Objawy wypalenia zawodowego: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
'''Objawy wypalenia zawodowego''' są to konsekwencje wynikające z długotrwałego, przewlekłego stresu spowodowanego wykonywaną pracą zawodową oraz związane z tym wyczerpanie psychiczne i fizyczne.
'''<big>Objawy wypalenia zawodowego</big>''' są to konsekwencje wynikające z długotrwałego, przewlekłego stresu spowodowanego wykonywaną pracą zawodową oraz związane z tym wyczerpanie psychiczne i fizyczne.


Zjawisko wypalenia zawodowego (ang. ''professional burnout''), nazywane również syndromem wypalenia zawodowego, zostało po raz pierwszy opisane przez amerykańskiego psychiatrę H.I. Freudenbergera (1974 r.). Zdefiniował on owy syndrom jako „stan, który rozwija się powoli, przez dłuższy okres przeżywania długotrwałego stresu i angażowania całej energii życiowej i który w końcowym efekcie wywiera negatywny wpływ na motywację, przekonania i zachowanie" (M. Kraczla 2013, s.75). Tą samą problematyką zajmowała się w tym czasie amerykańska profesor psychologii C. Maslach, która wypaleniem zawodowym określiła „zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób” (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 23).
Zjawisko wypalenia zawodowego (ang. ''professional burnout''), nazywane również syndromem wypalenia zawodowego, zostało po raz pierwszy opisane przez amerykańskiego psychiatrę H.I. Freudenbergera (1974 r.). Zdefiniował on owy syndrom jako „stan, który rozwija się powoli, przez dłuższy okres przeżywania długotrwałego stresu i angażowania całej energii życiowej i który w końcowym efekcie wywiera negatywny wpływ na motywację, przekonania i zachowanie" (M. Kraczla 2013, s.75). Tą samą problematyką zajmowała się w tym czasie amerykańska profesor psychologii C. Maslach, która wypaleniem zawodowym określiła „zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób” (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 23).
Linia 5: Linia 5:
W obecnych czasach praca zawodowa odgrywa istotną rolę w życiu człowieka. Chęć osiągnięcia sukcesu oraz ciągłej wspinaczki po szczeblach kariery prowadzi do wielu sytuacji stresogennych, które nasilając się, mogą powodować poważne problemy zdrowotne (wyczerpanie fizyczne oraz emocjonalne). Człowiek nie dostrzega wówczas symptomów, które wysyła mu organizm. Przejawiają się one powszechnym zmęczeniem, utratą motywacji i satysfakcji z pracy oraz brakiem zadowolenia z osiągnięć, co przyczynia się do syndromu wypalenia zawodowego. Przypadłość ta dotyka wielu osób, niezależnie od zajmowanego stanowiska, od których wymaga się poświęcenia emocjonalnego, społecznego oraz kognitywnego (poznawczego). W szczególności jednak narażone są te osoby, które zajmują pozycje kierownicze oraz zawody wymagające wzmożonych kontaktów interpersonalnych (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 22), (K. Znańska-Kozłowska 2013, s.105),(E. Sokołowska 2007, s.2).
W obecnych czasach praca zawodowa odgrywa istotną rolę w życiu człowieka. Chęć osiągnięcia sukcesu oraz ciągłej wspinaczki po szczeblach kariery prowadzi do wielu sytuacji stresogennych, które nasilając się, mogą powodować poważne problemy zdrowotne (wyczerpanie fizyczne oraz emocjonalne). Człowiek nie dostrzega wówczas symptomów, które wysyła mu organizm. Przejawiają się one powszechnym zmęczeniem, utratą motywacji i satysfakcji z pracy oraz brakiem zadowolenia z osiągnięć, co przyczynia się do syndromu wypalenia zawodowego. Przypadłość ta dotyka wielu osób, niezależnie od zajmowanego stanowiska, od których wymaga się poświęcenia emocjonalnego, społecznego oraz kognitywnego (poznawczego). W szczególności jednak narażone są te osoby, które zajmują pozycje kierownicze oraz zawody wymagające wzmożonych kontaktów interpersonalnych (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 22), (K. Znańska-Kozłowska 2013, s.105),(E. Sokołowska 2007, s.2).


==Fazy wypalenia zawodowego==
=='''Fazy wypalenia zawodowego'''==
Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (American Psychological Association) wyróżnia następujące fazy wypalenia zawodowego:
Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (American Psychological Association) wyróżnia następujące fazy wypalenia zawodowego:
* miesiąc miodowy - to okres, w którym pracownik odczuwa zapał, ekscytację pracą oraz pełną satysfakcję i zadowolenie z osiągnięć zawodowych,
* miesiąc miodowy - to okres, w którym pracownik odczuwa zapał, ekscytację pracą oraz pełną satysfakcję i zadowolenie z osiągnięć zawodowych,
Linia 13: Linia 13:
* odradzanie się - to etap rekonwalescencji po skutkach wypalenia w pracy (A. Kamrowska 2007, s.318), (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 24).
* odradzanie się - to etap rekonwalescencji po skutkach wypalenia w pracy (A. Kamrowska 2007, s.318), (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 24).


