Park maszynowy

Park maszynowy to maszyny i sprzęty będące na wyposażeniu zakładu produkcyjnego, przemysłowego lub gospodarstwa. W parku maszynowym znajdują się maszyny, które spełniające określone funkcje i są odpowiednio dostosowane do warunków technicznych przedsiębiorstwa. Z punktu widzenia działalności produkcyjnej przedsiębiorstwa park maszynowy jest najważniejszym składnikiem jego majątku trwałego. W zależności od profilu działalności przedsiębiorstwa wyposażenie parków będzie się od siebie różnić. Park maszynowy jest najważniejszym i głównym czynnikiem, który pozwala określić zdolność produkcyjną danego przedsiębiorstwa. Jego struktura, innymi słowy rodzaje maszyn jakimi dysponuje firma, decyduje o zadaniach, do których może zostać wykorzystany, wyznaczając w ten sposób asortyment wyrobów, które dane przedsiębiorstwo jest w stanie wytworzyć (R. Kozłowski (2011), s. 119-120).

Przykłady parku maszynowego

Wyposażenie parków maszynowych będzie różne w zależności od specyfiki danego przedsiębiorstwa i branży w jakiej działa.

• w gospodarstwie rolnym może być wyposażony w ciągniki, kombajny, pługi, opryskiwacze polowe, wozy paszowe i wycinaki do kiszonki, przyczepy zbierające, ładowarki teleskopowe, siewniki, brony, kosiarki, rozsiewacze, prasy, zgrabiarki, przetrząsarki, ładowarki, owijarki, sieczkarnie samojezdne.
• w firmie gastronomicznej może być wyposażony w urządzenia do obróbki wstępnej surowców i przygotowywania półproduktów, urządzenia do termicznej obróbki potraw, urządzenia chłodnicze, maszyny i sprzęt do mycia naczyń, urządzenia transportowe, urządzenia i automaty do dystrybucji napojów, pomocniczy sprzęt gastronomiczny, meble gastronomiczne.
• w drukarni może być wyposażony w maszyny do druku offsetowego, maszyny do druku cyfrowego, naświetlarki CTP, krajarki, linie zbierająco- zszywające, falcerki, maszyny sztancujące, maszyny do klejenia opakowań, bigówki, foliarki.

Rola parku maszynowego

Rola, jaka odgrywa park maszynowy w różnych procesach produkcyjnych jest intuicyjna i jasna. To od maszyn zależy finalny efekt zdjętych z linii produkcyjnych produktów. Od parku maszynowego uzależniona jest oferta każdej firmy gdyż to właśnie tam odbywają się wszystkie niezbędne procesy zarówno technologiczne jak i produkcyjne czy obróbkowe. Dzięki wysokiej jakości, specjalistycznym sprzętom przedsiębiorstwo jest w stanie uzyskać wysoką jakość produktów, spełniających określone wymogi bezpieczeństwa i produkcyjne. To właśnie inwestycja w rozwiązania zaawansowane technologicznie jest gwarancją uzyskania sukcesu dla właścicieli firm jak i klientów. Firmy poprzez odpowiednie podejście mogą zagwarantować klientom produkty najwyższej jakości przy krótkim czasie realizacji. Do głównych zadań zarządzania i gospodarki parkiem maszynowym należy nie tylko zapewnienia optymalnego wykorzystania produkcyjnego potencjału, który jest zawarty w każdym składniku trwałego majątku, ale również zagwarantowanie odpowiedniej opieki nad majątkiem dającym gwarancje przeniesienia jego wartości w maksymalnym stopniu na wyroby wytwarzane przez park. Istotne jest aby wartość nie przepadała bez otrzymania odpowiedniego efektu (R. Kozłowski (2011), s. 119-120).

Wykorzystanie parku maszynowego - wskaźniki

Wskaźniki służące do oceny wykorzystania parku maszynowego to m.in. (J. Kukiz (2020), s. 96), (I. Jonek-Kowalska (2016), s. 101):

• Wykorzystanie parku maszynowego można mierzyć za pomocą wskaźnika TEEP

Parser nie mógł rozpoznać (błąd składni): {\displaystyle TEEP = OEE\cdot\frac{Dostępny\ czas\ pracy\ (D)}{Dostępny\ czas\ kalendarzowy}\%} Wskaźnik TEEP wykazuje wykorzystanie maszyn w całym roku kalendarzowym. Jest on bardziej wskaźnikiem finansowym niż produkcyjnym. Bierze pod uwagę zarówno okres przerw z powodu dni wolnych jak także planowe zatrzymywanie maszyn. Okres zatrzymania maszyn jest stratą i z tego względu najczęściej wskaźnik TEEP jest stosowany przez działy finansowe. Wskaźnik TEEP może wspomóc podjęcie decyzji o zakupie nowej maszyny.

• Do obliczenia efektywności wykorzystania maszyn i urządzeń wykorzystujemy wskaźnik OEE

Parser nie mógł rozpoznać (błąd składni): {\displaystyle OEE = Dostępność\ maszyny\ (F)\cdot Wykorzystanie\ maszyny\ (G) \cdot Jakość\ produkcji\ (N)\%}

Bibliografia

• Jonek-Kowalska, I. (2016)., Wskaźniki efektywności wykorzystania maszyn i urządzeń w górnictwie węgla kamiennego – krytyczne podejście do unifikacji i normalizacji Inżynieria Mineralna s. 101
• Kowalski J. (2012)., Stan i wykorzystanie parku maszynowego w gospodarstwach ekologicznych o zróżnicowanej powierzchni i strukturze użytków rolnych Inżynieria Rolnicza 4(139)
• Kozłowski, R. (2011)., Podstawowe zagadnienia zarządzania produkcją, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 119-120
• Kukiz, J. (2020)., OEE. Podejście praktyczne, Wydawnictwo E-bookowo, Będzin, s. 96
• Szeląg-Sikora A. (2011)., Analiza wyposażenia parku maszynowego gospodarstw zrzeszonych w grupie producenckiej ukierunkowanej na produkcje mleka Inżynieria Rolnicza 8(133)

Autor: Dorota Pancerz