnym oświadczeniem o akceptacji długu.

Art. 480(2). §1. Kodeksu postępowania cywilnego wyjaśnia iż „w nakazie zapłaty sąd nakazuje pozwanemu, aby w terminie oznaczonym w nakazie zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo wniósł środek zaskarżenia” (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Zgodnie z przepisami art. 505. §1. Kodeksu postępowania cywilnego, pozwany w postępowaniu upominawczym ma prawo wnieść sprzeciw od wydanego przez sąd nakazu zapłaty (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

W wydanym przez odpowiedni organ nakazie zapłaty nakazuje się, aby pozwany zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu. Pozwanemu przysługuje również termin dwóch tygodni na wniesienie sprzeciwu do sądu (P. Rylski 2011, s. 166). Jak stanowią przepisy pozwanemu przysługuje ten termin jeżeli doręczenie ma miejsce w kraju (Art. 480(2). §2. Pkt. 1. Kpc, Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296). Z kolei, gdy (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296):

• miejsce doręczenia nakazu wydanego w postępowaniu upominawczym ma miejsce poza granicami kraju, ale znajduje się na terytorium Unii Europejskiej pozwanemu przysługuje termin jednego miesiąca na złożenie sprzeciwu, licząc od dnia doręczenia;
• miejsce doręczenia nakazu wydanego w postępowaniu nakazowym ma miejsce na terytorium Unii Europejskiej pozwanemu przysługuje termin jednego miesiąca na złożenie sprzeciwu, licząc od dnia doręczenia stosownego nakazu;
• miejsce doręczenia nakazu zapłaty znajduje się poza terenem Unii Europejskiej, pozwanemu przysługuje termin trzech miesięcy na złożenie sprzeciwu, od dnia doręczenia nakazu.

Zgodnie z Art. 480(2). §3. „nakaz zapłaty doręcza się stronom. Pozwanemu nakaz zapłaty doręcza się z odpisem pozwu, z odpisami załączników do pozwu oraz pouczeniem o terminie i sposobie zaskarżenia nakazu oraz skutkach jego niezaskarżenia” (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Wydany nakaz zapłaty ma skutki prawomocnego wyroku, gdy nie został wniesiony odpowiedni środek zaskarżenia (Art. 480(2). §4., Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296). Z kolei środkiem zaskarżenia jaki można wnieść jest sprzeciw (P. Rylski 2011, s. 167). Jak stanowi Art. 480(3). §1. i §2. Kodeksu postępowania cywilnego, środek zaskarżenia od wydanego nakazu zapłaty, należy wnieść do sądu, który wydał stosowny nakaz. Co istotne w wnoszonym przez pozwanego piśmie powinno zostać wskazane w jakim stopniu zaskarża on wydany nakaz. Pismo można zaskarżyć w całości lub w części przedstawiając odpowiednie zarzuty (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym jest pismem procesowym. Dlatego też dokument ten musi spełniać wszystkie wymogi pisma procesowego, które są wskazane w art. 126. §1. Kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, nakazowym i elektronicznym, wydany nakaz zapłaty traci swoją moc i sprawę rozpoznaje właściwy sąd (P. Rylski 2011, s. 147-148).

Sprzeciw pozwanego od nakazu zapłaty w postępowaniu elektronicznym

Jak stanowi Art. 505(28). §1. Kodeksu postępowania cywilnego, w postępowaniu elektronicznym stosuje się przepisy o postępowaniu upominawczym z zastosowaniem odrębności, które wynikają z zastosowania postępowania elektronicznego (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Zgodnie z art. 505(28). §2. Sąd nie może wydać nakazu zapłaty, gdy (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296):

• w sprawie powód dochodzi roszczenia innego niż roszczenie pieniężne;
• doręczenie pozwanemu nakazu zapłaty ma nastąpić poza granicami kraju.

Obowiązujące przepisy dotyczące sprzeciwu od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym nie określają żadnych wymogów, ograniczają się jedynie do informacji, że do składanego sprzeciwu nie dołącza się dowodów. Pozwany musi jedynie przytoczyć okoliczności faktyczne, a także wszelkie dowody na ich poparcie (G. Bar 2017, s. 19-20).

Zgodnie z treścią Art. 505(36). Kodeksu postępowania cywilnego „w przypadku wniesienia sprzeciwu sąd umarza postępowanie w zakresie, w którym nakaz zapłaty utracił moc” (Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296).

Bibliografia

• Bar G., (2017), Elektroniczne postępowanie upominawcze po zmianach, „Prawo mediów elektronicznych”, nr 1/2017, Wrocław
• Pawlik R., (2012), Metodyka pracy w wydziale cywilnym, pracy oraz gospodarczym (procesowym), [w:] M. Rojewski „Metodyka pracy referendarza sądowego w wydziałach cywilnych, gospodarczych, ksiąg wieczystych, rejestru zastawów i prowadzącym e-sąd” Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury, Warszawa
• Rylski P., (2011), Pozycja ustrojowa i procesowa referendarza sądowego w postępowaniu cywilnym, [w:] „Prawo w działaniu, sprawy cywilne”, nr 10/2011
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r., Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296

Autor: Joanna Wilkosz

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.