Subskrypcja

Subskrypcja - proces, w którym inwestorzy zapisują się i zobowiązują do zainwestowania w instrument finansowy przed faktycznym zamknięciem transakcji zakupu. Termin ten pochodzi od łacińskiego słowa subscribere (zapisywać).

Wczesną formą subskrypcji była prenumeracja, powszechna praktyka biznesowa w osiemnastowiecznym handlu książkami w Niemczech. Wydawca oferował sprzedaż książki, która była planowana, ale jeszcze nie została wydrukowana, zwykle z rabatem, aby z góry pokryć koszty. Praktyka ta była szczególnie popularna w przypadku czasopism, gdyż pozwalała z góry określić liczbę prenumeratorów. Prenumeracja jest podobna do współczesnego modelu finansowania crowdfundingowego [1].

Model biznesowy oparty na subskrypcji

Model biznesowy oparty na subskrypcji to model biznesowy, w którym klient musi płacić stałą cenę w regularnych odstępach czasu za dostęp do produktu lub usługi. Model ten został zapoczątkowany przez wydawców książek i czasopism w XVII wieku [1], a obecnie jest wykorzystywany przez wiele firm, stron internetowych [2], a nawet firm farmaceutycznych we współpracy z rządem [1,2].

Zamiast sprzedawać produkty pojedynczo, subskrypcja oferuje okresowe (codzienne, cotygodniowe, dwutygodniowe, comiesięczne, półroczne, roczne lub sezonowe) korzystanie z produktu lub usługi albo — w przypadku organizacji zorientowanych na występy, takich jak opera — bilety na całą serię określonej liczby (np. od pięciu do piętnastu) przedstawień zaplanowanych na cały sezon. W ten sposób jednorazowa sprzedaż produktu może stać się sprzedażą powtarzalną i budować przywiązanie do marki [3].

Branże wykorzystujące ten model to m.in. wysyłkowe kluby sprzedaży książek i kluby sprzedaży muzyki, prywatni dostawcy poczty internetowej, telewizja kablowa, dostawcy telewizji satelitarnej z płatnymi kanałami telewizyjnymi, dostawcy katalogów cyfrowych z muzyką do pobrania lub e-booków, radio satelitarne, firmy telefoniczne, operatorzy sieci komórkowych, dostawcy Internetu, wydawcy oprogramowania, strony internetowe (np. blogi), dostawcy rozwiązań biznesowych, firmy świadczące usługi finansowe, kluby zdrowia, usługi koszenia trawników i odśnieżania, wynajmu mieszkań i farmaceutyków, a także tradycyjne gazety, magazyny i czasopisma naukowe [4].

Wznawianie subskrypcji może być okresowe i aktywowane automatycznie, tak aby koszt nowego okresu był automatycznie opłacany za pomocą preautoryzowanego obciążenia karty kredytowej lub konta czekowego. Popularną odmianą tego modelu w grach online i na stronach internetowych jest model freemium, w którym pierwszy poziom treści jest darmowy, ale dostęp do funkcji premium (na przykład bonusów do gry lub archiwów artykułów) jest ograniczony do płacących abonentów [4].

Rodzaje i przykłady subskrypcji

Istnieją różne rodzaje subskrypcji, takie jak:

• Prenumerata na określony zestaw towarów lub usług.
• Nakład płatny
• Obieg bezpłatny
• Obieg kontrolowany.
• Pudełka z prenumeratą zawierają różne materiały eksploatacyjne (tzw. boksy)
• Rolnictwo wspierane przez społeczność
• Usługi dostarczania posiłków
• Usługa dostarczania zestawów posiłków
• Abonament umożliwiający nieograniczone korzystanie z usługi lub zbioru usług.

Abonament może być osobisty i niezbywalny, dla rodziny lub, w pewnych okolicznościach, dla grupy korzystającej z usługi w tym samym czasie.

• W branży wydawniczej subskrypcja ma formę prenumeraty - pakietu kilku czasopism po obniżonej cenie [3]. Model subskrypcji obejmuje zazwyczaj system paywall lub inny system "płatnego dostępu" (nazwany tak w opozycji do otwartego dostępu). W miarę zmniejszania się przychodów z reklamy cyfrowej coraz więcej wydawców preferuje płatny model subskrypcji, widząc w nim stosunkowo stabilny strumień dochodów.
• Oprogramowanie jako usługa — płatna subskrypcja, w ramach której użytkownik wykupuje abonament na okresowy zakup produktu. Jest to model znany również jako model wygodny, ponieważ klient nie musi pamiętać o szukaniu produktu i kupowaniu go co jakiś czas [4]. Na przykład subskrypcja na bilet kolejowy przez firmę może nie być zindywidualizowana, ale może umożliwiać korzystanie z usługi wszystkim pracownikom tej firmy. W przypadku towarów o nieograniczonej podaży i wielu usług luksusowych tego typu subskrypcje są rzadkością.
• Abonament — obejmuje podstawowy dostęp lub minimalną usługę oraz pewną dodatkową opłatę zależną od wykorzystania. Za podstawową usługę telefoniczną płaci się z góry ustaloną opłatę za miesięczne korzystanie, ale mogą być pobierane dodatkowe opłaty za usługi dodatkowe, takie jak połączenia międzymiastowe, usługi katalogowe i usługi typu "pay-per-call". Gdy usługa podstawowa jest oferowana bezpłatnie, ten model biznesowy jest często określany mianem freemium.
• Abonament na tworzenie treści przez artystów na stronach internetowych [1,2].

Bibliografia

• Nojszewski D., "Przegląd modeli e-biznesowych" (cz. II), E-mentor nr 2 (19) / 2007 https://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/19/id/414
• https://www.astor.com.pl/biznes-i-produkcja/subskrypcja-jako-model-biznesowy-przyszlosc-przemyslu-4-0/
• Klincewicz K., (red.) (2016). Zarządzanie, organizacje i organizowanie – przegląd perspektyw teoretycznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, http://timo.wz.uw.edu.pl/zoo
• https://voicehouse.co/transkrypcje/subskrypcja-szanse-i-ryzyka/
• Blikowska J., 2019, "Zapomniałeś anulować subskrypcję? Stracisz na tym pieniądze", Porady Finansowe, 2019 https://pieniadze.rp.pl/planowanie-wydatkow/art17452521-zapomniales-anulowac-subskrypcje-stracisz-na-tym-pieniadze

Autor: Agnieszka Krztoń

.