Lider zespołu

Lider zespołu to osoba, która swoimi działaniami, wspiera oraz pomaga w rozwoju zespołu. Jego główną rolą jest przewodzenie zespołowi, pomoc w codziennych zadaniach oraz dbanie o zwiększenie umiejętności pracowników. Lider inspiruje również każdego do ciągłego doskonalenia.

Zgodnie z definicją Słownika Języka Polskiego lider to

• przywódca partii politycznej, związku zawodowego lub innych organizacji społecznych
• zawodnik lub zespół zawodników, który wysunął się na czoło wyścigu lub tabeli rozgrywek
• czołowy członek zespołu muzycznego, piszący teksty i muzykę do piosenek
• przedsiębiorstwo zajmujące czołowe miejsce w produkcji i sprzedaży wyrobów z danej dziedziny (SJP PWN)

Obowiązki lidera zespołu

Kluczowe dla sprawnego funkcjonowania zespołu są zadania i kompetencje lidera zespołu:

• planowanie działań zespołu
• rozwiązywanie sporów między pracownikami
• nadzór nad realizowaniem zadań członków zespołu
• motywowanie i wspieranie pracowników
• reprezentowanie zespołu przed innymi działami w strukturach przedsiębiorstwa
• prowadzenie regularnych spotkań 1 on 1 z wszystkimi członkami zespołu
• wyznaczanie celów dla całego zespołu
• rekrutacja nowych pracowników
• onboarding nowych pracowników
• monitorowanie wyników zespołu
• raportowanie do przełożonego (M. Rojewska)

Cechy lidera

Jako żródło sukcesu lidera wyznacza się zestaw cech, dzięki którym jest on w stanie pełnić swoją rolę lepiej:

• Asertywność
• Budowanie relacji
• Dobra organizacja
• Doświadczenie
• Empatia
• Entuzjazm
• Komunikacja
• Kreatywność
• Odpowiedzialność
• Otwartość
• Pokora
• Uczciwość
• Wiedza (W. Główienka)

Sposób działania grupy

Na sposób działania grupy, wpływa wiele istotnych stylów sprawowania władzy przyjęty przez lidera.

Na podstawie sposobu, w jaki przywódca motywuje swoich członków zespołu wyróżniamy:

• przywództwo pozytywne–jeżeliprzywódcakoncentrujesięnanagradzaniuczłonków zespołu. Styl pozytywny sprawdza się, gdy członkowie zespołu są wyedukowanii dysponująsporymmarginesemswobodydziałania.
• przywództwo negatywne–jeżeliprzywódcakoncentruje sięnakaraniu.

Ze względu na sposób wykorzystania władzy wyróżniamy:

• styl autokratyczny–przywódcacentralizuje władzę,podejmowaniedecyzjiorazstrukturęzadańczłonkówgrupy;
• styl partycypacyjny–przywódcadecentralizuje władzę,adecyzjepodejmujepo konsultacjizczłonkamigrupy.Przywódcaipodwładnidziałająwspólniejakozespół. Członkowiegrupy sąinformowaniowszystkichważnychuwarunkowaniachrealizacji celuimająmożliwośćwyrażaniaswoichopinii.
• styl wolny od ograniczeń– przywódca unika władzy, ale zarazem odpowiedzialności. Jest uzależniony od grupy, w której każdy członek sam musi nauczyć się celów działania i sposobów ich realizacji.

Zadania lidera zespołu w literaturze

Smith, Katzenbach (1993)

• podtrzymywanie znaczenia i aktualności celów oraz podejścia do działania
• budowanie zaangażowania i wzajemnego zaufania
• rozwijanie umiejętności członków zespołu, troska o różnorodność
• utrzymywanie kontaktów z otoczeniem zewnętrznym i eliminowanie przeszkód
• zapewnienie swobody działania
• wykonywanie realnej pracy

Hackman (red.) (2002)

• tworzenie warunków do efektywnej pracy zespołu (jasne zadania i zasoby niezbędne do ich wykonania)
• tworzenie i utrzymanie zespołu jako jednostki organizacji osiągającej wyniki (dobór osób o odpowiednich umiejętnościach i potencjale, troska o różnorodność zespołu)
• wspieranie zespołu w drodze do sukcesu (coaching, mentoring)

Gellert, Nowak (2008)

• moderowanie współpracy w zespole
• odpowiedzialność za osiągnięcie celu
• odpowiedzialność za „przedsiębiorczą” realizację projektu, poszukiwanie wraz z zespołem rozwiązań, w których jest najlepszy stosunek nakładu do korzyści
• zarządzanie realizacją konkretnego projektu

Adler, Heckscher, Prusak (2012)

• zdefiniowanie wspólnego celu i wypracowanie go
• przestrzeganie etyki kontrybucji
• tworzenie procesów, które pozwalają ludziom realizować wspólnie elastyczne, ale uporządkowane projekty
• zbudowanie systemu, w którym współpraca jest ceniona i nagradzana (K. Gadomska-Lila)

Bibliografia

• "Słownik języka polskiego PWN" (2022), Lider’
• Gadomska-Lila K., (2017), Rola lidera w budowaniu potencjału zespołu do zmian
• Głowienka W. (2021), Rola lidera w zarządzaniu zasobami ludzkimi
• Kopacka P. (2015), Rola lidera w efektywnym zarządzaniu zespołem projektowym
• Rafał-Łuniewska J. (2022), Myśleć jak lider. Być liderem.
• Rojewska M. (2022), Team Leader - jaką ma funkcję w zespole? Ile zarabia?

Autor: Katarzyna Michalczyk