Luka technologiczna: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{stub}}") |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{stub}} | {{stub}} | ||
'''Luka technologiczna''' to rozmiar opóźnienia, względnie trwała różnica między poziomami potencjału technicznego i technologicznego dwu lub więcej gospodarek narodowych. <ref> </ref> Jej tworzenie się i rozmiary są wypadkową dwóch procesów: kreacji innowacyjnych rozwiązań technologicznych przez liderów – innowatorów (tworzenie się lub narastanie luki) oraz dyfuzji innowacji i ich absorpcji przez imitatorów (domykanie luki) . <ref>S. Kubielas 2009 </ref> | |||
== Teorie luki technologicznej == | |||
Formalnie luka techniczna i technologiczna została opisana już w latach 60. XX wieku w pracach badawczych M. V. Posnera (1961) oraz R. Vernona (1966). | |||
* Teoria Posnera opiera się na założeniu, że źródłem powstawania luki technicznej i technologicznej, z której monopolista (np. gospodarka danego kraju, sektor, przedsiębiorstwo) czerpie korzyści ekonomiczne, jest innowacja, a pojawiające się potem naśladownictwo ze strony konkurentów zmniejsza zyski oraz powstałą „tymczasową” przewagę konkurencyjną. O ile innowacja i monopol prowadzą do zachwiania równowagi rynkowej, to naśladownictwo ją przywraca <ref> M. Łobaziewicz 2008, s.198 </ref>. | |||
* R. Vernon oparł model teorii luki technicznej i technologicznej na cyklu życia produktu, na który składają się następujące etapy<ref> R. Read 2006 </ref>: | |||
# Faza „nowego produktu” – innowacje powstają w gospodarkach rozwiniętych, o wysokich dochodach w celu zaspokojenia popytu krajowego. Przedsiębiorstwo innowacyjne – innowator uzyskuje przewagę monopolistyczną oraz wysokie zyski. | |||
# Faza „pełnej dojrzałości produktu” – kiedy popyt rośnie, produkt staje się standardowy, a przedsiębiorstwo osiąga efekt skali. Jednocześnie następuje dynamiczny wzrost eksportu, w wyniku czego produkt trafia na rynki zagraniczne. Wysokie bariery wejścia na rynek dają przewagę konkurencyjną. | |||
# Faza „standaryzacji produktu” – pojawienie się przedsiębiorstw-naśladowców stopniowo osłabia przewagę innowatora, produkcja lokowana jest w krajach o najniższych kosztach pracy, przewaga rynkowa zostaje utrzymana poprzez wprowadzenie dyferencjacji produktu. | |||
Z teorii Vernona wynika zatem, że kraje mające przewagę technologiczną są w stanie tworzyć nowe produkty, a kraje opóźnione technologicznie koncentrują się na produktach dojrzałych lub standardowych <ref> M. Łobaziewicz 2008, s.200 </ref>. | |||
== Czynniki wpływające na poziom luki technologicznej == | |||
Najważniejsze czynniki które wpływają na poziom luki technologicznej to<ref> D. Kornacka 2001, s.18 </ref>: | |||
- klimat społeczny, | |||
- system edukacyjny, | |||
- potencjał naukowy, | |||
- skala i jakość działalności badawczej, | |||
- natura rynku lokalnego, | |||
- jakość zarządzania oraz polityka rządu, | |||
- inne czynniki określające technologiczną pozycję danego kraju. | |||
== Pomiar luki technologicznej == | |||
Wskaźniki wykorzystywane do pomiaru wielkości i dynamiki luki technologicznej<ref> D. Firszt 2010, s. 227-228 </ref>: | |||
• Wydajność pracy mierzona jako PKB/zatrudnionego, | |||
• Struktura eksportu, | |||
• Wskaźnik terms of trade. |
Wersja z 19:51, 30 lis 2022
To jest zalążek artykułu. |
Luka technologiczna to rozmiar opóźnienia, względnie trwała różnica między poziomami potencjału technicznego i technologicznego dwu lub więcej gospodarek narodowych. Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni znacznika <ref>
; przypisy bez podanej nazwy muszą posiadać treść Jej tworzenie się i rozmiary są wypadkową dwóch procesów: kreacji innowacyjnych rozwiązań technologicznych przez liderów – innowatorów (tworzenie się lub narastanie luki) oraz dyfuzji innowacji i ich absorpcji przez imitatorów (domykanie luki) . [1]
Teorie luki technologicznej
Formalnie luka techniczna i technologiczna została opisana już w latach 60. XX wieku w pracach badawczych M. V. Posnera (1961) oraz R. Vernona (1966).
- Teoria Posnera opiera się na założeniu, że źródłem powstawania luki technicznej i technologicznej, z której monopolista (np. gospodarka danego kraju, sektor, przedsiębiorstwo) czerpie korzyści ekonomiczne, jest innowacja, a pojawiające się potem naśladownictwo ze strony konkurentów zmniejsza zyski oraz powstałą „tymczasową” przewagę konkurencyjną. O ile innowacja i monopol prowadzą do zachwiania równowagi rynkowej, to naśladownictwo ją przywraca [2].
- R. Vernon oparł model teorii luki technicznej i technologicznej na cyklu życia produktu, na który składają się następujące etapy[3]:
- Faza „nowego produktu” – innowacje powstają w gospodarkach rozwiniętych, o wysokich dochodach w celu zaspokojenia popytu krajowego. Przedsiębiorstwo innowacyjne – innowator uzyskuje przewagę monopolistyczną oraz wysokie zyski.
- Faza „pełnej dojrzałości produktu” – kiedy popyt rośnie, produkt staje się standardowy, a przedsiębiorstwo osiąga efekt skali. Jednocześnie następuje dynamiczny wzrost eksportu, w wyniku czego produkt trafia na rynki zagraniczne. Wysokie bariery wejścia na rynek dają przewagę konkurencyjną.
- Faza „standaryzacji produktu” – pojawienie się przedsiębiorstw-naśladowców stopniowo osłabia przewagę innowatora, produkcja lokowana jest w krajach o najniższych kosztach pracy, przewaga rynkowa zostaje utrzymana poprzez wprowadzenie dyferencjacji produktu.
Z teorii Vernona wynika zatem, że kraje mające przewagę technologiczną są w stanie tworzyć nowe produkty, a kraje opóźnione technologicznie koncentrują się na produktach dojrzałych lub standardowych [4].
Czynniki wpływające na poziom luki technologicznej
Najważniejsze czynniki które wpływają na poziom luki technologicznej to[5]: - klimat społeczny, - system edukacyjny, - potencjał naukowy, - skala i jakość działalności badawczej, - natura rynku lokalnego, - jakość zarządzania oraz polityka rządu, - inne czynniki określające technologiczną pozycję danego kraju.
Pomiar luki technologicznej
Wskaźniki wykorzystywane do pomiaru wielkości i dynamiki luki technologicznej[6]: • Wydajność pracy mierzona jako PKB/zatrudnionego, • Struktura eksportu, • Wskaźnik terms of trade.