Karta podatkowa

Karta podatkowa jest to najprostsza forma opodatkowania zalecana osobom niedoświadczonym, a więc rozpoczynającym działalność gospodarczą po raz pierwszy. Taki rodzaj opodatkowania może wybrać osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, również jako wspólnik spółki cywilnej. Jako forma opodatkowania jest zamieszczona w przepisach Ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Mr 144 z 1998 r. poz. 930, z późn. zm.). Charakterystyczną cechą karty podatkowej jest to, że wysokość podatku płaconego w każdym miesiącu jest stała, niezależnie od przychodów czy kosztów działalności.

Integralną częścią Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym jest załącznik zawierający tabelę miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowej. Aktualna tabela stawek podatkowych na rok 2016 została podana jako załącznik do obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 22 października 2015 w sprawie stawek karty podatkowej, kwoty do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwar­talnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązują­cych w 2016 r.

TL;DR

Karta podatkowa to forma opodatkowania zalecana dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Podatek jest stały i niezależny od przychodów i kosztów działalności. Aby skorzystać z karty podatkowej, trzeba spełnić określone warunki. Wysokość podatku jest ustalana co roku na podstawie rodzaju działalności, liczby pracowników i liczby mieszkańców miejscowości. Podatnicy korzystający z karty podatkowej są zwolnieni z prowadzenia ksiąg rachunkowych i składania zeznań podatkowych. Karta podatkowa ma praktyczne zastosowanie dla małych przedsiębiorstw usługowych.

Rodzaje działalności uprawnione do korzystania z karty podatkowej

Zgodnie z art. 23 ustawy, zryczałtowanym podatkiem w formie kart podatkowej objęte zostały między innymi następujące działalności:

• działalność usługowa lub wytwórczo-usługową przy zatrudnieniu określonym w rozporządzeniu,
• usługowa w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
• usługowa w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowym, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem,
• gastronomiczna, jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
• w zakresie usług rozrywkowych.

Zasady

Opodatkowanie w formie karty podatkowej następuje na wniosek podatnika złożony w deklaracji PIT - 16, do 20 stycznia roku podatkowego. Po złożeniu deklaracji podatnik ma możliwość do 14 dni, aby zrzec się z zastosowania karty podatkowej. Również, jeśli do 20 stycznia nie złoży wniosku o zmianę opodatkowania pozostaje on bez zmiany na kolejny rok. Cenna zaleta to minimum biurokracji, która wynika z faktu, że podatnicy są zwolnieni od następujących obowiązków zgodnie z art. 24 ust 1 ustawy z 20 listopada 1998 roku:

• prowadzenia ksiąg rachunkowych,
• składania zeznań podatkowych,
• składania deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu,
• wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.

Karta podatkowa jest więc pewnego rodzaju przywilejem, z którego mogą skorzystać tylko uprawnione podmioty. Przedsiębiorcy muszą spełnić wszystkie wymogi jakie stawia przed nimi ustawodawca. Warto dodać, że jednym w wymogów jest możliwość zatrudniania maksymalnie 5 osób na pełny etat. Do obowiązków podatnika rozliczającego się za pomocą karty podatkowej, należy informowanie urzędu skarbowego o wszystkich zmianach jakie zaszły od momentu złożenia wniosku o opodatkowanie kartą podatkową. Wszelkie zmiany mogą mieć wpływ na wysokość płaconego podatku lub też zdecydować o utracie możliwości skorzystania z tej formy opodatkowania.

Stawki podatku

Stawki podatkowe określane są kwotowo, a ich wysokość uzależniona jest od następujących trzech czynników:

• rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,
• liczby zatrudnionych pracowników,
• liczby mieszkańców miejscowości w której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Wysokość podatku jest określana co roku, płatna w comiesięcznych ratach. Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, (co niewątpliwie może dziwić), jest ustalana w drodze decyzji naczelnika Urzędu Skarbowego. Moim zdaniem jest to zjawisko subiektywnego, a zarazem mocnego interwencjonizmu państwowego, ponieważ zależy od oceny jednej osoby, która wydaje decyzję na podstawie powyższych kilku czynników. Mimo to z karty podatkowej korzystało w kolejnych latach tysiące podatników i tak:

• 2000 roku - 220 tys. podatników,
• 2002 roku - 171 tys. podatników,
• 2004 roku - 155 tys. podatników,
• 2006 roku - 135 tys. podatników,
• 2008 roku - 127 tys. podatników,
• 2010 roku - 123 tys. podatników,
• 2012 roku - 113 tys. podatników.

Trend spadkowy, jaki można zauważyć na podstawie powyższych danych, mówi w dużej mierze o zmianach jakie nastąpiły w polskiej gospodarce. Przede wszystkim zmieniły się zawody wykonywane w Polsce. Coraz częściej małe zakłady, czy sklepy ustępują miejsca większym konkurentom.

Wysokość podatku w tej formie raz ustalona jest stała i nie zależy ani od wysokości przychodu, ani od dochodu podatnika. Można powiedzieć, że jest to cechą pozytywną (zaletą), gdyż z góry posiadamy informację, ile podatku zapłacimy w skali roku. Z drugiej strony nie mamy wpływu na to, jak wysoki podatek płacimy, ponieważ nie odliczamy kosztów uzyskania przychodów. W tej formie opodatkowania, koszty uzyskania przychodu nie są brane pod uwagę. Możliwości obniżenia stawki podatkowej przedstawia tylko art. 27 powyższej ustawy. Kolejny art. 28 ustawy przedstawia sytuację odwrotną, czyli możliwość podwyższenia stawki podatku. Niewątpliwie jedną z wad jest to, że aby rozliczać się w formie karty podatkowej, należy spełnić szereg warunków dotyczących zarówno formy prowadzenia działalności, jak i liczby zatrudnianych przy działalności osób, co może być uciążliwe.

Osoba fizyczna opodatkowana w formie karty podatkowej, jest zobowiązana na żądanie klienta wystawić faktury i rachunki, oraz do przechowywania kopii tych dokumentów przez 5 lat, co też może zniechęcać. Karta podatkowa ma praktyczne zastosowanie wyłącznie do działalności prowadzonej w małych rozmiarach, usługowej i wytwórczo-usługowej, gdyż są zatrudnieni pracownicy najemni w liczbie nie większej od ustalonej dla danego rodzaju działalności w przepisach ustawy.

Karta podatkowa — artykuły polecane

Ewidencja przebiegu pojazdów — Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych — Skala podatkowa — Zryczałtowany podatek dochodowy — Formularz PIT-4 — Księga przychodów i rozchodów — Podatnik vat czynny — Zwrot podatku — Formy opodatkowania

Bibliografia

• Baś-Mazur M. (2006), Kompendium wiedzy nowego przedsiębiorcy, Wydawnictwo Text, Kraków
• Dróżdż B. (2011), Karta podatkowa, Wydawnictwo Wszechnica Podatkowa
• Haski K. (2015), Karta podatkowa, Opodatkowanie osób fizycznych nowymi stawkami, Wydawnictwo Sigma, Skierniewice
• Jarczok-Guzy M. (2015), Optymalizacja opodatkowania dochodu w małym przedsiębiorstwie, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Nr 76
• Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 22 października 2015 r. w sprawie stawek karty podatkowej, kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2016 r. M.P. 2015 poz. 1120
• Osiatyński J. (2006), Finanse publiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Pazurek B. (2005), Ryczałt; książka podatkowa; księga przychodów i rozchodów, Wrocław
• Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Dz.U. 1998 nr 144 poz. 930

Autor: Dawid Wróblewski, Sabina Blok

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.