==Objawy wypalenia zawodowego==
=='''Objawy wypalenia zawodowego'''==
Jak podaje A. Kamrowska (2007, s.318), do najczęstszych objawów wypalenia zawodowego należą:
Jak podaje A. Kamrowska (2007, s.318), do najczęstszych objawów wypalenia zawodowego należą:
* fizyczne wyczerpanie,
* fizyczne wyczerpanie,

Wersja z 18:42, 18 gru 2022

Objawy wypalenia zawodowego są to konsekwencje wynikające z długotrwałego, przewlekłego stresu spowodowanego wykonywaną pracą zawodową oraz związane z tym wyczerpanie psychiczne i fizyczne.

Zjawisko wypalenia zawodowego (ang. professional burnout), nazywane również syndromem wypalenia zawodowego, zostało po raz pierwszy opisane przez amerykańskiego psychiatrę H.I. Freudenbergera (1974 r.). Zdefiniował on owy syndrom jako „stan, który rozwija się powoli, przez dłuższy okres przeżywania długotrwałego stresu i angażowania całej energii życiowej i który w końcowym efekcie wywiera negatywny wpływ na motywację, przekonania i zachowanie" (M. Kraczla 2013, s.75). Tą samą problematyką zajmowała się w tym czasie amerykańska profesor psychologii C. Maslach, która wypaleniem zawodowym określiła „zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób” (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 23).

W obecnych czasach praca zawodowa odgrywa istotną rolę w życiu człowieka. Chęć osiągnięcia sukcesu oraz ciągłej wspinaczki po szczeblach kariery prowadzi do wielu sytuacji stresogennych, które nasilając się, mogą powodować poważne problemy zdrowotne (wyczerpanie fizyczne oraz emocjonalne). Człowiek nie dostrzega wówczas symptomów, które wysyła mu organizm. Przejawiają się one powszechnym zmęczeniem, utratą motywacji i satysfakcji z pracy oraz brakiem zadowolenia z osiągnięć, co przyczynia się do syndromu wypalenia zawodowego. Przypadłość ta dotyka wielu osób, niezależnie od zajmowanego stanowiska, od których wymaga się poświęcenia emocjonalnego, społecznego oraz kognitywnego (poznawczego). W szczególności jednak narażone są te osoby, które zajmują pozycje kierownicze oraz zawody wymagające wzmożonych kontaktów interpersonalnych (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 22), (K. Znańska-Kozłowska 2013, s.105),(E. Sokołowska 2007, s.2).

Fazy wypalenia zawodowego

Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (American Psychological Association) wyróżnia następujące fazy wypalenia zawodowego:

  • miesiąc miodowy - to okres, w którym pracownik odczuwa zapał, ekscytację pracą oraz pełną satysfakcję i zadowolenie z osiągnięć zawodowych,
  • przebudzenie - jest to moment, w którym pracownik dostrzega, że jego idealistyczny obraz pracy jest niewłaściwy i chcąc go utrzymać, pracuje wciąż więcej, poświęcając coraz więcej swojej energii i czasu,
  • szorstkość - to czas, utożsamiany ze zwiększonym wysiłkiem związanym z wykonywanymi zadaniami zawodowymi oraz pojawiającymi się problemami w kontaktach społecznych,
  • wypalenie pełnoobjawowe - jest to faza pełnego wyczerpania psychicznego i fizycznego, przygnębienia, osamotnienia oraz chęci ucieczki z pracy,
  • odradzanie się - to etap rekonwalescencji po skutkach wypalenia w pracy (A. Kamrowska 2007, s.318), (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 24).

Objawy wypalenia zawodowego

Jak podaje A. Kamrowska (2007, s.318), do najczęstszych objawów wypalenia zawodowego należą:

  • fizyczne wyczerpanie,
  • zaburzenia somatyczne i czynnościowe,
  • ataki rozdrażnienia i złości,
  • bierność w pracy,
  • wszczynanie napięć i zamieszek w pracy,
  • unikanie podejmowania decyzji,
  • brak utożsamiania się z wykonywanym zawodem.

Dodatkowo C. Maslach przedstawiła oznaki syndromu wypalenia zawodowego, prezentując tzw. triadę objawów wypalenia zawodowego. Zaliczyła do niej wcześniej wymienione:

  1. wyczerpanie emocjonalne, którego objawami są zniechęcenie i brak motywacji do pracy, irytacja, a ponadto występowanie licznych zaburzeń somatycznych (m.in. spadek energii, zaburzenia snu, czy bóle głowy),
  2. depersonalizację (uprzedmiotowienie), jest to stan apatii wobec współpracowników i kontrahentów, dystansowanie się w kontaktach z innymi ludźmi, bierność w relacjach z nimi oraz niechęć utrzymywania kontaktu,
  3. obniżone poczucie własnych dokonań, przejawia się w negatywnym postrzeganiu osobistych osiągnięć, co powoduje spadek lub też utratę zadowolenia i chęci do pracy, a w konsekwencji również spadek samooceny i poczucie klęski zawodowej (M. Ostrowska, A. Michcik 2013, s. 25), (A. Kamrowska 2007, s.318).

Bibliografia

Autor: Dominika Kowalczyk